Κυπριακή Δημοκρατία Κυπριακή Δημοκρατία

Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Άμυνας για τους κανονισμούς «Οι περί Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις Υπαξιωματικών) Κανονισμοί του 2017»

Παρόντες:

  • Μαρίνος Σιζόπουλος, πρόεδρος    
  • Ελένη Μαύρου
  • Γεώργιος Παπαδόπουλος    
  • Χριστάκης Τζιοβάνης
  • Γιώργος Κάρουλλας  
  • Γεώργιος Προκοπίου
  • Κώστας Κωνσταντίνου    
  • Ζαχαρίας Κουλίας
  • Ελένη Σταύρου    
  • Παύλος Μυλωνάς
  • Κώστας Κώστα  

  
H Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας μελέτησε τους πιο πάνω κανονισμούς, οι οποίοι κατατέθηκαν στη Βουλή στις 10 Νοεμβρίου 2017 από το Υπουργείο Άμυνας για έγκριση, σε τρεις πολύωρες συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 28 και 30 Νοεμβρίου και στις 4 Δεκεμβρίου 2017. Στo πλαίσιο των συνεδριάσεων αυτών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής ο Υπουργός Άμυνας, ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας και ο Αρχηγός και ο Υπαρχηγός της Εθνικής Φρουράς συνοδευόμενοι από υπηρεσιακούς παράγοντες, καθώς και εκπρόσωποι του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών και της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας.

Υπενθυμίζεται ότι η εξέταση των κανονισμών άρχισε από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας της προηγούμενης βουλευτικής περιόδου και αποτέλεσε αντικείμενο πολλών συνεδριάσεών της, ωστόσο δεν κατέστη δυνατή η ολοκλήρωση της μελέτης τους λόγω απόσυρσής τους από την εκτελεστική εξουσία τον Ιανουάριου του τρέχοντος έτους, για να επανεξετάσει τις πρόνοιές τους.

Σκοπός των κανονισμών, οι οποίοι εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 76 του περί Στρατού της Δημοκρατίας Νόμου, είναι η αναθεώρηση και o εκσυγχρονισμός των ισχυόντων περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών.

Ειδικότερα, στους κανονισμούς διαλαμβάνονται τα πιο κάτω:

1. Βαθμοί των υπαξιωματικών, προσόντα υποψηφίων για διορισμό και διαδικασία διορισμού.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες καθορίζονται τα πιο κάτω:

α. Οι βαθμοί των υπαξιωματικών κατά κλάδο και κοινό σώμα.

β. Η προέλευση των υπαξιωματικών. Ειδικότερα, στην πρόνοια αυτή προβλέπεται ότι ως υπαξιωματικοί διορίζονται:

i. οι απόφοιτοι ανώτερων στρατιωτικών σχολών υπαξιωματικών (ΑΣΣΥ) και

ii. οι κάτοχοι τίτλου σπουδών ανώτερου ή ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος έπειτα από διαγωνισμό.

γ. Τα προσόντα που απαιτείται να πληρούν οι υποψήφιοι για εισαγωγή σε ΑΣΣΥ, καθώς και η διαδικασία διορισμού τους.

δ. Τα προσόντα που απαιτείται να κατέχουν οι υποψήφιοι που προσλαμβάνονται ως υπαξιωματικοί έπειτα από διαγωνισμό, καθώς και η διαδικασία διορισμού τους.

ε. Ο αριθμός των κενών θέσεων για διορισμό υπαξιωματικών έπειτα από διαγωνισμό σε ποσοστό 20% των εισακτέων στις ΑΣΣΥ κατά το έτος προκήρυξής τους.

στ. Ο αριθμός των εθελοντών υπαξιωματικών και των ΕΠΥ που θα μπορούν να διοριστούν ως μόνιμοι υπαξιωματικοί σε ποσοστό ύψους 20% των αναμενόμενων να αποφοιτήσουν από τις ΑΣΣΥ το έτος διορισμού τους.

2. Κατάταξη των υπαξιωματικών στους κλάδους και στα κοινά σώματα.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες προβλέπονται τα πιο κάτω:

α. Ο τρόπος κατάταξης των υπαξιωματικών στους κλάδους και στα κοινά σώματα.

