Παρόντες:

• Αβέρωφ Νεοφύτου, πρόεδρος    
• Άγγελος Βότσης
• Μάριος Μαυρίδης    
• Μαρίνος Μουσιούττας
• Ονούφριος Κουλλά    
• Μαρίνος Σιζόπουλος
• Στέφανος Στεφάνου    
• Άννα Θεολόγου
• Άριστος Δαμιανού    
• Γιώργος Περδίκης
• Αντρέας Καυκαλιάς 

   　
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε τέσσερις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 28 Αυγούστου και στις 4, 11 και 18 Σεπτεμβρίου 2017. Στο πλαίσιο των συνεδριών αυτών παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Ενιαίου Φορέα Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών Χρηματοοικονομικής Φύσης, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος, εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών, της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ), του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.

Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η εναρμόνιση με το άρθρο 35 της Οδηγίας 2014/17/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με τις συμβάσεις πίστωσης για καταναλωτές για ακίνητα που προορίζονται για κατοικία και την τροποποίηση των Οδηγιών 2008/48/ΕΚ και 2013/36/ΕΕ και του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1093/2010.

Ειδικότερα, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις καθορίζονται ορισμένες απαιτήσεις αδειοδότησης και προληπτικής εποπτείας των μη πιστωτικών ιδρυμάτων εντός του πλαισίου των συμβάσεων πίστωσης σε καταναλωτές, οι οποίες εξασφαλίζονται με υποθήκη ή άλλη παρόμοια εξασφάλιση και αφορούν ακίνητα που προορίζονται για κατοικία, καθώς και συμβάσεων σκοπός των οποίων είναι η απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από καταναλωτή.

Όπως είναι γνωστό, στις 3 Φεβρουαρίου 2017 κατατέθηκε στη Βουλή από την εκτελεστική εξουσία σχετικό εναρμονιστικό νομοσχέδιο, το οποίο αφορούσε τη ρύθμιση του πλαισίου των συμβάσεων πίστωσης σε καταναλωτές για την απόκτηση κατοικίας και ψηφίστηκε σε νόμο στις 28 Απριλίου 2017. Σημειώνεται ότι, ύστερα από σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε από τη Βουλή μαζί με το υπό αναφορά νομοσχέδιο, διαγράφηκε πρόνοια με βάση την οποία μεταφερόταν στην εθνική νομοθεσία το άρθρο 35 της Οδηγίας, σύμφωνα με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα αδειοδότησης και εποπτείας μη πιστωτικών ιδρυμάτων για τη σύναψη συμβάσεων πίστωσης για καταναλωτές για ακίνητα που προορίζονται για κατοικία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στην επιτροπή, μετά τη δημοσίευση του εν λόγω νόμου η Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας σε γνωμάτευσή της, η οποία διαβιβάστηκε στο Υπουργείο Οικονομικών, ανέφερε ότι λόγω της διαγραφής της εν λόγω πρόνοιας, η οποία είναι υποχρεωτική εναρμονιστική διάταξη, η εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/17/ΕΕ δε θεωρείται πλήρης. Σύμφωνα με την ίδια γνωμάτευση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λόγω της μη έγκαιρης εναρμόνισης απέστειλε στην Κυπριακή Δημοκρατία αιτιολογημένη γνώμη, ενώ σε περίπτωση περαιτέρω καθυστέρησης αναμένεται καταχώριση προσφυγής στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), το οποίο θα επιβάλει πρόστιμο στη Δημοκρατία τόσο με κατ’ αποκοπή ποσό όσο και με χρηματική ποινή για κάθε μέρα παράβασης.

Στο πλαίσιο της συζήτησης, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ότι με το νομοσχέδιο επιτυγχάνεται πλήρης εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/17/ΕΕ. Σύμφωνα με την ίδια εκπρόσωπο, με το υπό αναφορά νομοσχέδιο ρυθμίζονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Οι προϋποθέσεις υποβολής αίτησης για αδειοδότηση από μη πιστωτικά ιδρύματα προς την ΚΤΚ ως αρμόδια αρχή.

2. Τα έγγραφα που πρέπει να συνοδεύουν την εν λόγω αίτηση, οι προϋποθέσεις χορήγησης άδειας και οι προϋποθέσεις άρνησης χορήγησης άδειας.

3. Τα εχέγγυα ήθους και εντιμότητας που πρέπει να διαθέτουν τα μέλη των διοικητικών οργάνων των μη πιστωτικών ιδρυμάτων.

4. Η υποχρέωση για δημοσίευση της απόφασης της ΚΤΚ για χορήγηση ή απόρριψη χορήγησης άδειας λειτουργίας.

5. Το δικαίωμα χορήγησης άδειας από την ΚΤΚ με όρους ή χωρίς όρους και η δυνατότητα αυτής να τους τροποποιεί ή να τους ανακαλεί.

6. Η υποχρέωση της ΚΤΚ για τήρηση μητρώου για όλα τα μη πιστωτικά ιδρύματα στα οποία έχει χορηγηθεί άδεια λειτουργίας.

