Παρόντες:

• Κώστας Κωνσταντίνου, πρόεδρος    
• Νίκος Νουρής    
• Στέλλα Κυριακίδου    
• Γιώργος Τ. Γεωργίου
• Αδάμος Αδάμου
• Μαρίνος Σιζόπουλος

 

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας μελέτησε τους πιο πάνω κανονισμούς σε δύο συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 18 Απριλίου και στις 3 Μαΐου 2019. Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων αυτών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Υγείας, του Κυπριακού Οργανισμού Προώθησης Ποιότητας (ΚΟΠΠ) του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥΠΥ), του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ), του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων (ΠΑΣΙΝ), της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Συνδέσμων Πασχόντων και Φίλων (ΠΟΣΠΦ), της Παγκύπριας Συντεχνίας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑΣΥΔΥ), της Παγκύπριας Συντεχνίας Κυβερνητικών Ιατρών (ΠΑΣΥΚΙ), του Ογκολογικού Κέντρου της Τράπεζας Κύπρου (ΟΚΤΚ), του Γερμανικού Ογκολογικού Κέντρου, του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, του Συνδέσμου Διευθυντών Κλινικών Εργαστηρίων, Βιοϊατρικών και Κλινικών Εργαστηριακών Επιστημόνων, του Καραϊσκάκειου Ιδρύματος, της Εταιρείας Βιοπαθολόγων και Μικροβιολόγων Ιατρών Κύπρου (ΕΒΜΙΚ), του Κέντρου Προληπτικής Παιδιατρικής, του Πανεπιστημίου Κύπρου, της Κυπριακής Αιματολογικής Εταιρείας, του Mendel Center for Biomedical Sciences και της Παγκύπριας Ένωσης Επιστημόνων Χημικών (Τμήμα Διασφάλισης Ποιότητας).

Σκοπός των κανονισμών, οι οποίοι εκδίδονται δυνάμει των άρθρων 22(1), 32Β(δ) και 64 του περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου, είναι ο καθορισμός του πλαισίου παροχής των παρεχόμενων υπηρεσιών φροντίδας υγείας από εργαστήρια στο γενικό σύστημα υγείας (ΓΕΣΥ), του τρόπου αμοιβής τους, της διαδικασίας εγγραφής τους στο ΓΕΣΥ, καθώς και της διαδικασίας σύναψης σύμβασης των εργαστηρίων με τον ΟΑΥ.

Ειδικότερα, με τους υπό συζήτηση κανονισμούς προβλέπονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες φροντίδας υγείας από εργαστήρια, εξαιρουμένης της ενδονοσοκομειακής φροντίδας υγείας.

2. Οι ελάχιστες απαιτήσεις που απαιτείται να πληρούν τα εργαστήρια για την παροχή υπηρεσιών φροντίδας υγείας.

3. Ο τρόπος υπολογισμού της αμοιβής των εργαστηρίων.

4. Η διαδικασία εγγραφής των εργαστηρίων στο ΓΕΣΥ και η διαδικασία σύναψης σύμβασης αυτών με τον ΟΑΥ.

5. Η τήρηση αρχείου από εργαστήρια.

6. Οι υποχρεώσεις των εργαστηρίων.

Στο πλαίσιο της συζήτησης των κανονισμών από την επιτροπή, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς έθεσαν ορισμένα ζητήματα επί των προνοιών τους, καθώς και επί θεμάτων που άπτονται γενικότερα των διατάξεων του νόμου που διέπει τη λειτουργία των κλινικών εργαστηρίων, επισημαίνοντας την ανάγκη αναθεώρησής του, γιατί, όπως υποστήριξαν, περιλαμβάνει αναχρονιστικές διατάξεις.

Σε σχέση με την ανάγκη εκσυγχρονισμού των διατάξεων της εν λόγω νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία των εργαστηρίων, οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Υγείας ενημέρωσαν την επιτροπή ότι η αναθεώρησή του βρίσκεται υπό επεξεργασία.

Ειδικότερα, οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου Διευθυντών Κλινικών Εργαστηρίων, Βιοϊατρικών και Κλινικών Εργαστηριακών Επιστημόνων επισήμαναν την ανάγκη να διασφαλιστούν τα ακόλουθα:

1. Η βιωσιμότητα των εργαστηρίων.

2. Η ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση των δικαιούχων στα εργαστήρια.

3. Η τεκμηρίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών από τα εργαστήρια.

4. Η τροποποίηση του νόμου που διέπει τα εργαστήρια το ταχύτερο δυνατό, έτσι ώστε να αναθεωρηθούν οι αναχρονιστικές πρόνοιες που περιλαμβάνονται σε αυτόν.