β. Η παροχή δυνατότητας στον Υπουργό Άμυνας, έπειτα από αιτιολογημένη εισήγηση του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς σε εξαιρετικές περιπτώσεις για την κάλυψη εξειδικευμένων επιτακτικών και άμεσων υπηρεσιακών αναγκών, να μετατάσσει υπαξιωματικούς που κατέχουν τα απαιτούμενα ακαδημαϊκά προσόντα και εξειδικευμένες γνώσεις από τον κλάδο, το όπλο, το σώμα ή το κοινό σώμα στο οποίο ανήκουν σε άλλο κλάδο, όπλο, σώμα ή κοινό σώμα, έπειτα από σχετική συναίνεση του επηρεαζόμενου υπαξιωματικού.

γ. Ο καθορισμός της διαδικασίας χαρακτηρισμού υπαξιωματικών που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, τα οποία πιστοποιούνται από αρμόδιο ιατροσυμβούλιο, ως “υπαξιωματικών υπηρεσίας γραφείου” ή ως “υπαξιωματικών ελαφράς υπηρεσίας”.

δ. Ο καθορισμός της διαδικασίας με βάση την οποία οι υπαξιωματικοί οι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί ως “υπαξιωματικοί υπηρεσίας γραφείου” ή ως “υπαξιωματικοί ελαφράς υπηρεσίας” θα μπορούν να επανέλθουν στην προ του χαρακτηρισμού τους υπηρεσιακή κατάσταση.

3. Ιεραρχία, αρχαιότητα, επετηρίδες και ατομικά έγγραφα υπαξιωματικών.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες προβλέπονται τα πιο κάτω:

α. Ο καθορισμός της ιεραρχίας και της αρχαιότητας των υπαξιωματικών.

β. Η τήρηση επετηρίδων για τους υπαξιωματικούς με την εγγραφή τους στη σχετική επετηρίδα του κλάδου ή του κοινού σώματος στο οποίο ανήκουν με βάση το βαθμό και την αρχαιότητά τους.

γ. Η τήρηση ατομικών φακέλων των υπαξιωματικών και ο καθορισμός των στοιχείων που καταχωρίζονται σε αυτούς.

4. Αξιολόγηση υπαξιωματικών.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες καθορίζονται τα πιο κάτω:

α. Τα προσόντα σύμφωνα με τα οποία αξιολογούνται οι υπαξιωματικοί, τα οποία προσδιορίζουν την εν γένει ικανότητα και αξία τους και αποτελούν τα στοιχεία στα οποία στηρίζεται η αξιολόγησή τους στη βάση αμερόληπτου και αξιοκρατικού συστήματος.

β. Η διαδικασία αξιολόγησης των υπαξιωματικών και η υποχρέωση αιτιολόγησης της βαθμολόγησης της αξιολόγησής τους.

γ. Η κλίμακα βαθμολόγησης των προσόντων των υπαξιωματικών.

5. Ανέλιξη και κρίση υπαξιωματικών.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες καθορίζονται τα ακόλουθα:

α. Οι βαθμοί στους οποίους μπορεί να ανελίσσονται οι υπαξιωματικοί έπειτα από κρίση τους ως προακτέοι.

β. Ο βαθμός του ανθυπασπιστή Α΄ ως ο ανώτατος βαθμός ανέλιξης των υπαξιωματικών και ο βαθμός του ανθυπασπιστή Β΄ ως ο ανώτατος βαθμός ανέλιξης των υπαξιωματικών οι οποίοι χαρακτηρίζονται δυνάμει των προνοιών των κανονισμών ως “υπαξιωματικοί ελαφράς υπηρεσίας”.

