Κυπριακή Δημοκρατία Κυπριακή Δημοκρατία

Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού για την πρόταση νόμου που τιτλοφορείται «Ο περί της Διαδικασίας Ρύθμισης Ληξιπρόθεσμων Φορολογικών Οφειλών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2017»

Παρόντες:

  • Αβέρωφ Νεοφύτου, πρόεδρος    
  • Αντρέας Καυκαλιάς
  • Μάριος Μαυρίδης    
  • Μαρίνος Μουσιούττας
  • Ονούφριος Κουλλά    
  • Άννα Θεολόγου
  • Στέφανος Στεφάνου    
  • Γιώργος Περδίκης
  • Άριστος Δαμιανού  

  
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού μελέτησε την πιο πάνω πρόταση νόμου, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή από τους βουλευτές κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, Μάριο Μαυρίδη και Ονούφριο Κουλλά εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού και τους βουλευτές κ. Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, Άγγελο Βότση και Μαρίνο Μουσιούττα εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, σε δύο συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 18 και 25 Σεπτεμβρίου 2017. Στις συνεδριάσεις αυτές παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής ο Έφορος Φορολογίας και ο Βοηθός Έφορος Φορολογίας, καθώς και εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών και του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Ελεγκτών Κύπρου (ΣΕΛΚ).

Σημειώνεται ότι, για σκοπούς διευκόλυνσης των εργασιών της επιτροπής, η πρώτη συνεδρία για το εν λόγω θέμα πραγματοποιήθηκε πριν από την κατάθεση της πρότασης νόμου στην ολομέλεια του σώματος, με στόχο την κατάθεση και προώθησή της προς ψήφιση αυθημερόν με τη διαδικασία του επείγοντος κατά τη συνεδρία της ολομέλειας του σώματος ημερομηνίας 22 Σεπτεμβρίου 2017. Ωστόσο, ως γνωστόν, η ολομέλεια του σώματος αποφάσισε να μη συζητηθεί η πρόταση νόμου με τη μορφή του επείγοντος και να την παραπέμψει στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.

Υπό το φως των πιο πάνω, η επιτροπή συζήτησε την πρόταση νόμου σε δεύτερη συνεδρία της, ημερομηνίας 25 Σεπτεμβρίου 2017.

Σκοπός της πρότασης νόμου είναι η τροποποίηση του περί της Διαδικασίας Ρύθμισης Ληξιπρόθεσμων Φορολογικών Οφειλών Νόμου, ώστε η προθεσμία υποβολής αίτησης για ρύθμιση ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών προς το Τμήμα Φορολογίας να παραταθεί για χρονική περίοδο τριών μηνών, ήτοι από την 3η Οκτωβρίου 2017 μέχρι την 3η Ιανουαρίου 2018.

Περαιτέρω, σκοπείται ο καθορισμός της 30ής Ιουνίου 2018 ως καταληκτικής ημερομηνίας για την υποβολή όλων των φορολογικών δηλώσεων που απαιτούνται για σκοπούς ένταξης σε σχέδιο ρύθμισης ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών, ήτοι όλες οι φορολογικές δηλώσεις μέχρι και το έτος 2015.

Σύμφωνα με τους εισηγητές της πρότασης νόμου, καθώς και την αιτιολογική έκθεση που τη συνοδεύει, η προτεινόμενη παράταση στην προθεσμία υποβολής αιτήσεων για ρύθμιση φορολογικών οφειλών κρίνεται αναγκαία, καθότι:

1. η έναρξη της ισχύος της περιόδου υποβολής των εν λόγω αιτήσεων συνέπεσε με τους καλοκαιρινούς μήνες, που είναι περίοδος διακοπών, γεγονός το οποίο δεν παρείχε επαρκή χρόνο σε πρόσωπα που ήθελαν να επωφεληθούν του σχεδίου να το πράξουν, και

2. κατά τον πρώτο μήνα της εν λόγω περιόδου για τεχνικούς λόγους ήταν δυνατή η υποβολή αιτήσεων μόνο σε πρόσωπα που θα επέλεγαν την καταβολή εφάπαξ ποσού για τη διευθέτηση των φορολογικών τους οφειλών. Ως εκ τούτου, παρέμεναν μόνο δύο μήνες στα πρόσωπα που επέλεγαν να υπαχθούν σε σχέδιο ρύθμισης των οφειλών τους με την καταβολή δόσεων.

