Παρόντες:

• Γεώργιος Γεωργίου, πρόεδρος    
• Δημήτρης Δημητρίου  
• Άριστος Δαμιανού    
• Ευανθία Σάββα
• Πανίκος Λεωνίδου
• Κωστής Ευσταθίου

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών μελέτησε τα πιο πάνω νομοσχέδια σε τρεις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 3, 10 και 17 Απριλίου 2019. Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων αυτών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, του Υπουργείου Οικονομικών, της Αστυνομίας Κύπρου, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, του Ανωτάτου Δικαστηρίου και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.

Σκοπός των νομοσχεδίων είναι η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Οδηγία (ΕΕ) 2016/1919 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με τη δικαστική αρωγή για υπόπτους και κατηγορουμένους στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και για καταζητουμένους σε διαδικασίες εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης».

Ειδικότερα, με το πρώτο νομοσχέδιο σκοπείται η τροποποίηση του περί των Δικαιωμάτων Ύποπτων Προσώπων, Προσώπων που Συλλαμβάνονται και Προσώπων που Τελούν υπό Κράτηση Νόμου, ώστε πρόσωπο το οποίο θεωρείται ύποπτο και για τον λόγο αυτό έχει συλληφθεί και αποστερείται της ελευθερίας του να έχει δικαίωμα νομικής αρωγής κατά το ανακριτικό στάδιο, εφόσον πληρούνται οι προβλεπόμενες στην ισχύουσα νομοθεσία προϋποθέσεις, όπως και οι προϋποθέσεις που τίθενται στον προτεινόμενο νόμο, υπό την αίρεση της έγκρισης του σχετικού αιτήματος από το δικαστήριο.

Με το δεύτερο νομοσχέδιο σκοπείται η τροποποίηση του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, ώστε αφενός να επεκταθεί το δικαίωμα νομικής αρωγής σε όλα τα πρόσωπα που κατηγορούνται για οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα ανεξαρτήτως της προβλεπόμενης ποινής και αφετέρου να δοθεί δικαίωμα νομικής αρωγής και σε πρόσωπα που στερούνται των απαραίτητων οικονομικών μέσων στο πλαίσιο των διαδικασιών εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης.

Όλοι οι παρευρισκόμενοι συμφώνησαν με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις των νομοσχεδίων.

Στο πλαίσιο της συζήτησης που διεξήχθη ενώπιον της επιτροπής η εκπρόσωπος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατέθεσε γραπτό υπόμνημα με τις θέσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο εν λόγω υπόμνημα, τα προτεινόμενα νομοθετήματα εξυπηρετούν τους σκοπούς της δίκαιης δίκης, παρέχοντας νομική αρωγή από το ανακριτικό στάδιο ή κατά το στάδιο σύλληψης προσώπου για σκοπούς εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης σε πρόσωπα που δεν έχουν τα απαραίτητα οικονομικά μέσα. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στο ίδιο υπόμνημα, οι πρόνοιες του πρώτου νομοσχεδίου και ειδικότερα οι πρόνοιες του προτεινόμενου άρθρου 3Α(5) εκτιμάται ότι θα δημιουργήσουν πρακτικά προβλήματα στα δικαστήρια λόγω της στενότητας του χρόνου εντός του οποίου θα καλείται το δικαστήριο να εγκρίνει την παροχή νομικής αρωγής, αφού για τον σκοπό αυτό τα δικαστήρια κατά κανόνα απαιτούν έκθεση κοινωνικοοικονομικής έρευνας, της οποίας η σύνταξη από τις αρμόδιες υπηρεσίες είναι χρονοβόρα.

Σημειώνεται ότι η επιτροπή επέφερε στο κείμενο των δύο νομοσχεδίων τροποποιήσεις με σκοπό τη διασαφήνιση ορισμένων προνοιών, όπως και τη βελτίωσή τους από νομοτεχνικής άποψης.

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, κατά πλειοψηφία του προέδρου και των μελών της βουλευτών των κοινοβουλευτικών ομάδων του Δημοκρατικού Συναγερμού και ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις και του μέλους της βουλευτή του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ, εισηγείται στη Βουλή την ψήφιση του πρώτου και του δεύτερου νομοσχεδίου σε νόμους.

Το μέλος της επιτροπής βουλευτής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί επί των προνοιών των νομοσχεδίων κατά τη συζήτησή τους στην ολομέλεια του σώματος.

7 Μαΐου 2019