γ. Οι προϋποθέσεις που απαιτείται να πληροί υπαξιωματικός, για να δικαιούται κρίση από το Συμβούλιο Κρίσεων. Ειδικότερα, οι εν λόγω προϋποθέσεις αφορούν τα εξής:

i. Τη συμπλήρωση χρόνου διοίκησης δύο χρόνων σε κάθε βαθμό. Σημειώνεται ότι δεν απαιτείται η συμπλήρωση χρόνου διοίκησης για τους υπαξιωματικούς των κοινών σωμάτων με εξαίρεση τους διοικητικούς του υγειονομικού σώματος, τους υπαξιωματικούς οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν ως “υπαξιωματικοί υπηρεσίας γραφείου” ή ως “υπαξιωματικοί ελαφράς υπηρεσίας” και τους υπαξιωματικούς βαθμού ανθυπασπιστή Α΄.

ii. Τη συμπλήρωση του καθοριζόμενου στους κανονισμούς χρόνου παραμονής σε κάθε βαθμό ή των καθοριζόμενων συνολικών ετών υπηρεσίας ως υπαξιωματικού.

δ. Οι ειδικές καταστάσεις στις οποίες διετέλεσε υπαξιωματικός και οι οποίες αποκλείουν την κρίση του, έστω και αν πληροί τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στους κανονισμούς.

6. Συμβούλιο Κρίσεων και Συμβούλιο Επανακρίσεων υπαξιωματικών.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες καθορίζονται τα ακόλουθα:

α. Η διαδικασία κρίσεων και επανακρίσεων των υπαξιωματικών από το προβλεπόμενο στους κανονισμούς Συμβούλιο Κρίσεων και Συμβούλιο Επανακρίσεων, αντίστοιχα.

β. Η σύνθεση του Συμβουλίου Κρίσεων και ο χρόνος σύγκλησής του.

γ. Η διαδικασία που θα ακολουθείται πριν, κατά και μετά τις κρίσεις υπαξιωματικών από το Συμβούλιο Κρίσεων.

δ. Η σύνθεση του Συμβουλίου Επανακρίσεων και ο χρόνος σύγκλησής του, καθώς και η διαδικασία που θα ακολουθείται από αυτό για την επανεξέταση της κρίσης υπαξιωματικών που παραπέμπονται σε αυτό, καθώς και της κρίσης υπαξιωματικών που προσφεύγουν σε αυτό.

ε. Η διαδικασία οριστικοποίησης των πινάκων κρίσεων.

7. Διαβαθμίσεις κρίσεων των υπαξιωματικών.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες καθορίζονται μεταξύ άλλων οι διαβαθμίσεις των κρίσεων των υπαξιωματικών κατά βαθμό, καθώς και τα κριτήρια κρίσεώς τους. Ειδικότερα, εισάγονται νέες διαβαθμίσεις κρίσεων των υπαξιωματικών σε σχέση με τα προβλεπόμενα στους υπό κατάργηση κανονισμούς και καθορίζονται μετρήσιμα κριτήρια για την αντικειμενική κρίση τους με στόχο την ανέλιξη των καταλληλοτέρων σε αξία, γνώσεις και απόδοση.

8. Προαγωγές υπαξιωματικών.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες καθορίζεται ο τρόπος κατανομής των κενών θέσεων υπαξιωματικών που κρίθηκαν ως προακτέοι.

9. Ανέλιξη υπαξιωματικών σε αξιωματικούς.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες καθορίζονται τα πιο κάτω:

α. Η διαδικασία διορισμού υπαξιωματικών σε θέσεις αξιωματικών για την πλήρωση κενών θέσεων αξιωματικών βαθμού ανθυπολοχαγού.

Σημειώνεται ότι ο αριθμός των πιο πάνω αναφερόμενων κενών θέσεων ανθυπολοχαγών καθορίζεται σε ποσοστό 20% των αναμενόμενων να αποφοιτήσουν από τα ανώτατα στρατιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΣΕΙ) κατά το έτος διορισμού τους.

β. Η διαδικασία διεξαγωγής γραπτών εξετάσεων για σκοπούς διορισμού υπαξιωματικών σε θέσεις αξιωματικών, καθώς και οι προϋποθέσεις που απαιτείται να πληρούν, για να δικαιούνται να συμμετέχουν στις εν λόγω εξετάσεις.

γ. Η αρχαιότητα αξιωματικού που προέρχεται από μόνιμους υπαξιωματικούς.

