Παρόντες:

• Αντρέας Φακοντής, πρόεδρος    
• Σκεύη Κούτρα Κουκουμά    
• Ανδρέας Κυπριανού    
• Μαριέλλα Αριστείδου    　
• Μαρίνος Μουσιούττας
• Γιώργος Περδίκης
• Λίνος Παπαγιάννης

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μελέτησε την πιο πάνω πρόταση νόμου σε αριθμό συνεδριάσεών της, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μεταξύ 27 Φεβρουαρίου και 26 Ιουνίου 2018. Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων αυτών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας του ίδιου υπουργείου, του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας. Η Αρχιπρωτοκολλητής και ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, παρ’ όλο που κλήθηκαν, δεν εκπροσωπήθηκαν στις συνεδρίες της επιτροπής, ωστόσο διαβίβασαν γραπτώς τις θέσεις τους στην επιτροπή.

Η υπό συζήτηση πρόταση νόμου κατατέθηκε στη Βουλή την 20ή Νοεμβρίου 2017 από τους βουλευτές του Δημοκρατικού Κόμματος κ. Ζαχαρία Κουλία, Χρίστο Ορφανίδη, Πανίκο Λεωνίδου και Γεώργιο Προκοπίου, το βουλευτή ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις κ. Άριστο Δαμιανού, το βουλευτή της Αλληλεγγύης κ. Μιχάλη Γιωργάλλα και τον κατά την υπό αναφορά περίοδο βουλευτή της Αλληλεγγύης κ. Γεώργιο Παπαδόπουλο, το βουλευτή του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ κ. Κωστή Ευσταθίου, καθώς και τον κ. Παύλο Μυλωνά, ανεξάρτητο κατά την υπό αναφορά περίοδο βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Λεμεσού.

Σκοπός της πρότασης νόμου, όπως αυτή αρχικά κατατέθηκε στη Βουλή, είναι η τροποποίηση του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, ώστε κατά την εξέταση από το δικαστήριο της περιουσιακής κατάστασης οφειλέτη χρέους για σκοπούς διαπίστωσης της ικανότητάς του να πληρώσει το χρέος του, το οποίο οφείλεται δυνάμει απόφασης ή διατάγματος του δικαστηρίου και το οποίο παραμένει εξ ολοκλήρου ή εν μέρει απλήρωτο, να μη θεωρείται μέρος της περιουσίας του εν λόγω οφειλέτη οποιοδήποτε ποσό το οποίο αυτός λαμβάνει ως δημόσιο βοήθημα ή ως ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (ΕΕΕ) ή ως σύνταξη και ως εκ τούτου να μη λαμβάνεται υπόψη από το δικαστήριο.

Περαιτέρω, με την πρόταση νόμου προβλέπεται η μη εφαρμογή της πιο πάνω προτεινόμενης ρύθμισης στις περιπτώσεις που η εκτέλεση δικαστικής απόφασης αφορά οφειλόμενα χρέη που περιλαμβάνονται σε διατάγματα διατροφής τα οποία εκδόθηκαν δυνάμει των διατάξεων του περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων Νόμου και των διατάξεων του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου.

Σύμφωνα με τους εισηγητές της πρότασης νόμου, απώτερος στόχος αυτής είναι η προστασία των προσώπων με χαμηλά εισοδήματα και συγκεκριμένα των προσώπων που λαμβάνουν δημόσια βοηθήματα, καθώς και των προσώπων που λαμβάνουν σύνταξη το ύψος της οποίας είναι πολύ χαμηλό.

Στο πλαίσιο της συζήτησης της πρότασης νόμου, η εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανέφερε στην επιτροπή ότι το ΕΕΕ ή/και το δημόσιο βοήθημα δεν αποτελούν περιουσιακά στοιχεία. Συναφώς, η ίδια, αφού επισήμανε ότι η εφαρμογή του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου δεν αποτελεί αρμοδιότητα του υπουργείου που εκπροσωπεί, εξέφρασε την άποψη ότι η προτεινόμενη ρύθμιση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.

