Κυπριακή Δημοκρατία Κυπριακή Δημοκρατία

Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για τις προτάσεις νόμου «Ο περί Προστασίας της Πατρότητας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2017» και «Ο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Τροποποιητικός) (Αρ. 6) Νόμος του 2017»

Παρόντες:

  • Αντρέας Φακοντής, πρόεδρος    
  • Σκεύη Κούτρα Κουκουμά    
  • Ανδρέας Κυπριανού    
  • Μαριέλλα Αριστείδου    
  • Σόλων Κασίνης
  • Μαρίνος Μουσιούττας
  • Άγγελος Βότσης
  • Γιώργος Περδίκης


Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μελέτησε τις πιο πάνω προτάσεις νόμου σε αριθμό συνεδριάσεών της, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μεταξύ 12 Σεπτεμβρίου 2017 και 20 Μαρτίου 2018. Στις συνεδρίες της επιτροπής κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ο διευθυντής των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, εκπρόσωποι του Γραφείου της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του Γραφείου της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, της συνδικαλιστικής οργάνωσης ΠΕΟ και των εργοδοτικών οργανώσεων ΟΕΒ και ΚΕΒΕ. Σημειώνεται ότι στη συζήτηση των εν λόγω προτάσεων νόμου παρευρέθηκαν επίσης και εκπρόσωποι ενδιαφερόμενων γυναικείων οργανώσεων. Η συνδικαλιστική οργάνωση ΣΕΚ, παρ’ όλο που κλήθηκε, δεν παρευρέθηκε στις συνεδρίες της επιτροπής, ενώ η συνδικαλιστική οργάνωση ΔΕΟΚ απέστειλε γραπτό υπόμνημα με τις θέσεις της.

Σκοπός των προτάσεων νόμου, οι οποίες κατατέθηκαν από τους βουλευτές Αντρέα Φακοντή, Σκεύη Κούτρα Κουκουμά και Ελένη Μαύρου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, είναι η τροποποίηση του περί Προστασίας της Πατρότητας Νόμου και η τροποποίηση του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, ώστε να επεκταθεί το δικαίωμα σε επίδομα πατρότητας στα ζευγάρια που αποκτούν παιδί, χωρίς να έχουν τελέσει γάμο ή που δεν έχουν συνάψει πολιτική συμβίωση.

Σύμφωνα με τους εισηγητές των δύο προτάσεων νόμου, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αποσκοπούν στην άρση της διάκρισης που υφίσταται μεταξύ των ζευγαριών που αποκτούν παιδί εντός γάμου και των ζευγαριών που αποκτούν παιδί, χωρίς να έχει προηγηθεί η τέλεση γάμου ή η σύναψη πολιτικής συμβίωσης.

Σημειώνεται ότι τόσο στην πρώτη όσο και στη δεύτερη πρόταση νόμου γίνεται εισήγηση να προστεθεί στον περί Προστασίας της Πατρότητας Νόμο και στον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο, αντίστοιχα, ο όρος “σύζυγος”, με τον ορισμό αυτού να παραπέμπει στον ορισμό που δίδεται στον αντίστοιχο όρο στον περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και Γενικότερα περί Κοινωνικών Παροχών Νόμο.

Στο στάδιο της συζήτησης των υπό αναφορά προτάσεων νόμου ο διευθυντής των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανέφερε ότι η κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για παροχή επιδόματος πατρότητας, είχε προχωρήσει σε κατάθεση σχετικού νομοσχεδίου, το οποίο ψηφίστηκε από τη Βουλή σε νόμο το 2017. Με την έναρξη της ισχύος της υπό αναφορά νομοθεσίας οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων δέχτηκαν περίπου 750 αιτήσεις από μισθωτούς και έκτοτε υποβάλλονται 350 με 400 αιτήσεις κάθε μήνα. Ο ίδιος κυβερνητικός αρμόδιος ανέφερε συναφώς ότι, παρ’ όλο που στην οικεία νομοθεσία δεν υπάρχει ρητή πρόβλεψη για καταβολή επιδόματος σε πατέρες που έχουν συνάψει πολιτική συμβίωση, στα πρόσωπα αυτά καταβάλλεται επίδομα πατρότητας. Δεδομένου, κατά τον ίδιο, ότι ο αριθμός των ατόμων που πιθανόν να μην καθίστανται δικαιούχοι επιδόματος πατρότητας, επειδή δεν έχουν τελέσει γάμο και/ή δεν έχουν συνάψει πολιτική συμβίωση, είναι πολύ μικρός, τόσο ο περί Προστασίας της Πατρότητας Νόμος όσο και ο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμος πρέπει να παραμείνουν ως έχουν χωρίς ανάλογη με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις τροποποίηση.