Περαιτέρω, τα κυριότερα ζητήματα που τέθηκαν στην επιτροπή από εμπλεκόμενους φορείς συνοψίζονται κυρίως στα ακόλουθα:

1. Στην ανάγκη ένταξης στο ΓΕΣΥ μόνο των διαπιστευμένων εργαστηρίων και, σε περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό στο παρόν στάδιο, να περιληφθεί πρόνοια στους κανονισμούς για διαπίστευσή τους σε μεταγενέστερο στάδιο. Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος του ΚΟΠΠ εισηγήθηκε την προσθήκη μεταβατικής διάταξης στους κανονισμούς, με την οποία θα παρέχεται η δυνατότητα στα μη διαπιστευμένα εργαστήρια να προχωρήσουν σε διαπίστευση εντός δύο ετών.

2. Στην έλλειψη μηχανισμών για επιθεώρηση των υποστατικών και των βασικών κριτηρίων ποιοτικής λειτουργίας των εργαστηρίων.

3. Στην ανάγκη διασφάλισης της παροχής υπηρεσιών από εργαστήρια σε ασθενείς που δεν μπορούν να μεταβαίνουν σε αυτά για τη διεξαγωγή εργαστηριακών εξετάσεων.

4. Στο αίτημα που υποβλήθηκε από τον Σύνδεσμο Διευθυντών Κλινικών Εργαστηρίων, Βιοϊατρικών και Κλινικών Εργαστηριακών Επιστημόνων και την ΕΒΜΙΚ για συμπερίληψη προνοιών στους κανονισμούς, έτσι ώστε:

α. να συμπεριληφθούν και άλλες εργαστηριακές εξετάσεις που δε θα καλύπτονται από τις παρεχόμενες υπηρεσίες στο πλαίσιο του ΓΕΣΥ, όπως είναι η κατ’ οίκον αιμοληψία, η εργασία εκτός ωραρίου λειτουργίας των εργαστηρίων ή κατά τα σαββατοκύριακα ή κατά τις αργίες και η λήψη δειγμάτων και η αποστολή για εξετάσεις στα εργαστήρια του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας,

β. να προβλεφθεί η αποκλειστική χρήση των κρατικών κλινικών εργαστηρίων από τους εσωτερικούς ασθενείς, ώστε να επιτευχθεί η αποσυμφόρησή τους,

γ. να παρασχεθεί η δυνατότητα υποβολής απαίτησης αμοιβής από τα εργαστήρια και η καταβολή της αμοιβής από τον ΟΑΥ τμηματικά για κάθε παραπεμπτικό και

δ. να διενεργείται εσωτερικός και εξωτερικός έλεγχος ποιότητας από τα εργαστήρια, για σκοπούς διασφάλισης της ποιότητας των εργαστηριακών αποτελεσμάτων.

5. Στο αίτημα που υποβλήθηκε από το Καραϊσκάκειο Ίδρυμα για συμπερίληψη προνοιών στους κανονισμούς, έτσι ώστε:

α. να ενταχθούν στο ΓΕΣΥ μόνο εργαστήρια που λειτουργούν σε χώρους κατάλληλα στελεχωμένους από προσοντούχο διευθυντή και διαθέτουν τον ανάλογο εξοπλισμό και προσωπικό,

β. να περιοριστεί η αποστολή δειγμάτων σε εργαστήρια εκτός Κύπρου και

γ. να συμπεριληφθούν στις παρεχόμενες από το ΓΕΣΥ υπηρεσίες οι εξετάσεις μοριακής και κυτταρικής παθολογίας και γενετικής, δεδομένου ότι πολλές ευάλωτες ομάδες ασθενών και ιδιαίτερα οι καρκινοπαθείς που αποτείνονται στον ιδιωτικό τομέα δεν καλύπτονται σήμερα από το Υπουργείο Υγείας.

6. Στο αίτημα που υποβλήθηκε από τον εκπρόσωπο του Mendel Center for Biomedical Sciences για συμπερίληψη στους κανονισμούς προνοιών, για να καταστεί δυνατή η παροχή στο εν λόγω κέντρο της δυνατότητας συνέχισης των δραστηριοτήτων που διεξάγει. Ειδικότερα, ο εν λόγω εκπρόσωπος υποστήριξε ότι ο αποκλεισμός του υπό αναφορά κέντρου από τις εργασίες που ήδη διεξάγει σήμερα τόσο από το πλαίσιο του ΓΕΣΥ όσο και από το πλαίσιο των εξετάσεων που επιχορηγούνται από το Υπουργείο Υγείας είναι αφενός αντισυνταγματικός, γιατί του αποστερεί το δικαίωμα στην εργασία, και αφετέρου παράνομος, γιατί αποστερεί στον ασθενή το δικαίωμα να επιλέξει ελεύθερα τον παροχέα υπηρεσιών φροντίδας υγείας.

7. Στο αίτημα που υποβλήθηκε από την Κυπριακή Αιματολογική Εταιρεία για συμπερίληψη προνοιών στους κανονισμούς, έτσι ώστε ιατροί με ειδικότητα στην αιματολογία να δικαιούνται να έχουν υπό τη διεύθυνσή τους κλινικό εργαστήριο και να συμπεριληφθούν στις παρεχόμενες από το ΓΕΣΥ υπηρεσίες οι εξετάσεις μοριακής και κυτταρικής παθολογίας και γενετικής.

