Κυπριακή Δημοκρατία Κυπριακή Δημοκρατία

Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού για το νομοσχέδιο «Ο περί των Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων Νόμος του 2018»

Παρόντες:

  • Αβέρωφ Νεοφύτου, πρόεδρος    
  • Μάριος Μαυρίδης    
  • Ονούφριος Κουλλά    
  • Στέφανος Στεφάνου    
  • Άριστος Δαμιανού    
  • Αντρέας Καυκαλιάς     
  • Μαρίνος Μουσιούττας
  • Μαρίνος Σιζόπουλος
  • Μιχάλης Γιωργάλλας
  • Γιώργος Περδίκης
  • Άννα Θεολόγου


Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε τέσσερις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 19 Μαρτίου, στις 7 και την 21η Μαΐου και στις 18 Ιουνίου 2018. Στο πλαίσιο της συζήτησης παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, η πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, καθώς και εκπρόσωποι του Κυπριακού Οργανισμού Επενδυτικών Ταμείων [(Cyprus Investment Funds Association (CIFA)].

Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η αντικατάσταση του περί Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων Νόμου με νέα νομοθεσία, ώστε να εκσυγχρονιστεί και να αναβαθμιστεί το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τα συλλογικά επενδυτικά ταμεία, με απώτερο σκοπό τη διασφάλιση της προστασίας των δικαιωμάτων των επενδυτών.

Σύμφωνα με τα κατατεθέντα στοιχεία, το υπό συζήτηση νομοσχέδιο ρυθμίζει τη σύσταση και τη λειτουργία των Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ), περιλαμβανομένων των αυτοδιαχειριζόμενων ΟΕΕ με περιορισμένο αριθμό προσώπων (ΟΕΕΠΑΠ) και των Καταχωρισμένων Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΚΟΕΕ) και συναφώς έχουν ληφθεί υπόψη οι βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών με παράδοση στον τομέα των επενδυτικών ταμείων, ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό χώρο.

Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσε ότι το νομοσχέδιο προνοεί ρυθμίσεις οι οποίες ήδη περιλαμβάνονται στον υπό κατάργηση νόμο και οι οποίες προβλέπουν μεταξύ άλλων για τα ακόλουθα:

1. Τη ρύθμιση της λειτουργίας των ΟΕΕ.

2. Τις βασικές προϋποθέσεις χορήγησης άδειας ΟΕΕ και διαρκούς λειτουργίας, διαφάνειας και εποπτείας των ΟΕΕ που κατάγονται από τη Δημοκρατία.

3. Τη ρύθμιση των νομικών μορφών και των γενικών χαρακτηριστικών που δύναται να λαμβάνει ο ΟΕΕ.

4. Τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν τη θεματοφυλακή των ΟΕΕ, τους ΟΕΕ που απευθύνονται σε περιορισμένο αριθμό προσώπων, τη διάθεση στη Δημοκρατία μεριδίων ΟΕΕ άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας.

5. Τους ειδικούς κανόνες εποπτείας.

Σύμφωνα με την ίδια, πέραν των πιο πάνω ρυθμίσεων, με το νομοσχέδιο εισάγονται νέες πρόνοιες, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στην υπό κατάργηση νομοθεσία και οι οποίες αποσκοπούν στο να καταστήσουν το θεσμικό πλαίσιο των ΟΕΕ πιο ελκυστικό, αυστηρό και ασφαλές.

Ειδικότερα, οι νέες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο αφορούν μεταξύ άλλων:

1. Τη σύσταση και τη λειτουργία των ΚΟΕΕ, οι οποίοι δε θα υπόκεινται σε αδειοδότηση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, αλλά θα εποπτεύονται μέσω του διαχειριστή τους, ο οποίος πρέπει να είναι αδειοδοτημένος.

2. Το αρχικό κεφάλαιο των ΟΕΕ.

3. Το διορισμό θεματοφύλακα, αναλόγως της μορφής που θα έχει ο ΟΕΕ.

4. Την ανάθεση της λειτουργίας διαχείρισης αναφορικά με τη διοίκηση των ΟΕΕ.

