Παρόντες:

• Μαρίνος Σιζόπουλος, πρόεδρος                
• Γιώργος Κάρουλλας                                      
• Ελένη Σταύρου                                              
• Κώστας Κώστα                                             
• Ελένη Μαύρου
• Γεώργιος Προκοπίου
• Ζαχαρίας Κουλίας

          Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε τρεις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 24 Ιανουαρίου και στις 13 και 20 Ιουνίου 2019.  Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων της επιτροπής κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιόν της ο Υπουργός Άμυνας, ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας, ο Αρχηγός Εθνικής Φρουράς και ο Υπαρχηγός Εθνικής Φρουράς, συνοδευόμενοι από υπηρεσιακούς παράγοντες, και εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας.

          Σκοπός του νομοσχεδίου όπως αυτό αρχικά κατατέθηκε στη Βουλή από την εκτελεστική εξουσία ήταν η τροποποίηση του περί Εθνικής Φρουράς Νόμου, ώστε να βελτιωθούν οι υφιστάμενες διαδικασίες υγειονομικής εξέτασης ή επανεξέτασης των εθνοφρουρών, των εφέδρων και των οπλιτών με σύμβαση με τη θεσμοθέτηση της Επιτροπής Εξέτασης Ψυχικής Ικανότητας (ΕΕΨΙ). 

          Επιπροσθέτως, με το νομοσχέδιο εισάγονται μεταξύ άλλων πρόνοιες με τις οποίες παρέχεται η δυνατότητα εκπλήρωσης της στρατιωτικής υπηρεσίας, πέρα από τις μονάδες και τις υπηρεσίες της Εθνικής Φρουράς που ισχύει σήμερα, και στο Υπουργείο Άμυνας, στο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΚΣΕΔ) και στην Κεντρική Υπηρεσία Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτων Αναγκών (ΚΥΠΣΕΑ), καθώς και η παροχή δυνατότητας μετάθεσης, απόσπασης ή διάθεσης οπλιτών με σύμβαση στο Υπουργείο Άμυνας και στο ΚΣΕΔ, καθώς και απόσπασης οπλιτών με σύμβαση στην αστυνομία για εκτέλεση ειδικών καθηκόντων.  

          Όπως είναι γνωστό, στο πλαίσιο της συζήτησης του νομοσχεδίου η επιτροπή αποφάσισε σε πρώτο στάδιο να προωθήσει για ψήφιση στην ολομέλεια της Βουλής μόνο το μέρος του νομοσχεδίου που αφορούσε τη βελτίωση των διαδικασιών υγειονομικής εξέτασης ή επανεξέτασης των εθνοφρουρών, των εφέδρων και των οπλιτών με σύμβαση με τη θεσμοθέτηση της ΕΕΨΙ, το οποίο ψηφίστηκε σε νόμο από τη Βουλή στις 28 Ιουνίου 2018.

          Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στην επιτροπή από το Υπουργείο Άμυνας, οι προτεινόμενες τροποποιήσεις κρίνονται αναγκαίες για σκοπούς κάλυψης υπηρεσιακών αναγκών σε θέματα ασφάλειας και λειτουργίας της Εθνικής Φρουράς.

          Σημειώνεται ότι οι πρόνοιες του εναπομείναντος μέρους του νομοσχεδίου δεν προωθήθηκαν για ψήφιση στην ολομέλεια του σώματος λόγω των επιφυλάξεων και διαφωνιών που εξέφρασαν μέλη της επιτροπής για αυτές, οι οποίες αφορούν τα πιο κάτω:

1.         Παροχή δυνατότητας εκπλήρωσης της υποχρέωσης για στρατιωτική υπηρεσία, πέραν των μονάδων και υπηρεσιών της Εθνικής Φρουράς, και στο Υπουργείο Άμυνας, στο ΚΣΕΔ και στην ΚΥΠΣΕΑ.

2.         Παροχή δυνατότητας στον Υπουργό Άμυνας, αφού λάβει υπόψη τις απόψεις του Αρχηγού Εθνικής Φρουράς, να μεταθέτει, αποσπά ή να διαθέτει οπλίτη με σύμβαση στο Υπουργείο Άμυνας και στο ΚΣΕΔ, καθώς και να αποσπά οπλίτη με σύμβαση στην αστυνομία για εκτέλεση ειδικών καθηκόντων, μετά από συνεννόηση με τον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως. 

