Κυπριακή Δημοκρατία Κυπριακή Δημοκρατία

Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού για τον αναπεμφθέντα νόμο «Ο περί Φορολογίας του Εισοδήματος (Τροποποιητικός) (Αρ.4) Νόμος του 2018»

Παρόντες:

  • Αβέρωφ Νεοφύτου, πρόεδρος    
  • Μάριος Μαυρίδης    
  • Ονούφριος Κουλλά    
  • Άριστος Δαμιανού  
  • Αντρέας Καυκαλιάς     
  • Άγγελος Βότσης
  • Μαρίνος Μουσιούττας
  • Μιχάλης Γιωργάλλας
  •  Άννα Θεολόγου

 

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού σε συνεδρία της, που πραγματοποιήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018, επανεξέτασε τον πιο πάνω νόμο, ο οποίος ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στις 2 Νοεμβρίου 2018 και αναπέμφθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 22 Νοεμβρίου 2018 κατ’ επίκληση του άρθρου 51.1 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στη συνεδρία της επιτροπής κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών, του Τμήματος Φορολογίας του ίδιου υπουργείου, ο Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων, εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, του Κυπριακού Οργανισμού Προώθησης Επενδύσεων (CIPA), του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ), της Συμβουλευτικής Επιτροπής Κινηματογράφου (ΣΕΚΙΝ) και της Ένωσης Σκηνοθετών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης Κύπρου.

Όπως είναι γνωστό, με τον αναπεμφθέντα νόμο σκοπείται η τροποποίηση του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου, ώστε αφενός να παραχωρηθούν συγκεκριμένες φορολογικές πιστώσεις επί των επιλέξιμων δαπανών που αντιστοιχούν σε ποσοστό ύψους μέχρι πενήντα τοις εκατόν (50%) του εισοδήματος προσώπου που δραστηριοποιείται στον τομέα παραγωγής ταινιών, σειρών και άλλων συναφών προγραμμάτων οπτικοακουστικής και αφετέρου να παραχωρηθούν φορολογικές εκπτώσεις για δαπάνες που διενεργούνται από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην κινηματογραφική υποδομή και σε τεχνολογικό εξοπλισμό στον τομέα της οπτικοακουστικής βιομηχανίας.

Σημειώνεται ότι στο στάδιο της εξέτασης του υπό αναφορά νομοσχεδίου από την ολομέλεια της Βουλής στις 2 Νοεμβρίου 2018 ψηφίστηκε σχετική τροπολογία η οποία ενσωματώθηκε στον νόμο και προβλέπει όπως από το φορολογητέο εισόδημα φυσικού προσώπου που ασκεί οικονομική δραστηριότητα στον τομέα παραγωγής ταινιών, σειρών και άλλων συναφών προγραμμάτων οπτικοακουστικής εκπίπτουν, κατά το χρόνο της επένδυσης, δαπάνες οι οποίες αφορούν κινηματογραφική υποδομή και απόκτηση τεχνολογικού εξοπλισμού, καθορίζοντας παράλληλα ότι το ποσοστό της έκπτωσης δε δύναται να ξεπερνά το 20% των επιλέξιμων δαπανών.

Οι λόγοι της αναπομπής, όπως αυτοί αναφέρονται στην επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας προς τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ημερομηνίας 22 Νοεμβρίου 2018, είναι μεταξύ άλλων οι ακόλουθοι:

«… 4. Με την εισαγωγή του “φυσικού προσώπου” ως δικαιούχο να εκπέσει δαπάνες από το φορολογητέο εισόδημα διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής τόσο του νομοσχεδίου όσο και του Σχεδίου για την προώθηση της οπτικοακουστικής βιομηχανίας (στο εξής “το Σχέδιο”) κατά τρόπο που δεν συνάδει με την βούληση της εκτελεστικής εξουσίας. Η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής προκύπτει γιατί η αναφορά του φυσικού προσώπου ως δικαιούχος είναι χωρίς αναφορά στην Μικρό Μεσαία Επιχείρηση (ΜΜΕ), στοιχείο το οποίο είναι βασικό για την παροχή των φορολογικών κινήτρων που προβλέπει το Σχέδιο. Στο νομοσχέδιο όπως ψηφίστηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων δεν υπάρχει περιορισμός του μεγέθους όσον αφορά το φυσικό πρόσωπο ενώ για τα νομικά πρόσωπα υπάρχει ο περιορισμός να είναι ΜΜΕ. Πιο έντονο είναι δε το γεγονός ότι το φυσικό πρόσωπο χωρίς κανένα περιορισμό ως προς το μέγεθός του δικαιούται σε έκπτωση μέχρι 20% των επιλέξιμων δαπανών ενώ μια μεσαία επιχείρηση θα δικαιούται έκπτωση μέχρι 10% των επιλέξιμων δαπανών.