5. Τη σύσταση και τη λειτουργία ΟΕΕ ως ετερόρρυθμου συνεταιρισμού με ή χωρίς ξεχωριστή νομική προσωπικότητα.

6. Τη σύσταση εταιρειών επενδύσεων μεταβλητού κεφαλαίου δυνάμει των διατάξεων του περί Εταιρειών Νόμου.

Επιπροσθέτως, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Οι ΟΕΕ αποτελούν επενδυτικά ταμεία τα οποία αντλούν κεφάλαια από ιδιώτες και επαγγελματίες επενδυτές και επενδύουν βάσει της επενδυτικής τους πολιτικής προς όφελος των επενδυτών τους.

2. Από τη λειτουργία των ΟΕΕ χωρίς την ύπαρξη νομοθετικού πλαισίου ελλοχεύει, λόγω της φύσης τους, ο κίνδυνος καταδολίευσης των επενδυτών και απώλειας των επενδύσεών τους, καθότι στην απουσία νομικού πλαισίου οποιοδήποτε πρόσωπο θα αντλεί κεφάλαια από επενδυτές χωρίς να διασφαλίζεται η ευθύνη του έναντι αυτών και κατ’ επέκταση δε διασφαλίζονται τα δικαιώματά τους σε περίπτωση απώλειας της επένδυσής τους.

Αναλύοντας περαιτέρω τις νέες πρόνοιες που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, η ίδια κυβερνητική αρμόδια δήλωσε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Οι ΚΟΕΕ πρέπει να συνιστούν πάντοτε εξωτερικά διαχειριζόμενο ΟΕΕ, να απευθύνονται αποκλειστικά σε επαγγελματίες επενδυτές για τη διάθεση μεριδίων δυνάμει των διατάξεων του περί των Διαχειριστών Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων Νόμου και να είναι δυνατό να λειτουργούν ως ανοικτού ή κλειστού τύπου υπό τη νομική μορφή αμοιβαίου κεφαλαίου ή εταιρείας επενδύσεων (σταθερού ή μεταβλητού κεφαλαίου) ή ετερόρρυθμου οργανισμού.

2. Οι ΚΟΕΕ, πέραν της διαχείρισής τους από Διαχειριστές Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΔΟΕΕ), έχουν τη δυνατότητα να διορίζουν εξωτερικό διαχειριστή μικρότερου μεγέθους, σε περίπτωση που συστήνονται ως ετερόρρυθμοι συνεταιρισμοί, επενδύουν τουλάχιστον το 70% των περιουσιακών στοιχείων σε μη ευχερώς ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία και είναι κλειστού τύπου.

3. Οι ΟΕΕ, ανάλογα με τη μορφή που έχουν, οφείλουν να τηρούν αρχικό κεφάλαιο, ως ακολούθως:

α. Αυτοδιαχειριζόμενοι ΟΕΕ, ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο ύψους €125.000.

β. Αυτοδιαχειριζόμενοι ΟΕΕ με περιορισμένο αριθμό προσώπων (ΟΕΕΠΑΠ) οι οποίοι είναι μικρότεροι και πιο ιδιωτικής φύσης σε σχέση με άλλους ΟΕΕ, ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο ύψους €50.000.

γ. Εξωτερικά διαχειριζόμενοι ΟΕΕ, οι οποίοι αποτελούν “όχημα” επενδύσεων, δεν έχουν υποχρέωση τήρησης ελάχιστου αρχικού κεφαλαίου, καθότι τηρούνται επαρκή κεφάλαια από το διαχειριστή τους. Ωστόσο, έχουν υποχρέωση άντλησης ελάχιστου ενεργητικού σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

4. Ο διορισμός θεματοφύλακα είναι υποχρεωτικός για τους ΟΕΕ και τους ΚΟΕΕ, καθότι ο θεματοφύλακας αποτελεί σημαντικό θεσμό διασφάλισης των συμφερόντων των επενδυτών. Επιπρόσθετα, παρέχεται η δυνατότητα στους ΟΕΕΠΑΠ, οι οποίοι είναι μικρότεροι και πιο ιδιωτικής φύσης, υπό προϋποθέσεις να εξαιρούνται από την υποχρέωση διορισμού θεματοφύλακα.