3.         Κατάργηση της δυνατότητας χορήγησης προσωρινού απολυτηρίου σε όσους κρίνονται από αρμόδια υγειονομική επιτροπή ακατάλληλοι για στράτευση για λόγους υγείας, ώστε οι απολυθέντες για τον υπό αναφορά λόγο από την Εθνική Φρουρά να λαμβάνουν στο εξής οριστικό απολυτήριο και οι προσωρινά απολυθέντες ως ακατάλληλοι για στράτευση, πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του προτεινόμενου νόμου, να λογίζεται ότι απολύθηκαν οριστικά από την Εθνική Φρουρά.

          Υπό το φως των πιο πάνω διαφωνιών που εξέφρασε η επιτροπή επί των προνοιών του νομοσχεδίου, ο πρόεδρός της κάλεσε τον Υπουργό Άμυνας να τις επανεξετάσει και να την ενημερώσει για τις θέσεις του.

          Σε μεταγενέστερο στάδιο ο Υπουργός Άμυνας, εκφράζοντας τη θέση του υπουργείου του σε σχέση με τα πιο πάνω, δήλωσε πως η ψήφιση των προνοιών του νομοσχεδίου με τις οποίες παρέχεται η δυνατότητα στον Υπουργό Άμυνας να αποσπά οπλίτες με σύμβαση στην αστυνομία για εκτέλεση ειδικών καθηκόντων κρίνεται αναγκαία για σκοπούς εθνικής ασφάλειας, ώστε να μπορεί η Εθνική Φρουρά να συνδράμει την αστυνομία σε θέματα πρόληψης τρομοκρατικών ενεργειών.  Περαιτέρω, όπως ο ίδιος επισήμανε, με τη ρύθμιση αυτή θα καταστεί δυνατή η επιστροφή στην Εθνική Φρουρά των μόνιμων υπαξιωματικών οι οποίοι αποσπάστηκαν στην αστυνομία για την εκτέλεση καθηκόντων που αφορούν την πρόληψη τρομοκρατικών ενεργειών, γιατί, λόγω της πείρας και του βαθμού που κατέχουν, κρίνονται αναγκαίοι για την κάλυψη επιχειρησιακών αναγκών της Εθνικής Φρουράς. 

          Πέραν των πιο πάνω, ο Υπουργός Άμυνας δήλωσε πως στο πλαίσιο της επανεξέτασης των προνοιών του νομοσχεδίου κρίνεται σκόπιμο όπως επανακαθοριστεί η διαδικασία και οι προϋποθέσεις επανεξέτασης όσων απολύονται από την Εθνική Φρουρά ως ακατάλληλοι για στράτευση για λόγους υγείας.  Όπως είναι γνωστό, δήλωσε ο ίδιος υπουργός, με βάση τη σχετική διάταξη της βασικής νομοθεσίας οι προσωρινά απολυθέντες από την Εθνική Φρουρά ως ακατάλληλοι για στράτευση για λόγους υγείας έχουν υποχρέωση για επανεξέταση κάθε χρόνο μέχρι τη συμπλήρωση του τεσσαρακοστού έτους της ηλικίας τους.  Συναφώς, το Υπουργείο Άμυνας έκρινε σκόπιμο να διαμορφώσει την πρόνοια του νομοσχεδίου, έτσι ώστε τα πιο πάνω πρόσωπα στα οποία χορηγείται προσωρινό απολυτήριο να παραπέμπονται για επανεξέταση της ικανότητάς τους, όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο από τον Υπουργό Άμυνας, και εν πάση περιπτώσει με τη συμπλήρωση τριών ετών από την προηγούμενη επανεξέτασή τους μέχρι της συμπλήρωσης του τεσσαρακοστού έτους της ηλικίας τους, σύμφωνα με διαδικασία που θα καθορίζεται από τον Υπουργό Άμυνας. 

          Αξίζει να σημειωθεί, δήλωσε ο ίδιος υπουργός, ότι με την εφαρμογή της ισχύουσας διάταξης της βασικής νομοθεσίας μεταξύ των ετών 2013 έως 2017 έχουν γίνει 9 967 παραπομπές για επανεξέταση 3 727 προσώπων.  Αποτέλεσμα της εν λόγω επανεξέτασης ήταν να κριθούν 223 στρατεύσιμοι ως κατάλληλοι από υγειονομικής άποψης.  Συναφώς, με βάση τα εν λόγω στοιχεία, καταδεικνύεται η αναποτελεσματικότητα της ισχύουσας διαδικασίας που εφαρμόζεται λόγω του αυξημένου διοικητικού φόρτου που αυτή συνεπάγεται και του κόστους που αυτή επιφέρει. 

