Παρόντες:

• Ελένη Μαύρου, πρόεδρος    
• Γιώργος Τ. Γεωργίου    
• Ευανθία Σάββα    
• Νίκος Νουρής    
• Γιώργος Κάρουλλας    　
• Πανίκος Λεωνίδου
• Παύλος Μυλωνάς
• Κωστής Ευσταθίου
• Λίνος Παπαγιάννης

 

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών μελέτησε τα νομοσχέδια που αναφέρονται στο επισυνημμένο παράρτημα σε τέσσερις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μεταξύ 29ης Οκτωβρίου 2018 και 28ης Ιανουαρίου 2019. Στις τρεις πρώτες συνεδρίες της επιτροπής κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Εσωτερικών, ο διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας και εκπρόσωποι του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως του ίδιου υπουργείου, καθώς και εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, της Ένωσης Δήμων Κύπρου και του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών. Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ακινήτων, παρ’ όλο που κλήθηκε, δεν εκπροσωπήθηκε στις συνεδρίες της επιτροπής.

Σκοπός του πρώτου νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, ώστε να εκσυγχρονιστούν οι διατάξεις του που ρυθμίζουν τη διαδικασία διαίρεσης και διαχωρισμού συνιδιόκτητων ακινήτων, με απώτερο στόχο την επίλυση των προβλημάτων που παρουσιάστηκαν σε σχέση με την εφαρμογή της εν λόγω διαδικασίας, έπειτα από την εισαγωγή σχετικών ρυθμίσεων στην εν λόγω βασική νομοθεσία το 2015.

Ειδικότερα, με τις πρόνοιες του πρώτου νομοσχεδίου, όπως αυτό αρχικά κατατέθηκε στη Βουλή, τροποποιούνται οι διατάξεις της υπό αναφορά βασικής νομοθεσίας που διέπουν τον αναγκαστικό διαχωρισμό ακίνητης ιδιοκτησίας που κατέχεται εξ αδιαιρέτου κατά ιδανικές μερίδες, έτσι ώστε μεταξύ άλλων:

1. κατά τη διαδικασία του διαχωρισμού της ακίνητης ιδιοκτησίας να είναι δυνατό να διενεργείται κλήρωση για σκοπούς αναγκαστικής διανομής οποιασδήποτε κατοικίας η οποία δε συνιστά μόνιμη κατοικία·

2. κατά την εν λόγω διαδικασία κάθε μόνιμη κατοικία να είναι δυνατό να διανέμεται, ανεξαρτήτως της λήψης της συγκατάθεσης των συγκυρίων του ακινήτου, υπό αυστηρές προϋποθέσεις και νοουμένου ότι υποβάλλονται συγκεκριμένα τεκμήρια στον διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, τα οποία καθιστούν προφανή τη διαίρεση και τη διανομή της ακίνητης ιδιοκτησίας·

3. στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο διαχωρισμός αφορά ακίνητη ιδιοκτησία που εμπίπτει σε περιοχές ανάπτυξης, να παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης μόνο στους συγκυρίους της ακίνητης ιδιοκτησίας που κατέχεται κατ’ εξ αδιαιρέτου ιδανικές μερίδες οι οποίοι κατέχουν τουλάχιστον το εβδομήντα πέντε τοις εκατόν (75%) του συνολικού συμφέροντος στο όλο ακίνητο, ήτοι στους εγγεγραμμένους ιδιοκτήτες του εβδομήντα πέντε τοις εκατόν (75%) τουλάχιστον της εν λόγω ακίνητης ιδιοκτησίας·

4. να διασφαλίζεται ότι οι συγκύριοι των πιο πάνω αναφερόμενων ακινήτων θα έχουν τη δυνατότητα να εφεσιβάλουν πριν από την υλοποίηση των κατασκευαστικών έργων την απόφαση του διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για αναγκαστικό διαχωρισμό·