Οι εκπρόσωποι του Γραφείου της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του Γραφείου της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, της συνδικαλιστικής οργάνωσης ΠΕΟ και των γυναικείων οργανώσεων συμφώνησαν με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις των υπό εξέταση προτάσεων νόμου.

Η συνδικαλιστική οργάνωση ΔΕΟΚ απέστειλε γραπτό υπόμνημα στο οποίο αναφέρει ότι συμφωνεί με τις πρόνοιες των προτάσεων νόμου, νοουμένου ότι διασφαλίζεται ότι ο πατέρας προβαίνει σε δικαστική αναγνώριση του τέκνου του.

Η γυναικεία οργάνωση “Αλληλεγγύη” συμφώνησε με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις των προτάσεων νόμου προτείνοντας περαιτέρω τροποποίηση του περί Προστασίας της Πατρότητας Νόμου σύμφωνα με την οποία στην περίπτωση πρόωρου τοκετού ο μισθωτός θα εξαιρείται από την υποχρέωση γραπτής προειδοποίησης του εργοδότη δύο εβδομάδες πριν από την έναρξη της άδειας πατρότητας.

Οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων ΟΕΒ και ΚΕΒΕ εξέφρασαν επιφυλάξεις αναφορικά με τους τρόπους και τα μέσα που ένας εργοδότης θα έχει στη διάθεσή του, ώστε να διαπιστώσει κατά πόσο δύο πρόσωπα συζούν ως σύζυγοι, τονίζοντας ότι πρέπει να θεσπιστούν ασφαλιστικές δικλίδες, σε περίπτωση που οι προτεινόμενες ρυθμίσεις θεσπιστούν νομοθετικά.

Υπό το φως των πιο πάνω, στο πλαίσιο της μελέτης των προτάσεων νόμου η επιτροπή αποφάσισε να επιφέρει τροποποιήσεις επί των αρχικών τους κειμένων ως ακολούθως:

1. Σε ό,τι αφορά την πρώτη πρόταση νόμου, με:

α. την προσθήκη του ορισμού και της ερμηνείας του όρου “σύζυγος” στην υπό ψήφιση πρόταση νόμου αντί της παραπομπής στον αντίστοιχο ορισμό του όρου “σύζυγος” στον περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και Γενικότερα περί Κοινωνικών Παροχών Νόμου·

β. την προσθήκη πρόνοιας, ώστε τα πρόσωπα τα οποία δεν έχουν τελέσει γάμο να υποχρεούνται να προσκομίζουν στην αρμόδια αρχή πιστοποιητικό γέννησης εκδοθέν βάσει των διατάξεων του περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου στο οποίο ο μισθωτός ο οποίος αιτείται άδειας πατρότητας να αναγράφεται ως ο πατέρας του παιδιού μαζί με ένορκη δήλωση της μητέρας και ένορκη δήλωση του ιδίου, υποβληθεισών στον πρωτοκολλητή του κατά τόπον αρμόδιου δικαστηρίου, στις οποίες να δηλώνεται ότι τα δύο αυτά πρόσωπα συζούν κάτω από την ίδια στέγη·

γ. την προσθήκη πρόνοιας, ώστε, στην περίπτωση πρόωρου τοκετού που πραγματοποιείται πριν από την τριακοστή έβδομη (37η) εβδομάδα της κύησης, ο μισθωτός να μην υποχρεούται σε προειδοποίηση δύο εβδομάδων πριν από την έναρξη της άδειας πατρότητας, νοουμένου ότι προσκομίζει πιστοποιητικό από εγγεγραμμένο γιατρό κατάλληλης ειδικότητας.

2. Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη πρόταση νόμου, με:

α. την προσθήκη του ορισμού και της ερμηνείας του όρου “σύζυγος” στην υπό ψήφιση πρόταση νόμου αντί της παραπομπής στον αντίστοιχο ορισμό που προβλέπεται στον περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και Γενικότερα περί Κοινωνικών Παροχών Νόμο.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, αφού έλαβε υπόψη όλα τα πιο πάνω, κατέληξε στις ακόλουθες θέσεις:

1. Ο πρόεδρος και το μέλος της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις τάσσονται υπέρ της ψήφισης των προτάσεων νόμου όπως αυτές έχουν τελικά τροποποιηθεί σύμφωνα με τα πιο πάνω.

2. Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές των κοινοβουλευτικών ομάδων του Δημοκρατικού Συναγερμού και του Δημοκρατικού Κόμματος, καθώς και το μέλος της βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν επί των αναθεωρημένων κειμένων των προτάσεων νόμου κατά τη συζήτησή τους στην ολομέλεια του σώματος.

28 Μαρτίου 2018