Σύμφωνα με τους ιδίους, η προτεινόμενη ρύθμιση για καθορισμό καταληκτικής ημερομηνίας για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων κρίνεται επίσης αναγκαία, ώστε να καλυφθεί το νομικό κενό που έχει διαπιστωθεί κατά την εφαρμογή του νόμου, το οποίο αφήνει ανοικτή επ’ αόριστον την ημερομηνία υποβολής των απαιτούμενων δηλώσεων για ένταξη σε σχέδιο ρύθμισης ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών.

Κατά την πρώτη συνεδρία της επιτροπής ο Βοηθός Έφορος Φορολογίας επισήμανε ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αφορούν περιπτώσεις οι οποίες ενέπιπταν στο βασικό νόμο, όταν αυτός αρχικά τέθηκε σε ισχύ, δηλαδή περιπτώσεις μέχρι και το έτος 2015 μόνο, αλλά για τους λόγους που αναφέρονται πιο πάνω τα δικαιούχα πρόσωπα δεν είχαν επαρκή χρόνο, για να ολοκληρώσουν τη διαδικασία υποβολής αίτησης. Περαιτέρω, ο ίδιος αξιωματούχος δήλωσε ότι η απουσία στην ισχύουσα νομοθεσία καταληκτικής ημερομηνίας για την υποβολή των απαιτούμενων φορολογικών δηλώσεων για σκοπούς συμμετοχής σε σχέδιο ρύθμισης φορολογικών οφειλών επιτρέπει σε πρόσωπα τα οποία ενδεχομένως εσκεμμένα καθυστερούν να υποβάλουν τις φορολογικές τους δηλώσεις να επωφεληθούν και αυτά σε οποιοδήποτε μελλοντικό χρονικό διάστημα των εν λόγω σχεδίων.

Στο πλαίσιο της δεύτερης συνεδρίας της επιτροπής, ο Έφορος Φορολογίας επισήμανε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Λόγω τεχνικών προβλημάτων που προέκυψαν μεταξύ άλλων στο μηχανογραφικό σύστημα μετά την έναρξη της περιόδου υποβολής αιτήσεων για ένταξη στο σχέδιο ρύθμισης ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών, διαπιστώθηκε από το Τμήμα Φορολογίας ότι δεν υπάρχει επαρκής χρόνος για τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα να ικανοποιήσουν την προϋπόθεση υποβολής όλων των απαραίτητων φορολογικών δηλώσεων και κατ’ επέκταση να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο σχέδιο. Συναφώς, η προτεινόμενη παράταση της ημερομηνίας υποβολής αιτήσεων κρίνεται αναγκαία.

2. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, επειδή δεν προβλέπεται σε αυτήν καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή φορολογικής δήλωσης, τα φυσικά και νομικά πρόσωπα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν φορολογική δήλωση οποτεδήποτε στο μέλλον για τα έτη που εμπίπτουν στη ρύθμιση, ανεξάρτητα αν η προθεσμία υποβολής αίτησης για ένταξη στο σχέδιο έχει παρέλθει. Συναφώς, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, το Τμήμα Φορολογίας υπέχει επ’ αόριστον υποχρέωση να βεβαιώσει και να εκδώσει φορολογία με βάση την εν λόγω φορολογική δήλωση και να εντάξει στο σχέδιο για αποπληρωμή της συγκεκριμένης φορολογικής οφειλής τα εν λόγω πρόσωπα. Ως εκ τούτου, καθότι η πρόθεση τόσο του νομοθέτη όσο και της εκτελεστικής εξουσίας, όπως αυτή εκφράστηκε στο στάδιο που προηγήθηκε της ψήφισης της νομοθεσίας, δεν ήταν η επ’ αόριστον παραχώρηση δικαιώματος ρύθμισης ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών, κρίνεται αναγκαίος ο καθορισμός καταληκτικής ημερομηνίας για την υποβολή των απαιτούμενων φορολογικών δηλώσεων για σκοπούς συμμετοχής σε σχέδιο ρύθμισης φορολογικών οφειλών, όπως ακριβώς προτείνεται με την πρόταση νόμου, η οποία επιλαμβάνεται αυτού του θέματος.

3. Το ποσοστό ανταπόκρισης των φορολογουμένων στο σχέδιο ρύθμισης ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών είναι χαμηλό και αυτό ενδεχομένως να οφείλεται εν μέρει στη μη επαρκή ενημέρωση των φορολογουμένων για τις επιλογές και τα ωφελήματα από τη συμμετοχή τους στο εν λόγω σχέδιο.

Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών συμφώνησαν με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις της πρότασης νόμου και δήλωσαν ότι, για να είναι αποτελεσματικό το κίνητρο που παρέχεται από το βασικό νόμο, καθώς και για να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι σκοποί της νομοθεσίας, το μέτρο αυτό πρέπει να έχει καθορισμένη διάρκεια.