5. κάθε συγκύριος ο οποίος αιτείται τον κάθετο διαχωρισμό οικοδομής να δύναται να προσκομίζει πιστοποιητικό έγκρισης με σημειώσεις ή πιστοποιητικό μη εξουσιοδοτημένων εργασιών, αντί πιστοποιητικό έγκρισης, αναφορικά με το τμήμα της οικοδομής το οποίο ο ίδιος κατέχει και καρπώνεται, προκειμένου να τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις για αναγκαστικό διαχωρισμό ακίνητης ιδιοκτησίας·

6. να παρασχεθεί η δυνατότητα στο Υπουργικό Συμβούλιο να εκδίδει κανονισμούς για σκοπούς εφαρμογής των πιο πάνω αναφερόμενων διατάξεων σε σχέση με τον διαχωρισμό ακίνητης ιδιοκτησίας η οποία κατέχεται εξ αδιαιρέτου κατά ιδανικές μερίδες και για τον καθορισμό της διαδικασίας που θα ακολουθείται για τον σκοπό αυτό.

Σκοπός του δεύτερου και του τρίτου νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου και του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, αντίστοιχα, ώστε οι διατάξεις τους να συνάδουν με τις πιο πάνω αναφερόμενες προτεινόμενες ρυθμίσεις για τροποποίηση του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου σε σχέση με τον αναγκαστικό διαχωρισμό συνιδιόκτητης ακίνητης ιδιοκτησίας.

Ειδικότερα, με τις πρόνοιες του δεύτερου νομοσχεδίου προβλέπονται τα ακόλουθα:

1. Υποβολή αίτησης από οποιονδήποτε εκ των συνιδιοκτητών για τη χορήγηση άδειας για διαίρεση ακίνητης ιδιοκτησίας, νοουμένου ότι η διαίρεση είναι σύμφωνη με προηγούμενη απόφαση του διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για αναγκαστικό διαχωρισμό.

2. Παροχή δυνατότητας καταχώρισης έφεσης εναντίον της απόφασης του διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας πριν από την υποβολή της αίτησης άδειας διαίρεσης.

Με τις πρόνοιες του τρίτου νομοσχεδίου, όπως αυτό αρχικά κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπονται τα ακόλουθα:

1. Υποβολή αίτησης από οποιονδήποτε εκ των συνιδιοκτητών για τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για διαίρεση ακίνητης ιδιοκτησίας, νοουμένου ότι η διαίρεση είναι σύμφωνη με προηγούμενη απόφαση του διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για αναγκαστικό διαχωρισμό.

2. Παροχή δυνατότητας καταχώρισης έφεσης εναντίον της απόφασης του διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας πριν από την υποβολή αίτησης άδειας διαίρεσης στην αρμόδια πολεοδομική αρχή.

3. Υποβολή της αίτησης για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για διαίρεση ακίνητης ιδιοκτησίας μετά την παρέλευση τριάντα (30) ημερών και πριν από την παρέλευση εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης στους συνιδιοκτήτες της σχετικής απόφασης του διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας.

Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Εσωτερικών, καθώς και των εμπλεκόμενων τμημάτων του εν λόγω υπουργείου ενημέρωσαν την επιτροπή ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις κρίθηκαν αναγκαίες, επειδή κατά την εφαρμογή των ισχυουσών διατάξεων που διέπουν τον αναγκαστικό διαχωρισμό συνιδιόκτητων ακινήτων διαπιστώθηκαν ορισμένα κενά και αδυναμίες.

Όπως οι ίδιοι εκπρόσωποι ανέφεραν, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, κατά τη διενέργεια διαχωρισμού ακίνητης ιδιοκτησίας που κατέχεται εξ αδιαιρέτου κατά ιδανικές μερίδες η ιδιοκτησία διανέμεται σύμφωνα με τις επιθυμίες των συγκυρίων ή με κλήρο. Επιπρόσθετα, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, δεν υφίσταται διάκριση μεταξύ των υποθέσεων που αφορούν οικοδομή η οποία χρησιμοποιείται ως κατοικία από οποιονδήποτε συγκύριο της ακίνητης ιδιοκτησίας και οικοδομή η οποία συνιστά εξοχική ή άλλου τύπου κατοικία και ως εκ τούτου, στην περίπτωση οποιασδήποτε κατοικίας, δεν μπορεί να διενεργηθεί ο προβλεπόμενος διαχωρισμός χωρίς την εξασφάλιση της απαιτούμενης συναίνεσης των συγκυρίων από τους οποίους οι κατοικίες χρησιμοποιούνται.