Ο εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας δήλωσε ότι το άρθρο 35 της Οδηγίας 2014/17/ΕΕ αποτελεί υποχρεωτική εναρμονιστική διάταξη και ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενδεχομένως να προσφύγει στο ΔΕΕ για μη εναρμόνιση με το σύνολο των διατάξεων της εν λόγω Οδηγίας. Σημείωσε περαιτέρω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβίβασε ήδη στη Δημοκρατία αιτιολογημένη γνώμη αναφορικά με την παράλειψη έγκαιρης μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο της υπό αναφορά Οδηγίας, επισημαίνοντας ότι η έκδοση αιτιολογημένης γνώμης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποτελεί το τελευταίο στάδιο πριν από την καταχώριση προσφυγής κατά της Δημοκρατίας, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη για άμεση προώθηση και ψήφιση του υπό αναφορά νομοσχεδίου σε νόμο.

Η εκπρόσωπος της ΚΤΚ, αφού συμφώνησε με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του υπό αναφορά νομοσχεδίου, σημείωσε ότι, σε περίπτωση ψήφισης αυτού, η ΚΤΚ ως αρμόδια αρχή θα προχωρήσει στην έκδοση εγκυκλίου σύμφωνα με την οποία θα τίθενται αυστηρά κριτήρια για την αδειοδότηση και εποπτεία τέτοιων μη πιστωτικών ιδρυμάτων.

Ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος δήλωσε ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία ανταγωνισμού μεταξύ ιδρυμάτων και οργανισμών σε ό,τι αφορά την παραχώρηση πιστωτικών διευκολύνσεων, καθότι παρέχεται η ίδια δυνατότητα και σε μη πιστωτικά ιδρύματα, γεγονός που αναμένεται να λειτουργήσει ευεργετικά προς τους καταναλωτές ως προς τους παρεχόμενους όρους συμβάσεων πίστωσης.

Ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου με επιστολή του, ημερομηνίας 1ης Σεπτεμβρίου 2017, εξέφρασε τη σύμφωνη γνώμη του ως προς τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του υπό αναφορά νομοσχεδίου.

Στο στάδιο της εξέτασης του νομοσχεδίου μέλη της επιτροπής εξέφρασαν επιφυλάξεις σε σχέση με την υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας για εναρμόνιση με το άρθρο 35 της Οδηγίας 2014/17/ΕΕ, σημειώνοντας παράλληλα ότι, σύμφωνα με άλλες πρόνοιες της εν λόγω Οδηγίας, παρέχεται διακριτική ευχέρεια στα κράτη μέλη ως προς την απόφαση για αδειοδότηση της λειτουργίας μη πιστωτικών ιδρυμάτων. Περαιτέρω, ζητήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών όπως κατατεθεί η σχετική με το συγκεκριμένο θέμα αλληλογραφία μεταξύ του αρμόδιου υπουργείου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και οι γνωματεύσεις της Νομικής Υπηρεσίας που καταδεικνύουν την υποχρέωση για περίληψη τέτοιας διάταξης στην εθνική νομοθεσία. Τα έγγραφα αυτά κατατέθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών με επιστολή του, ημερομηνίας 29 Αυγούστου 2017. Επιπροσθέτως, ζητήθηκαν στοιχεία για το καθεστώς λειτουργίας των μη πιστωτικών ιδρυμάτων σε άλλα κράτη μέλη και για το κατά πόσο αυτά έχουν ενσωματώσει στην εθνική νομοθεσία το συγκεκριμένο άρθρο της Οδηγίας.

Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών, τοποθετούμενη επί των πιο πάνω επιφυλάξεων, δήλωσε ότι με βάση τις εκπεφρασμένες θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας το αρμόδιο υπουργείο θεωρεί ότι η μεταφορά του άρθρου 35 της Οδηγίας 2014/17/ΕΕ στην εθνική νομοθεσία αποτελεί υποχρέωση της Δημοκρατίας και σημείωσε ότι η αδειοδότηση και εποπτεία μη πιστωτικών ιδρυμάτων κάτω από αυστηρούς όρους και κριτήρια θα έχει θετικό αντίκτυπο στον καταναλωτή.

Αναφορικά με τα ισχύοντα σε άλλα κράτη μέλη, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ότι η Ελλάδα και η Ιρλανδία έχουν μεταφέρει στο εθνικό τους δίκαιο το εν λόγω άρθρο.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, διαμόρφωσε τις ακόλουθες θέσεις:

1. Ο πρόεδρος της επιτροπής και τα μέλη της βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού εισηγούνται στη Βουλή την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο.

2. Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, τα μέλη της βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, το μέλος της βουλευτής του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ, το μέλος της βουλευτής της Συμμαχίας Πολιτών, καθώς και το μέλος της βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν κατά τη συζήτηση του θέματος στην ολομέλεια του σώματος.

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού υποβάλλει την παρούσα έκθεσή της στην ολομέλεια του σώματος για τη λήψη τελικής απόφασης.

4 Οκτωβρίου 2017