5. Τέτοια απεριόριστη αναφορά στα φυσικά πρόσωπα ξεπερνά το πεδίο εφαρμογής και της απόφασης για τα μέτρα ενισχύσεων που έχουν κριθεί από τον Έφορο Κρατικών Ενισχύσεων, με την απόφασή του ημερομηνίας 25.5.2018, και ότι αυτά αποτελούν κρατική ενίσχυση η οποία όμως είναι συμβατή με τον Κανονισμό (ΕΕ) αρ.651/2014 υπό όρους τους οποίους το Υπουργείο Οικονομικών έχει προνοήσει. Η επέκταση του νομοσχεδίου ως έχει ψηφιστεί από την Βουλή των Αντιπροσώπων στα φυσικά πρόσωπα χωρίς κανένα περιορισμό ως προς το μέγεθός τους αλλοιώνει το εγκριθέν από τον Έφορο Κρατικών Ενισχύσεων μέτρο.

6. Ως εκ των πιο πάνω «Ο περί Φορολογίας του Εισοδήματος (Τροποποιητικός) (Αρ. 4) Νόμος του 2018» όπως ψηφίστηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων είναι αντίθετος με τις πρόνοιες των Άρθρων 46, 54 και 58 του Συντάγματος και οδηγούν σε παραβίαση της Συνταγματικής Επιταγής της Αρχής της Διάκρισης μεταξύ Πολιτικής Εξουσίας και Διοικητικής Λειτουργίας και είναι ασύμφωνος με την Αρχή της Διάκρισης των Εξουσιών.

7. Το νομοσχέδιο όπως ψηφίστηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων, αλλά και όπως αυτό είχε κατατεθεί από την εκτελεστική εξουσία προέβλεπε για αναδρομική ισχύ του νόμου από 1.1.2018. Αυτή η αναδρομικότητα όμως δεν μπορεί να ισχύσει αφού το Σχέδιο θα πρέπει να δημοσιευτεί και να εφαρμοστεί μετά την ψήφιση του Νόμου για μελλοντικές δαπάνες και όχι για δαπάνες που πιθανόν έγιναν και που με την αναδρομικότητα του νόμου θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη για παροχή φορολογικής ελάφρυνσης. Πιο συγκεκριμένα παραβιάζονται τα άρθρα 6(1), 6(4) (β) και 11 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 651/2014 καθώς και το άρθρο 10 του περί Ελέγχου των Κρατικών Ενισχύσεων Νόμου του 2001, Ν.30(Ι)/2001. Ως εκ τούτου στα πλαίσια της παρούσας αναπομπής καλείται η Βουλή των Αντιπροσώπων να διαγράψει το άρθρο 5 του νομοσχεδίου που προβλέπει για την αναδρομική ισχύ...».

Κατά την επανεξέταση του αναπεμφθέντος νόμου από την επιτροπή η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας ανέλυσε περαιτέρω τους λόγους για τους οποίους κρίθηκε σκόπιμη η αναπομπή του νόμου, στη βάση της σχετικής επιστολής του Προέδρου της Δημοκρατίας, σημειώνοντας ότι η διαμόρφωση της φορολογικής πολιτικής αφορά την εκτελεστική εξουσία.

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ότι με τις τροποποιήσεις που επήλθαν στον ψηφισθέντα νόμο έχει διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής του νόμου, ώστε να καλύπτει φυσικά πρόσωπα τα οποία σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία δεν μπορούν να αποτελούν δικαιούχους τέτοιων φορολογικών κινήτρων, καθότι αυτά απευθύνονται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σε ό,τι αφορά το θέμα της αναδρομικής ισχύος, σημείωσε ότι εκ παραδρομής παρεισέφρησε στο νόμο η σχετική διάταξη και πρέπει να απαλειφθεί. Σημειώνεται ότι το Υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε σχετική επιστολή, ημερομηνίας 28 Σεπτεμβρίου 2018, με την οποία επεξηγεί τις θέσεις του.

Ο Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων ανέφερε ότι η διάταξη με την οποία αποδίδεται αναδρομικότητα στη νομοθεσία πρέπει να απαλειφθεί, καθότι αντίκειται σε σχετικές πρόνοιες του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 651/2014. Σε ό,τι αφορά το θέμα της διεύρυνσης της παραχώρησης φορολογικών κινήτρων και σε φυσικά πρόσωπα δήλωσε ότι αυτή μπορεί να επέλθει, μόνο εάν τα φυσικά πρόσωπα πληρούν τις προϋποθέσεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 651/2014.

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί επί της αναπομπής του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά τη συζήτηση στην ολομέλεια του σώματος.

Σημειώνεται ότι, σε περίπτωση που η υπό αναφορά αναπομπή γίνει αποδεκτή, πρέπει να γίνει τροποποίηση του αναπεμφθέντος νόμου, ώστε να απαλειφθεί η σχετική αναδρομικότητα και να γίνει διόρθωση κατά τρόπο που τα φυσικά πρόσωπα να καταστούν δικαιούχα των εν λόγω φορολογικών κινήτρων, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 651/2014, σύμφωνα με τους λόγους αναπομπής όπως αυτοί εμπεριέχονται στην επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

 

29 Νοεμβρίου 2018