Περαιτέρω, οι ίδιοι εκπρόσωποι ενημέρωσαν την επιτροπή ότι οι συνιδιοκτήτες σήμερα δύνανται να αποταθούν για τη χορήγηση αδειών για διαίρεση ακίνητης ιδιοκτησίας, νοουμένου ότι έχουν υποβάλει αίτηση αναγκαστικού διαχωρισμού. Συναφώς, δύνανται ακολούθως να προβούν στην υλοποίηση των κατασκευαστικών έργων πριν από την κοινοποίηση σε τυχόν ενδιαφερόμενα μέρη της απόφασης του διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ώστε η τελευταία να είναι δυνατό να εφεσιβληθεί δυνάμει των ισχυουσών διατάξεων του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις προβλέπεται ότι οι εν λόγω συνιδιοκτήτες θα μπορούν να προβαίνουν στην υλοποίηση των κατασκευαστικών έργων, μόνο εφόσον έχει ληφθεί σχετική απόφαση από τον διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για διαχωρισμό της ακίνητης ιδιοκτησίας.

Τέλος, οι ίδιοι εκπρόσωποι επισήμαναν ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις θεσμοθετείται η λήψη απόφασης για διαχωρισμό της ακίνητης ιδιοκτησίας, σύμφωνα με τη βούληση της πλειοψηφίας των ιδιοκτητών, χωρίς να καταπατούνται τα δικαιώματα της μειοψηφίας των ιδιοκτητών της ακίνητης ιδιοκτησίας.

Στο στάδιο της μελέτης των νομοσχεδίων από την επιτροπή, την τελευταία απασχόλησαν επιμέρους ζητήματα σε σχέση με την εφαρμογή της προτεινόμενης νομοθεσίας και ιδιαίτερα η πρόνοια του πρώτου υπό αναφορά νομοσχεδίου σύμφωνα με την οποία για τον διαχωρισμό της συνιδιόκτητης ακίνητης ιδιοκτησίας παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης για διαχωρισμό από συγκύριο ο οποίος κατέχει τουλάχιστον το εβδομήντα πέντε τοις εκατόν (75%) του συνολικού συμφέροντος στο όλο ακίνητο.

Παράλληλα, εισηγήσεις, παρατηρήσεις και επιφυλάξεις σε σχέση με τις πρόνοιες των νομοσχεδίων διατυπώθηκαν από τους ενδιαφερόμενους φορείς οι οποίοι παρευρέθηκαν στις συνεδρίες της επιτροπής και εξέθεσαν τις απόψεις τους.

Στη βάση των όσων λέχθηκαν κατά τη συζήτηση των νομοσχεδίων, οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Εσωτερικών εισηγήθηκαν την τροποποίηση του πρώτου και του τρίτου νομοσχεδίου, ώστε αυτά να διαλαμβάνουν ανάμεσα σε άλλα τα ακόλουθα:

1. Στην περίπτωση δύο συνιδιοκτητών, αίτηση για αναγκαστικό διαχωρισμό ακίνητης ιδιοκτησίας που εμπίπτει σε περιοχές ανάπτυξης θα δύνανται να υποβάλουν οι εγγεγραμμένοι ιδιοκτήτες του πενήντα τοις εκατόν (50%) τουλάχιστον της ακίνητης ιδιοκτησίας.

2. Στην περίπτωση τριών συνιδιοκτητών και άνω, αίτηση για αναγκαστικό διαχωρισμό ακίνητης ιδιοκτησίας που εμπίπτει σε περιοχές ανάπτυξης θα δύνανται να υποβάλουν οι εγγεγραμμένοι ιδιοκτήτες του εξήντα πέντε τοις εκατόν (65%) τουλάχιστον της ακίνητης ιδιοκτησίας.