Σημειώνεται ότι οι εμπλεκόμενοι φορείς υπέβαλαν παρατηρήσεις και σε άλλες επιμέρους πρόνοιες των κανονισμών, για τις οποίες ζητήθηκαν και δόθηκαν από τους κυβερνητικούς αρμοδίους και από τον ΟΑΥ πρόσθετα στοιχεία και διευκρινίσεις.

Πέραν των πιο πάνω ζητημάτων που τέθηκαν από τους εμπλεκόμενους φορείς, μέλη της επιτροπής επισήμαναν τις βασικές αρχές που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν τις πρόνοιες των κανονισμών, που συνίστανται στη διασφάλιση ελεύθερης επιλογής του εργαστηρίου, αλλά και στην ανάγκη ενσωμάτωσης στους κανονισμούς ρυθμίσεων για αποτροπή του αθέμιτου ανταγωνισμού, καθώς και στη διασφάλιση της ποιότητας των εργαστηριακών αποτελεσμάτων.

Τοποθετούμενοι στα πιο πάνω θέματα, οι εκπρόσωποι του ΟΑΥ διευκρίνισαν ότι στους κανονισμούς περιλαμβάνεται σχετική μεταβατική διάταξη σε σχέση με τη διασφάλιση της ποιότητας των εργαστηριακών αποτελεσμάτων.

Περαιτέρω, όσον αφορά την ανάγκη τεκμηρίωσης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών από τα εργαστήρια, ο γενικός διευθυντής του ΟΑΥ δήλωσε ότι σε συνεργασία με τους συνδέσμους των εργαστηρίων τέθηκαν οι προϋποθέσεις για το αρχικό στάδιο λειτουργίας των εργαστηρίων μέχρι τη διαπίστευσή τους και δόθηκαν πρόσθετα κίνητρα, για να προχωρήσουν σε διαπίστευση. Αναφορικά με την ανάγκη διασφάλισης της βιωσιμότητας των εργαστηρίων, δήλωσε ότι, έπειτα από διαβούλευση που διενεργήθηκε με τους εμπλεκόμενους φορείς, συμφωνήθηκε ένας ικανοποιητικός και βιώσιμος προϋπολογισμός, που κινείται στο πλαίσιο των δαπανών για τις κλινικές εξετάσεις με βάση και τη σχετική μελέτη του οίκου «Mercer». Επίσης, αποφασίστηκε η εγγύηση της τιμής μονάδας για έναν συγκεκριμένο όγκο δραστηριοτήτων, η οποία θα τυγχάνει αναπροσαρμογής. Περαιτέρω, ο ίδιος ενημέρωσε την επιτροπή ότι όλα τα δεδομένα θα τύχουν επανεξέτασης και, εφόσον απαιτηθεί, θα γίνει αναθεώρηση του προϋπολογισμού. Όσον αφορά την επισήμανση του Συνδέσμου Διευθυντών Κλινικών Εργαστηρίων, Βιοϊατρικών και Κλινικών Εργαστηριακών Επιστημόνων για την ανάγκη διασφάλισης ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης στα εργαστήρια, ο γενικός διευθυντής του ΟΑΥ δήλωσε ότι αποτελεί βασική αρχή του ΓΕΣΥ ότι ο δικαιούχος έχει το δικαίωμα επιλογής των παρεχόμενων σε αυτόν υπηρεσιών. Επιπρόσθετα, ο ίδιος, αναφερόμενος στη θέση που εκφράστηκε από μέλη της επιτροπής για ενσωμάτωση στους κανονισμούς ρυθμίσεων που θα αποτρέπουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό, δήλωσε ότι ο ΟΑΥ αντιμετωπίζει ισότιμα και θα αποζημιώνει με τον ίδιο τρόπο τόσο το ιδιωτικό όσο και το δημόσιο νοσηλευτήριο που θα συμβληθεί μαζί του.

Όσον αφορά τα υπόλοιπα ζητήματα που περιλαμβάνονται στα αιτήματα που υποβλήθηκαν από εμπλεκόμενους φορείς για τη συμπερίληψη σχετικών προνοιών στους κανονισμούς, ο γενικός διευθυντής του ΟΑΥ ενημέρωσε την επιτροπή ότι για ορισμένα ζητήματα δόθηκαν οι απαιτούμενες διευκρινίσεις σε αυτούς, ενώ σε σχέση με άλλα έχουν ληφθεί σοβαρά υπόψη οι εισηγήσεις τους και αποφασίστηκε η ενσωμάτωση σχετικών προνοιών στο κείμενο των κανονισμών.

Ως εκ τούτου, το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τον ΟΑΥ και την εκπρόσωπο της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, επέφερε σχετικές τροποποιήσεις στο κείμενο των κανονισμών και κατέθεσε αναθεωρημένο κείμενο στην επιτροπή.

Ο πρόεδρος και τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας, αφού έλαβαν υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν τους, επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν επί των προνοιών των κανονισμών κατά τη συζήτησή τους στην ολομέλεια του σώματος.

　

7 Μαΐου 2019