          Στο στάδιο της συζήτησης του νομοσχεδίου μέλη της επιτροπής δήλωσαν ότι εξακολουθούν να διατηρούν διαφωνίες σε σχέση με τις εκκρεμούσες πρόνοιες του νομοσχεδίου, αφενός γιατί η εφαρμογή αυτών που αφορούν τη δυνατότητα εκπλήρωσης της στρατιωτικής υπηρεσίας, πέραν των μονάδων της Εθνικής Φρουράς, θα προκαλέσει άνιση μεταχείριση τόσο μεταξύ των εθνοφρουρών όσο και μεταξύ των οπλιτών με σύμβαση και αφετέρου γιατί θέση τους είναι ότι η απόσπαση συμβασιούχων οπλιτών στην αστυνομία πρέπει να γίνεται με μόνιμο προσωπικό της αστυνομίας το οποίο θα εκπαιδεύεται κατάλληλα για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων τρομοκρατικών ενεργειών στα αεροδρόμια της Δημοκρατίας. 

          Επιπροσθέτως, οι ίδιοι βουλευτές δήλωσαν πως οι συμβασιούχοι οπλίτες δεν είναι τα κατάλληλα πρόσωπα για να συνδράμουν το έργο της αστυνομίας στην αντιμετώπιση ενδεχόμενων τρομοκρατικών ενεργειών κατά της Δημοκρατίας, γιατί η πρόσληψή τους γίνεται στη βάση του βαθμού του απολυτηρίου μέσης εκπαίδευσης που κατέχουν και όχι στη βάση ειδικών προσόντων που απαιτούνται για την πάταξη τρομοκρατικών ενεργειών.

          Τέλος, σε σχέση με το θέμα αυτό, στη βάση προηγούμενης ενημέρωσης που έτυχε η επιτροπή από τους Υπουργούς Άμυνας και Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως η απόσπαση των στελεχών της Εθνικής Φρουράς στην αστυνομία θα διαρκούσε έξι μήνες, ώστε να μην επηρεαστεί η επιχειρησιακή ικανότητα του στρατεύματος.

          Περαιτέρω, μέλη της επιτροπής εξέφρασαν επιφυλάξεις για την πρόνοια του νομοσχεδίου που αφορά την επανεξέταση των προσωρινά απολυθέντων εθνοφρουρών από την Εθνική Φρουρά κάθε τρία χρόνια, γιατί, όπως ανέφεραν, παρ’ όλο που κατανοούν ότι θα μειωθεί η γραφειοκρατία και το διοικητικό κόστος της διαδικασίας επανεξέτασης, θα διευκολυνθούν όσοι από αυτούς δεν έχουν πραγματικά προβλήματα υγείας και επικαλούνται ψυχολογικά προβλήματα, με στόχο να αποφύγουν τη στράτευση, ενώ πρέπει να τεθούν διαδικασίες επανεξέτασής τους που να τους δυσκολεύουν, ώστε να παταχθεί το φαινόμενο της φυγοστρατίας. 

          Σε σχέση με το θέμα της απόσπασης ΣΥΟΠ στην αστυνομία, ο Υπουργός Άμυνας ενημέρωσε την επιτροπή πως έχει ήδη διευθετήσει συνάντηση με τον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως τέλος Ιουνίου του τρέχοντος έτους, για να συζητήσουν το όλο θέμα. 

          Η επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη την επικείμενη συνάντηση του Υπουργού Άμυνας με τον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως για τη συζήτηση του θέματος της απόσπασης ΣΥΟΠ στην αστυνομία, αποφάσισε στο παρόν στάδιο να προωθήσει για ψήφιση στην ολομέλεια του σώματος την πρόνοια του νομοσχεδίου που ρυθμίζει την επανεξέταση των προσωρινά απολυθέντων εθνοφρουρών και να ολοκληρώσει τη συζήτηση της πρόνοιάς του που αφορά την απόσπαση ΣΥΟΠ στην αστυνομία σε ευθετότερο χρόνο. 

          Υπό το φως των πιο πάνω αποφάσεών της, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου ενώπιον της ολομέλειας του σώματος επί της εισήγησης του Υπουργείου Άμυνας για τροποποίηση της πιο πάνω πρόνοιας, σύμφωνα με την οποία οι προσωρινά απολυθέντες εθνοφρουροί θα εξετάζονται κάθε τρία χρόνια. 

          Σημειώνεται ότι, σε περίπτωση ψήφισης του νομοσχεδίου σε νόμο, ο τίτλος του θα τροποποιηθεί, ώστε να αναφέρεται ως «Ο περί Εθνικής Φρουράς (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2019».

27 Ιουνίου 2019