Η Αρχιπρωτοκολλητής σε επιστολή της, ημερομηνίας 26 Φεβρουαρίου 2018, προς την επιτροπή αναφέρει ότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν επιθυμεί να εκφέρει οποιαδήποτε άποψη επί του όλου θέματος και ότι η λήψη οποιασδήποτε απόφασης επί αυτού επαφίεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος διεμήνυσε γραπτώς στην επιτροπή ότι συμφωνεί με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις, υποβάλλοντας παράλληλα εισήγηση όπως η προτεινόμενη ρύθμιση εφαρμόζεται και κατά τον καθορισμό από το δικαστήριο του ύψους του ποσού της οφειλόμενης διατροφής.

Στο στάδιο της κατ’ άρθρον εξέτασης της εν λόγω πρότασης νόμου, την επιτροπή απασχόλησαν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Η πρόνοια σύμφωνα με την οποία δε θεωρείται μέρος της περιουσίας του εξ αποφάσεως οφειλέτη η σύνταξη την οποία λαμβάνει δυνάμει των διατάξεων οποιουδήποτε νόμου, χωρίς παράλληλα να προβλέπεται οποιοσδήποτε περιορισμός τόσο σε σχέση με το ύψος της σύνταξης αυτής όσο και σε σχέση με το φαινόμενο της λήψης πολλαπλών συντάξεων.

2. Το ενδεχόμενο συμπερίληψης του επιδόματος που παραχωρείται δυνάμει των διατάξεων του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου νόμου της Δημοκρατίας, καθώς και του φοιτητικού επιδόματος ή χορηγίας που παραχωρείται δυνάμει των διατάξεων του περί Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας Νόμου στην προτεινόμενη ρύθμιση, ώστε τα ποσά αυτά επίσης να μη λαμβάνονται υπόψη ως μέρος της περιουσίας του εκ δικαστικής αποφάσεως οφειλέτη.

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως σε σχετική επιστολή του προς την επιτροπή, ημερομηνίας 21ης Ιουνίου 2018, αναφέρει ότι, παρά το γεγονός ότι στον περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμο περιλαμβάνονται λεπτομερείς ρυθμίσεις με βάση τις οποίες το δικαστήριο δύναται να εξετάσει και να διακριβώσει την οικονομική κατάσταση του εξ αποφάσεως οφειλέτη, δε διαφωνεί με ενδεχόμενη ρύθμιση σύμφωνα με την οποία να μην εκδίδεται διάταγμα μηνιαίων δόσεων από το δικαστήριο, αν αυτό κατά την εξέταση του εξ αποφάσεως οφειλέτη διαπιστώσει ότι το ΕΕΕ ή η ελάχιστη σύνταξη αποτελεί το μοναδικό εισόδημα αυτού.

Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας δε διαφώνησε με τις πρόνοιες της πρότασης νόμου, ωστόσο εισηγήθηκε τη βελτίωση συγκεκριμένης πρόνοιας από νομοτεχνική άποψη.

Στη βάση της ενημέρωσης της οποίας έτυχε στο πλαίσιο του πιο πάνω προβληματισμού, η επιτροπή αποφάσισε όπως αναθεωρήσει το κείμενο της πρότασης νόμου, ώστε σε αυτό να διαλαμβάνεται ότι:

1. η σύνταξη η οποία δε θα λαμβάνεται υπόψη ως μέρος της περιουσίας του εξ αποφάσεως οφειλέτη να μην υπερβαίνει το όριο της φτώχιας που καθορίζεται για μονήρες νοικοκυριό, το οποίο υπολογίζεται και δημοσιεύεται από τη Στατιστική Υπηρεσία της Δημοκρατίας και αναπροσαρμόζεται βάσει των κλιμάκων ισοδύναμου εισοδήματος ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας, και

2. το επίδομα που παραχωρείται δυνάμει των διατάξεων του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου νόμου της Δημοκρατίας, καθώς και το φοιτητικό επίδομα ή χορηγία που παραχωρείται δυνάμει των διατάξεων του περί Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας Νόμου δε θα λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς της προτεινόμενης ρύθμισης.

Επιπροσθέτως των πιο πάνω, η επιτροπή επέφερε στο κείμενο της πρότασης νόμου περαιτέρω τροποποιήσεις για σκοπούς βελτίωσής του από νομοτεχνική άποψη.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφιση της πρότασης νόμου σε νόμο, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί σύμφωνα με τις πιο πάνω αποφάσεις της.

11 Ιουλίου 2018