5. Ο εξωτερικός διαχειριστής ΟΕΕ ή ο αυτοδιαχειριζόμενος ΟΕΕ δύνανται να αναθέτουν σε τρίτα πρόσωπα τη λειτουργία διαχείρισης αναφορικά με τη διοίκηση του ΟΕΕ και, σε περίπτωση που η ανάθεση γίνεται σε οντότητα που είναι εγκατεστημένη στη Δημοκρατία, η οντότητα αυτή πρέπει να λάβει άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Η πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς συμφώνησε με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του νομοσχεδίου, δηλώνοντας ότι με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου έχει υποχρέωση να εποπτεύει και να αδειοδοτεί τόσο τα επενδυτικά ταμεία όσο και τους διαχειριστές αυτών, γεγονός το οποίο όμως δημιουργεί αυξημένο διοικητικό φόρτο. Ωστόσο, στις περιπτώσεις μεγάλων διαχειριστών επενδυτικών ταμείων, οι οποίοι διαχειρίζονται κεφάλαια πέραν των €100 εκατομ. και τηρούν αυστηρές λειτουργίες διαχείρισης, οι οποίες εποπτεύονται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, η αδειοδότηση και η εποπτεία των εν λόγω επενδυτικών ταμείων δεν είναι αναγκαία. Συναφώς, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου θα εποπτεύει και θα αδειοδοτεί τους μεγάλους διαχειριστές και αυτοί θα έχουν την ευθύνη για τον έλεγχο και την εποπτεία των επενδυτικών ταμείων που διαχειρίζονται. Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να μειωθεί η γραφειοκρατία και να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου.

Οι εκπρόσωποι του CIFA δήλωσαν ότι συμφωνούν με τους σκοπούς του νομοσχεδίου, επισημαίνοντας ότι με τη θέσπιση της νέας νομοθεσίας η Κύπρος θα μπορεί να ανταγωνίζεται άλλα επενδυτικά κέντρα.

Στο πλαίσιο της συζήτησης του θέματος μέλη της επιτροπής ζήτησαν περαιτέρω διευκρινίσεις μεταξύ άλλων αναφορικά με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τους οργανισμούς επενδύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Συναφώς, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσε ότι το ευρωπαϊκό κεκτημένο δεν επιβάλλει τη θέσπιση νομοθετικού πλαισίου που να διέπει τους ΟΕΕ, αλλά εναπόκειται στα κράτη μέλη να θεσπίσουν σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις στην εθνική τους νομοθεσία, όπως έχουν πράξει άλλες χώρες όπως το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Μάλτα.

Στο πλαίσιο της περαιτέρω εξέτασης του θέματος την επιτροπή απασχόλησε το ενδεχόμενο επηρεασμού υφιστάμενων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα των εναλλακτικών επενδύσεων από τη θέσπιση του προτεινόμενου νόμου και ως εκ τούτου αποφάσισε κατά πλειοψηφία την τροποποίηση του κειμένου αυτού, ώστε να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας τους.

Σημειώνεται ότι το Υπουργείο Οικονομικών κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου εισηγήθηκε μικρής έκτασης βελτιώσεις επί συγκεκριμένων προνοιών του, οι οποίες και ενσωματώθηκαν σε αυτό.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, διαμόρφωσε τις ακόλουθες θέσεις:

1. Ο πρόεδρος και τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού τάχθηκαν υπέρ της ψήφισης του νομοσχεδίου σε νόμο όπως αυτό τροποποιήθηκε σύμφωνα με τα πιο πάνω.

2. Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, το μέλος της βουλευτής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, το μέλος της βουλευτής του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ, το μέλος της βουλευτής της Αλληλεγγύης, το μέλος της βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών και το μέλος της βουλευτής κ. Άννα Θεολόγου επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν κατά τη συζήτηση του θέματος στην ολομέλεια του σώματος.

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού με την παρούσα έκθεσή της υποβάλλει το νομοσχέδιο στην ολομέλεια του σώματος για τη λήψη τελικής απόφασης.

 

20 Ιουνίου 2018