Παρόντες:

• Αντρέας Καυκαλιάς, πρόεδρος    
• Μιχάλης Γιωργάλλας    
• Ονούφριος Κουλλά    
• Δημήτρης Δημητρίου
• Χαράλαμπος Πιττοκοπίτης
• Χαράλαμπος Θεοπέμπτου

 

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Γεωργίας και Φυσικών Πόρων μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε τρεις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 26 Φεβρουαρίου, στις 26 Μαρτίου και στις 2 Απριλίου 2019. Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων αυτών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, του Τμήματος Γεωργίας του ίδιου υπουργείου, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, του ΚΕΒΕ, του Συνδέσμου Οινοποιείων Κύπρου, του Συνδέσμου Οινοπαραγωγών Πάφου και των αγροτικών οργανώσεων ΠΕΚ, ΕΚΑ, «Παναγροτικός Σύνδεσμος», «Ευρωαγροτικός» και «Οικοαγροτικός». Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών, η Παγκύπρια Ένωση Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής και η αγροτική οργάνωση «Νέα Αγροτική Κίνηση», παρ’ όλο που κλήθηκαν, δεν εκπροσωπήθηκαν στις συνεδρίες της επιτροπής.

Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η θέσπιση νόμου με τον οποίο καταργείται και αντικαθίσταται ο υφιστάμενος περί Ελέγχου των Οινολογικών Πρακτικών και Επεξεργασιών Νόμος, ώστε αφενός να εκσυγχρονιστεί το νομικό πλαίσιο που διέπει τις οινολογικές πρακτικές που ακολουθούν οι οινοπαραγωγοί και αφετέρου να επιτευχθεί αποτελεσματικότερη εφαρμογή των ακόλουθων πράξεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

1. «Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των Κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου».

2. «Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 251/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 για τον ορισμό, την περιγραφή, την παρουσίαση, την επισήμανση και την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων των αρωματισμένων αμπελοοινικών προϊόντων και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1601/91 του Συμβουλίου».

3. «Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 606/2009 της Επιτροπής της 10ης Ιουλίου 2009 για καθορισμό ορισμένων λεπτομερειών εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) 479/2008 όσον αφορά τις κατηγορίες αμπελοοινικών προϊόντων, τις οινολογικές πρακτικές και τους περιορισμούς στους οποίους υπόκεινται».

4. «Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 607/2009 της Επιτροπής της 14ης Ιουλίου 2009 για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του Κανονισμού (EK) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα».

5. «Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2007 για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2092/91».

6. «Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 889/2008 της Επιτροπής της 5ης Σεπτεμβρίου 2008 σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων όσον αφορά τον βιολογικό τρόπο παραγωγής, την επισήμανση και τον έλεγχο των προϊόντων».

7. «Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 203/2012 της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2012 για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 889/2008 σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου όσον αφορά λεπτομερείς κανόνες για τους βιολογικούς οίνους».

Ειδικότερα, με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο επιδιώκονται μεταξύ άλλων:

1. ο καθορισμός των αρμοδιοτήτων και των εξουσιών του Τμήματος Γεωργίας ως της αρμόδιας αρχής για την εφαρμογή του σχετικού νομοθετικού πλαισίου,

2. η προστασία της δημόσιας υγείας και η ελαχιστοποίηση κινδύνων από παραπλανητική πληροφόρηση των καταναλωτών μέσω της ενίσχυσης σχετικών μηχανισμών ελέγχου και

3. η διόρθωση αδυναμιών της υφιστάμενης νομοθεσίας αναφορικά με τις προβλεπόμενες σε αυτόν διαδικασίες.

Στην εισηγητική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο επισημαίνονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

O υφιστάμενος νόμος, ο οποίος θεσπίστηκε το 2005, χρήζει εκτενούς αναθεώρησης, αφού έκτοτε το ενωσιακό δίκαιο που διέπει τις οινολογικές πρακτικές και επεξεργασίες των αμπελοοινικών προϊόντων έχει μεταρρυθμιστεί σημαντικά. Συνεπώς, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις εναρμονίζεται πλήρως το εθνικό δίκαιο με τις σχετικές ρυθμίσεις του ενωσιακού δικαίου, στο οποίο περιλαμβάνεται και η δυνατότητα παροχής παρεκκλίσεων σε οινοποιούς γλυκών οίνων.

1. Οι σημαντικότερες διαφοροποιήσεις του προτεινόμενου νόμου σε σχέση με τον υφιστάμενο νόμο αφορούν τα ακόλουθα:

α. Τον έλεγχο της παραγωγής ερυθρωπού (ροζέ) οίνου με ανάμειξη λευκού και ερυθρού οίνου.

β. Τη δυνατότητα παρέκκλισης από τα όρια πτητικής οξύτητας, η οποία αφορά μόνο τους οίνους.

γ. Τη διαδικασία επιβολής διοικητικών προστίμων για παραβάσεις της νομοθεσίας και την παροχή δικαιώματος άσκησης ιεραρχικής προσφυγής στον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.

Στο πλαίσιο της μελέτης του προτεινόμενου νόμου από την επιτροπή ο εκπρόσωπος του Τμήματος Γεωργίας ανέφερε ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, οι πλείστες των οποίων ενσωματώνουν στην εθνική νομοθεσία το σχετικό ενωσιακό κεκτημένο, θα συμβάλουν στη βελτίωση της διαδικασίας ελέγχου των οινολογικών πρακτικών που ακολουθούνται από τους οινοπαραγωγούς, καθώς και στην ανάπτυξη του οινοπαραγωγικού τομέα. Συναφώς, ο ίδιος ενημέρωσε την επιτροπή ότι στο στάδιο της σύνταξης του νομοσχεδίου λήφθηκαν δεόντως υπόψη οι σχετικές εισηγήσεις των οινοπαραγωγών, επισημαίνοντας ειδικότερα ότι η προτεινόμενη δυνατότητα παρέκκλισης από τα όρια πτητικής οξύτητας αποτελεί διαχρονικό αίτημα των οινοπαραγωγών, το οποίο ικανοποιείται με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις.

Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και των αγροτικών οργανώσεων ΠΕΚ, ΕΚΑ, «Παναγροτικός Σύνδεσμος», «Ευρωαγροτικός» και «Οικοαγροτικός» συμφώνησαν με τις πρόνοιες του νομοσχεδίου.

Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Οινοποιείων Κύπρου συμφώνησε με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του νομοσχεδίου, ωστόσο εξέφρασε επιφυλάξεις σε σχέση με επιμέρους πρόνοιές του. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων επισήμανε τα ακόλουθα:

1. Η προτεινόμενη υποχρέωση των υπευθύνων εγκαταστάσεων να ενημερώνουν γραπτώς την αρμόδια αρχή για την πρόθεσή τους να χρησιμοποιήσουν οποιαδήποτε από τις ορισμένες στο νομοσχέδιο οινολογικές πρακτικές τουλάχιστον επτά ημέρες πριν αυτοί προχωρήσουν σε εφαρμογή τους ενδεχομένως να δημιουργήσει πρακτικά προβλήματα στους οινοπαραγωγούς και ως εκ τούτου πρέπει να μελετηθεί το ενδεχόμενο μείωσης της εν λόγω προθεσμίας.

2. Οι εξουσίες που παρέχονται στους επιθεωρητές δυνάμει του προτεινόμενου νόμου ενδεχομένως να τύχουν καταχρηστικής άσκησης και ως εκ τούτου χρήζουν επανεξέτασης οι σχετικές πρόνοιες του νομοσχεδίου.

3. Οι ποινές που επισύρουν τα ποινικά αδικήματα που προβλέπονται στο νομοσχέδιο είναι πολύ αυστηρές, καθότι κρίνονται δυσανάλογες σε σχέση με τη φύση των προβλεπόμενων αδικημάτων. Παράλληλα, το ύψος του διοικητικού προστίμου που δυνατόν να επιβληθεί από την αρμόδια αρχή για παραβάσεις των προνοιών του νομοσχεδίου είναι υπέρμετρα υψηλό. Συνεπώς, κρίνεται αναγκαία η μείωση των εν λόγω ποινών, καθώς και του διοικητικού προστίμου.

Σχολιάζοντας τις πιο πάνω επιφυλάξεις και θέσεις του Συνδέσμου Οινοποιείων Κύπρου, o εκπρόσωπος του Τμήματος Γεωργίας ανέφερε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Η αναφερόμενη πιο πάνω προθεσμία των επτά ημερών εντός της οποίας πρέπει να ενημερώνεται η αρμόδια αρχή για επικείμενη χρήση συγκεκριμένων οινολογικών πρακτικών αφορά μόνο μη συνήθεις οινολογικές πρακτικές, ενώ, όσον αφορά τις συνήθεις οινολογικές πρακτικές που ακολουθούνται από τους οινοπαραγωγούς, η αντίστοιχη υποχρέωση ασκείται εντός προθεσμίας σαράντα οκτώ ωρών. Ως εκ τούτου, η προθεσμία των επτά ημερών αναφορικά με τις μη συνήθεις οινολογικές πρακτικές δεν πρόκειται να δημιουργήσει οποιοδήποτε πρόβλημα στους οινοπαραγωγούς.

2. Οι εξουσίες που παρέχονται στους επιθεωρητές δεν είναι υπερβολικές, αλλά εμπίπτουν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους για άσκηση των απαιτούμενων ελέγχων.

3. Οι ποινές και το διοικητικό πρόστιμο που επιβάλλονται δυνάμει των προνοιών του νομοσχεδίου συνιστούν κυρώσεις για παραβάσεις της νομοθεσίας και του ενωσιακού δικαίου οι οποίες ως επί το πλείστον αφορούν λανθασμένες οινολογικές πρακτικές που ακολουθούνται από τους οινοπαραγωγούς και οι οποίες επηρεάζουν δυσμενώς τη δημόσια υγεία και τα δικαιώματα των καταναλωτών. Ως εκ τούτου, οι προτεινόμενες ποινές, καθώς και το ύψος του διοικητικού προστίμου κρίνονται αναλογικά ως προς τη φύση των σχετικών αδικημάτων και εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου ή της αρμόδιας αρχής να επιβάλει ποινή ή διοικητικό πρόστιμο, αντίστοιχα, ανάλογα με τη σοβαρότητα του αδικήματος.

Σημειώνεται ότι με την ευκαιρία αυτή την επιτροπή, πέραν των προτεινόμενων ρυθμίσεων, απασχόλησαν μεταξύ άλλων τα μέτρα που λαμβάνονται για στήριξη των Κυπρίων οινοπαραγωγών, οι εισαγωγές κρασιών αμφιβόλου ποιότητας εις βάρος των κυπριακών κρασιών και η ορθή πληροφόρηση των καταναλωτών, θέματα τα οποία η επιτροπή επιφυλάχθηκε να μελετήσει ενδελεχώς σε μεταγενέστερο στάδιο.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί επί των προνοιών του νομοσχεδίου κατά τη συζήτησή του στην ολομέλεια του σώματος.

8 Μαΐου 2019