10. Αφυπηρετήσεις και τερματισμός της υπηρεσίας των υπαξιωματικών.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες προβλέπονται τα πιο κάτω:

α. Ο καθορισμός της ηλικίας υποχρεωτικής αφυπηρέτησης των υπαξιωματικών στο πεντηκοστό έβδομο έτος της ηλικίας τους.

β. Ο καθορισμός των περιπτώσεων που τερματίζεται η υπηρεσία των υπαξιωματικών με απόφαση του Υπουργού Άμυνας.

γ. Η απονομή τιμητικού βαθμού σε υπαξιωματικό που αποβιώνει πριν ή μετά την έναρξη της ισχύος των κανονισμών κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του στο στρατό, καθώς και σε υπαξιωματικό που αφυπηρετεί ή τερματίζονται οι υπηρεσίες του:

i. λόγω συμπλήρωσης της ηλικίας υποχρεωτικής αφυπηρέτησής του,

ii. λόγω έγκρισης αιτήματός του για παραίτησή του μετά από σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και

iii. για λόγους υγείας που τον καθιστούν πλήρως ανίκανο στην εκτέλεση των καθηκόντων του σύμφωνα με γνωμάτευση αρμόδιου ιατροσυμβουλίου.

Σημειώνεται ότι η απονομή του εν λόγω τιμητικού βαθμού δε θα επιφέρει οποιαδήποτε μεταβολή στα συνταξιοδοτικά ωφελήματα του υπαξιωματικού.

11. Τελικές διατάξεις.

Στο μέρος αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες με τις οποίες προβλέπονται τα πιο κάτω:

α. Η κατάργηση των ισχυόντων περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών.

β. Η ισχύς των προνοιών των κανονισμών με τις οποίες καθορίζονται οι διαβαθμίσεις των κρίσεων των υπαξιωματικών βαθμού λοχία, επιλοχία, αρχιλοχία, ανθυπασπιστή Γ΄ και ανθυπασπιστή Β΄, καθώς και τα κριτήρια κρίσεων των εν λόγω αξιωματικών αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου του έτους που έπεται της συμπλήρωσης επτά χρόνων από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών.

γ. Οι υπαξιωματικοί οι οποίοι με βάση τις πρόνοιες των υπό κατάργηση περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών κατείχαν το βαθμό του ανθυπασπιστή από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των παρόντων κανονισμών θα λογίζεται ότι κατέχουν το βαθμό του ανθυπασπιστή Β´.

δ. Η ισχύς του Μέρους των κανονισμών που καθορίζει τη διαδικασία ανέλιξης των υπαξιωματικών σε θέσεις αξιωματικών λήγει την 31η Δεκεμβρίου του έτους αφυπηρέτησης ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο τερματισμού της υπηρεσίας όλων των προσώπων μη αποφοίτων ΑΣΣΥ που έχουν διοριστεί ως υπαξιωματικοί πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των παρόντων κανονισμών.

ε. Η εισαγωγή μεταβατικών διατάξεων με τις οποίες προβλέπονται μεταξύ άλλων τα πιο κάτω:

i. Η δυνατότητα διορισμού ως υπαξιωματικών στο βαθμό του λοχία των εθελοντριών υπαξιωματικών οι οποίοι είχαν προσληφθεί με βάση τις πρόνοιες των περί Εθελοντών-Εθελοντριών Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας Κανονισμών και υπηρετούν στο στρατό κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των υπό συζήτηση κανονισμών ως εθελοντές υπαξιωματικοί, με βάση τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται σε αυτούς.

ii. Ο καθορισμός της αρχαιότητας εθελοντών υπαξιωματικών οι οποίοι διορίζονται ως υπαξιωματικοί σύμφωνα με τις πρόνοιες των υπό συζήτηση κανονισμών κατά την ίδια ημερομηνία με υπαξιωματικούς διαφορετικής προέλευσης.

iii. Η διαδικασία εισαγωγής υποψηφίων σε ΑΣΣΥ η οποία τυχόν βρίσκεται σε εξέλιξη κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών θα εξακολουθήσει να εφαρμόζεται μέχρι και την ολοκλήρωσή της, με βάση τις πρόνοιες των υπό κατάργηση περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγής και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών.

