Παρόντες:

• Ελένη Μαύρου, πρόεδρος                          
• Γιώργος Τ. Γεωργίου                                    
• Ευανθία Σάββα                                              
• Νίκος Νουρής
• Γιώργος Κάρουλλας
• Πανίκος Λεωνίδου
• Παύλος Μυλωνάς

          Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε τρεις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 16 και 30 Απριλίου 2018 και την 1η  Ιουλίου 2019.  Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων της επιτροπής κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Εσωτερικών, της Υπηρεσίας Ασύλου και της Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων του ίδιου υπουργείου, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, της Κίνησης για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό (ΚΙΣΑ), του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (Γραφείου Κύπρου) και του μη κυβερνητικού οργανισμού «Κυπριακό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες-Cyprus Refugee Council (CyRC)».  Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (United Nations High Commissioner for Refugees), παρ’ όλο που κλήθηκε, δεν εκπροσωπήθηκε στις συνεδρίες της επιτροπής.

          Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του περί Προσφύγων Νόμου, ώστε η Υπηρεσία Ασύλου να δύναται να εκχωρεί σε άλλη αρχή την αρμοδιότητά της για την εξασφάλιση εκμίσθωσης υπηρεσιών οργανισμών για τη διαχείριση της λειτουργίας κέντρων φιλοξενίας αιτητών διεθνούς προστασίας. 

          Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στην επιτροπή από τους κυβερνητικούς αρμοδίους, η προτεινόμενη με το νομοσχέδιο ρύθμιση κρίνεται αναγκαία, ώστε η ακολουθητέα διαδικασία για τη διαχείριση της λειτουργίας οποιουδήποτε νέου κέντρου φιλοξενίας για αιτητές διεθνούς προστασίας να καταστεί πιο ευέλικτη και ως εκ τούτου η Δημοκρατία να δύναται να ανταποκρίνεται αμέσως στις αυξανόμενες ανάγκες που προκύπτουν όσον αφορά τη φιλοξενία των εν λόγω προσώπων. 

          Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, με την προτεινόμενη ρύθμιση παρέχεται η δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στον υπό αναφορά τομέα, η οποία αναμένεται να συμβάλει θετικά στην υλοποίηση των αναληφθεισών κυβερνητικών δεσμεύσεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Όπως επισημαίνεται, η προβλεπόμενη διαδικασία θα διέπεται από αυστηρές διαδικασίες εποπτείας και ελέγχου, όπως ισχύει στην περίπτωση σύναψης δημόσιων συμβάσεων.  Τέλος, με βάση τα εν λόγω στοιχεία, προέχει η προώθηση της λειτουργίας κέντρου φιλοξενίας ευάλωτων προσώπων, δεδομένου ότι κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα το υφιστάμενο κέντρο φιλοξενίας αιτούντων διεθνούς προστασίας, το οποίο λειτουργεί στην Κοφίνου, παρουσιάζει πρόβλημα πληρότητας.

          Στο πλαίσιο της μελέτης του νομοσχεδίου μέλη της επιτροπής εξέφρασαν προβληματισμούς και επιφυλάξεις αναφορικά με την εφαρμογή της προτεινόμενης ρύθμισης και ειδικότερα για το κατά πόσο είναι νομικά επιτρεπτή η εκχώρηση της αρμοδιότητας της Υπηρεσίας Ασύλου σε άλλη αρχή, στην οποία δεν έχει υπαχθεί ρητά η εν λόγω αρμοδιότητα δυνάμει ειδικού νόμου.  Περαιτέρω, δεδομένου ότι αναμένεται η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στη λειτουργία κέντρων φιλοξενίας με την αξιοποίηση της διαδικασίας πρόσκλησης για υποβολή προτάσεων που εφαρμόζεται από τη Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών, διατυπώθηκε προβληματισμός κατά πόσο η εν λόγω διαδικασία είναι νομότυπη και θα διέπεται από αυστηρές διαδικασίες ελέγχου, όπως ισχύει με βάση τη νομοθεσία που ρυθμίζει τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων.

          Συναφώς με τα πιο πάνω, η επιτροπή με επιστολή της προς τον Γενικό Ελεγκτή και τη Γενική Λογίστρια ζήτησε τις γραπτές θέσεις τους επί των προνοιών του νομοσχεδίου, λαμβανομένων υπόψη των προβληματισμών και επιφυλάξεων που εκφράστηκαν αναφορικά με την εφαρμογή της προτεινόμενης ρύθμισης.

          Η Γενική Λογίστρια με επιστολή της προς την επιτροπή διατύπωσε την άποψη ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου επιτρέπεται η εκχώρηση αρμοδιότητας από μια αναθέτουσα αρχή σε άλλη αναθέτουσα αρχή, προκειμένου η δεύτερη να προκηρύσσει διαγωνισμούς για την κατασκευή οποιωνδήποτε έργων ή για τη λήψη συγκεκριμένων υπηρεσιών ή προμηθειών.  Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την εν λόγω επιστολή, η προωθούμενη τροποποίηση της υπό αναφορά βασικής νομοθεσίας δεν κρίνεται αναγκαία, δεδομένου ότι η πιο πάνω αναφερόμενη νομοθεσία που διέπει τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων αφενός δεν επηρεάζει με οποιονδήποτε τρόπο και αφετέρου επιτρέπει, χωρίς να επιβάλει οποιαδήποτε πρόσθετη υποχρέωση, τη λήψη απόφασης από την Υπηρεσία Ασύλου για εκχώρηση σε άλλη αναθέτουσα αρχή της αρμοδιότητας εξασφάλισης μίσθωσης υπηρεσιών άλλων οργανισμών για τη διαχείριση των κέντρων φιλοξενίας.

          Οι εκπρόσωποι των υπόλοιπων ενδιαφερόμενων πλευρών οι οποίοι παρευρέθηκαν στις συνεδρίες της επιτροπής διατύπωσαν παρατηρήσεις και απόψεις σε σχέση με την προτεινόμενη ρύθμιση και παράλληλα υπέβαλαν ορισμένες εισηγήσεις για τροποποίηση του κειμένου του νομοσχεδίου.

          Υπό το φως των πιο πάνω, σε μεταγενέστερο στάδιο το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας κατέθεσε στην επιτροπή αναθεωρημένο κείμενο του υπό αναφορά νομοσχεδίου, ώστε αυτό να διαλαμβάνει ότι η εκχώρηση της αρμοδιότητας της Υπηρεσίας Ασύλου για τη δημιουργία και τη λειτουργία κέντρων φιλοξενίας θα περιορίζεται αποκλειστικά στη Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών.  Όπως επισημάνθηκε από τους κυβερνητικούς αρμοδίους, η Υπηρεσία Ασύλου θα διατηρεί σε κάθε περίπτωση το δικαίωμα επίβλεψης, εποπτείας και έκδοσης οδηγιών και συστάσεων προς την εν λόγω μονάδα αναφορικά με τη διαχείριση της λειτουργίας των κέντρων φιλοξενίας αιτητών διεθνούς προστασίας.

          Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, υιοθετεί τους σκοπούς και τις επιδιώξεις τους νομοσχεδίου, όπως αυτό αναθεωρήθηκε σύμφωνα με τα πιο πάνω, και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή του σε νόμο.

3 Ιουλίου 2019