Στο πλαίσιο της συζήτησης, μέλη της επιτροπής ζήτησαν από τους εκπροσώπους του υπουργείου την κατάθεση στοιχείων αναφορικά με τη μέχρι σήμερα υλοποίηση του σχεδίου, καθώς και τα έσοδα που αναμένεται να προκύψουν από την εφαρμογή του, στοιχεία τα οποία κατατέθηκαν με σχετικό υπόμνημα του Εφόρου Φορολογίας, ημερομηνίας 26 Σεπτεμβρίου 2017.

Περαιτέρω, κατά τη συζήτηση του θέματος την επιτροπή απασχόλησε κυρίως ο καθορισμός των προτεινόμενων ημερομηνιών για την υποβολή τόσο των αιτήσεων ένταξης στο σχέδιο όσο και των απαιτούμενων φορολογικών δηλώσεων.

Σε σχέση με το πιο πάνω ζήτημα, οι εκπρόσωποι του ΣΕΛΚ δήλωσαν ότι θα ήταν επιθυμητή η επέκταση των προτεινόμενων ημερομηνιών, ώστε να δοθεί περισσότερος χρόνος σε όλα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα να υποβάλουν τις απαιτούμενες από το νόμο φορολογικές δηλώσεις, καθώς και όλα τα απαραίτητα στοιχεία για ένταξή τους στο σχέδιο.

Επ’ αυτού, ο Έφορος Φορολογίας δήλωσε ότι, παρ’ όλο που συμφωνεί με τις προτεινόμενες ημερομηνίες όπως αυτές περιλαμβάνονται στην κατατεθείσα πρόταση νόμου, εναπόκειται στη Βουλή να αποφασίσει για οποιαδήποτε διαφοροποίησή τους, τονίζοντας ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει οπωσδήποτε να τεθεί καταληκτική ημερομηνία για ένταξη στο σχέδιο.

Αναφορικά με το πιο πάνω ζήτημα, η επιτροπή, κατά πλειοψηφία των μελών της, αποφάσισε όπως το κείμενο της πρότασης νόμου προωθηθεί προς ψήφιση στην ολομέλεια του σώματος χωρίς οποιαδήποτε διαφοροποίηση στις προτεινόμενες ημερομηνίες, με την επιφύλαξη κατάθεσης σχετικών τροπολογιών κατά τη συζήτηση του θέματος στην ολομέλεια του σώματος.

Τέλος, η επιτροπή δήλωσε ότι, σε περίπτωση ψήφισης των προτεινόμενων νομοθετικών ρυθμίσεων, το Υπουργείο Οικονομικών, όπως και το Τμήμα Φορολογίας, οφείλει να προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για ενδελεχή και επισταμένη ενημέρωση των φορολογουμένων με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο αναφορικά με τα ωφελήματα και τους τρόπους ένταξής τους στο εν λόγω σχέδιο.

Περαιτέρω, το αρμόδιο τμήμα οφείλει να ενημερώσει με επιστολή του ή όπως κρίνει αναγκαίο όλους τους φορολογουμένους των οποίων οι υποθέσεις βρίσκονται ενώπιον δικαστηρίων για τη δυνατότητα επιλογής ένταξής τους στο σχέδιο για ρύθμιση των οφειλών τους, ώστε να αποφευχθεί ενδεχόμενη επιβολή ποινής φυλάκισης, η οποία μπορεί να τους επιβληθεί ακόμα και για ασήμαντα ποσά λόγω άγνοιας του εν λόγω σχεδίου.

Ο Έφορος Φορολογίας συμφώνησε με την πιο πάνω θέση της επιτροπής και δεσμεύτηκε ότι το Τμήμα Φορολογίας θα προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για ενημέρωση του κοινού και ειδικότερα των επηρεαζόμενων προσώπων.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, διαμόρφωσε τις ακόλουθες θέσεις:

1. Ο πρόεδρος και τα μέλη της βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού, καθώς και το μέλος της βουλευτής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος τάχθηκαν υπέρ της ψήφισης της πρότασης νόμου σε νόμο.

2. Τα μέλη της βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, το μέλος της βουλευτής της Συμμαχίας Πολιτών και το μέλος της βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν κατά τη συζήτηση της πρότασης νόμου στην ολομέλεια του σώματος.

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού με την παρούσα έκθεσή της υποβάλλει την πρόταση νόμου στην ολομέλεια του σώματος για τη λήψη τελικής απόφασης.

27 Σεπτεμβρίου 2017