iv. Υπαξιωματικοί που υπηρετούν στο στρατό κατά το χρόνο έναρξης της ισχύος των υπό συζήτηση κανονισμών συνεχίζουν να ανήκουν στους ίδιους κλάδους, όπλα και σώματα στα οποία είναι ήδη κατανεμημένοι.

v. Υπαξιωματικοί οι οποίοι υπηρετούν στο στρατό κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των υπό συζήτηση κανονισμών δεν απαιτείται να συμπληρώσουν τον καθοριζόμενο σε αυτούς χρόνο διοίκησης, για να δικαιούνται κρίσης από το Συμβούλιο Κρίσεων στο βαθμό που κατέχουν κατά την εν λόγω ημερομηνία και στον επόμενο από αυτό βαθμό.

vi. Ο χρόνος παραμονής στο βαθμό του λοχία που απαιτείται να έχει υπαξιωματικός ο οποίος διορίστηκε από την τάξη των εθελοντριών υπαξιωματικών, για να δικαιούται κρίση, είναι δύο έτη.

vii. Υπαξιωματικός ο οποίος εδικαιούτο κρίση ή/και έχει κριθεί στο βαθμό που κατέχει από το Συμβούλιο Κρίσεων, με βάση τις πρόνοιες των υπό κατάργηση περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών, με την έναρξη ισχύος των υπό συζήτηση κανονισμών θα συνεχίσει να δικαιούται κρίση στον εν λόγω βαθμό.

viii. Υπαξιωματικοί οι οποίοι δυνάμει των προνοιών των κανονισμών λογίζεται ότι κατέχουν το βαθμό του ανθυπασπιστή Β΄ θα δικαιούνται κρίση στον εν λόγω βαθμό κατά το έτος έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών και κατά τα δύο αμέσως επόμενα έτη, εφόσον συμπληρώσουν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους σύγκλησης του Συμβουλίου Κρίσεων συνολικά τουλάχιστον τριάντα έτη από το διορισμό τους.

ix. Υπαξιωματικοί που κατέχουν το βαθμό του ανθυπασπιστή Γ΄ κατά τα έξι έτη που έπονται του έτους έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών θα δικαιούνται κρίση στον εν λόγω βαθμό, εφόσον συμπληρώσουν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους σύγκλησης του Συμβουλίου Κρίσεων συνολικά τουλάχιστον δεκαπέντε έτη υπηρεσίας ως αρχιλοχίες και ως ανθυπασπιστές Γ΄.

x. Οι εκθέσεις ικανότητας και τα σημειώματα απόδοσης που περιλαμβάνονται στους ατομικούς φακέλους των εθελοντών υπαξιωματικών κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών θα εξακολουθήσουν να ισχύουν και να τυγχάνουν της ίδιας ερμηνείας που έδιδαν σε αυτά οι πρόνοιες των υπό κατάργηση περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών, καθώς και των περί Εθελοντών-Εθελοντριών Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας Κανονισμών.

xi. Εισάγονται πρόνοιες για την ομαλή μετάβαση στις νέες προτεινόμενες με τους κανονισμούς κρίσεις.

xii. Η βαθμολογία “Πολύ καλή” ή “Καλή” που τέθηκε σε εκθέσεις ικανότητας ή/και σημειώματα απόδοσης δυνάμει των προνοιών των υπό κατάργηση περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμών θα λογίζεται ως “Εξαίρετη”.