3. Εισαγωγή ερμηνείας για τον όρο «μόνιμη κατοικία», ώστε να διευκρινιστεί ότι πρόκειται για οικοδομή η οποία κατά τη γνώμη του διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας χρησιμοποιείται για σκοπούς διαμονής του συνιδιοκτήτη για μία ή περισσότερες περιόδους που υπερβαίνουν στο σύνολο τις εκατόν ογδόντα τρεις (183) ημέρες κατ’ έτος.

4. Αναθεώρηση του χρονικού περιθωρίου εντός του οποίου κάθε συνιδιοκτήτης μπορεί να αποταθεί για την υποβολή αίτησης για χορήγηση πολεοδομικής άδειας διαίρεσης, έτσι ώστε η εν λόγω αίτηση να υποβάλλεται πριν από την παρέλευση ενενήντα (90) ημερών από την ημέρα κοινοποίησης της απόφασης για αναγκαστικό διαχωρισμό στους συνιδιοκτήτες.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, κατά πλειοψηφία των μελών της βουλευτών των κοινοβουλευτικών ομάδων του Δημοκρατικού Συναγερμού και του Δημοκρατικού Κόμματος, καθώς και του μέλους της επιτροπής βουλευτή του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ, αποφάσισε να τροποποιήσει το κείμενο του πρώτου νομοσχεδίου, ώστε για σκοπούς αναγκαστικού διαχωρισμού συνιδιόκτητης ακίνητης ιδιοκτησίας να παρέχεται η δυνατότητα υποβολής της σχετικής αίτησης από οποιονδήποτε συγκύριο ή από οποιουσδήποτε συγκυρίους είναι εγγεγραμμένοι ιδιοκτήτες του είκοσι πέντε τοις εκατόν (25%) τουλάχιστον της εν λόγω ιδιοκτησίας. Επιπρόσθετα, η επιτροπή ομόφωνα αποφάσισε να επιφέρει στα κείμενα των υπό συζήτηση νομοσχεδίων τροποποιήσεις στη βάση των εισηγήσεων που υποβλήθηκαν ενώπιόν της από τους εκπροσώπους του Υπουργείου Εσωτερικών, με στόχο τη βελτίωση της διατύπωσης ορισμένων προνοιών τους, ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματική η εφαρμογή τους.

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών διατύπωσε τις πιο κάτω θέσεις:

1. Η πρόεδρος και τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν επί των προνοιών των νομοσχεδίων κατά τη συζήτησή τους στην ολομέλεια της Βουλής, διατηρώντας ταυτόχρονα το δικαίωμα κατάθεσης σχετικών τροπολογιών.

2. Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές των κοινοβουλευτικών ομάδων του Δημοκρατικού Συναγερμού και του Δημοκρατικού Κόμματος, καθώς και το μέλος της επιτροπής βουλευτής του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ τάχθηκαν υπέρ της ψήφισης των νομοσχεδίων σε νόμους όπως αυτά έχουν αναθεωρηθεί σύμφωνα με τις προαναφερθείσες θέσεις της επιτροπής.

3. Το μέλος της επιτροπής βουλευτής του Εθνικού Λαϊκού Μετώπου δήλωσε ότι θα τοποθετηθεί επί των νομοσχεδίων κατά τη συζήτησή τους στην ολομέλεια της Βουλής.

Συναφώς, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, κατά πλειοψηφία των μελών της βουλευτών των κοινοβουλευτικών ομάδων του Δημοκρατικού Συναγερμού και του Δημοκρατικού Κόμματος, καθώς και του μέλους της επιτροπής βουλευτή του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ, υιοθετεί τους σκοπούς και τις επιδιώξεις των υπό αναφορά νομοσχεδίων όπως έχουν αναθεωρηθεί σύμφωνα με τα πιο πάνω και εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή τους σε νόμους.

　

12 Φεβρουαρίου 2019

　

　

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

<sup>1. Ο περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) (Τροποποιητικός) (Αρ. 4) Νόμος του 2018.
2. Ο περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών (Τροποποιητικός) (Αρ. 3) Νόμος του 2018.
3. Ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 3) Νόμος του 2018.</sup>