Ο Υπουργός Άμυνας δήλωσε πως οι υπό συζήτηση κανονισμοί περιλαμβάνουν εκσυγχρονιστικές πρόνοιες και με αυτούς θεσπίζεται ένα υγιές νομοθετικό πλαίσιο. Επιπρόσθετα, σημείωσε πως στους κανονισμούς έχουν εισαχθεί πρόνοιες με τις οποίες επιλύεται το πρόβλημα στασιμότητας στην ανέλιξη των υπαξιωματικών που παρατηρείται επί σειρά ετών, το οποίο επηρεάζει το φρόνημα των στελεχών και έχει καταλυτική αρνητική επίδραση στην επιχειρησιακή λειτουργία του στρατεύματος.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στην επιτροπή από το Υπουργείο Άμυνας, η κατάθεση των κανονισμών στη Βουλή εντάσσεται στo πλαίσιo της προσπάθειας που καταβάλλει το Υπουργείο Άμυνας για τον εκσυγχρονισμό των διάφορων νομοθετημάτων που διέπουν τη λειτουργία του Στρατού της Δημοκρατίας, την επίλυση των διάφορων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα μέλη του και ειδικότερα τα προβλήματα στασιμότητας που παρατηρούνται στην ανέλιξη των υπαξιωματικών επί σειρά ετών. Με τους προτεινόμενους κανονισμούς, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, αναθεωρούνται οι ισχύοντες κανονισμοί που διέπουν τους υπαξιωματικούς του στρατού και οι κυριότερες πρόνοιές τους αφορούν τα ακόλουθα:

1. Τον καθορισμό της προέλευσης των μόνιμων υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας και τη θέσπιση αντικειμενικών, αξιοκρατικών κριτηρίων και διαδικασιών για την επιλογή των διοριστέων. Περαιτέρω, παρέχεται η δυνατότητα διορισμού ως υπαξιωματικών των πενήντα δύο υπηρετούντων εθελοντριών υπαξιωματικών με βάση διαδικασία που καθορίζεται στους κανονισμούς.

2. Τον ειδικό χειρισμό των υπαξιωματικών που χαρακτηρίζονται δυνάμει της καθοριζόμενης στους κανονισμούς διαδικασίας ως “υπαξιωματικοί υπηρεσίας γραφείου” ή ως “υπαξιωματικοί ελαφράς υπηρεσίας” και τη δυνατότητα επανόδου των υπό αναφορά υπαξιωματικών στην προηγούμενη υπηρεσιακή τους κατάσταση υπό προϋποθέσεις.

3. Την καθιέρωση νέου συστήματος αξιολόγησης των υπαξιωματικών με την εισαγωγή πρόνοιας για αιτιολόγηση της βαθμολόγησής τους από τους αξιολογούντες.

4. Την εισαγωγή πρόνοιας σύμφωνα με την οποία απαιτείται συμπλήρωση από τους υπαξιωματικούς χρόνου διοικήσεως δύο χρόνων σε κάθε βαθμό, για να δικαιούνται κρίση για προαγωγή, με εξαίρεση τους υπηρετούντες υπαξιωματικούς στον κατεχόμενο και στον επόμενό τους από αυτό βαθμό.

5. Τον καθορισμό του βαθμού του ανθυπασπιστή Α΄ ως του ανώτατου βαθμού ανέλιξης των υπαξιωματικών και του βαθμού του ανθυπασπιστή Β΄ ως του ανώτατου βαθμού ανέλιξης των υπαξιωματικών που έχουν χαρακτηριστεί ως “υπαξιωματικοί ελαφράς υπηρεσίας”.

6. Τη δυνατότητα κρίσης των υπαξιωματικών μετά τη συμπλήρωση του χρόνου παραμονής σε κάθε βαθμό που καθορίζεται στους κανονισμούς ή μετά τη συμπλήρωση των συνολικών ετών υπηρεσίας που καθορίζονται σε αυτούς ανάλογα με το βαθμό τους. Σε σχέση με τις εθελόντριες υπαξιωματικούς οι οποίες θα μονιμοποιηθούν δυνάμει των υπό έγκριση από τη Βουλή περί Εθελοντών-Εθελοντριών (Τροποποιητικών) Κανονισμών του 2017 θα δύναται να κριθούν στο βαθμό του λοχία, εφόσον συμπληρώσουν δύο χρόνια παραμονής στο βαθμό τους, αντί πέντε χρόνια που προβλέπονται στους υπό συζήτηση κανονισμούς για τον εν λόγω βαθμό.

7. Την εισαγωγή πρόνοιας με την οποία προβλέπεται η συμμετοχή ανώτερου αξιωματικού του ναυτικού ή της αεροπορίας στο Συμβούλιο Κρίσεων, σε περίπτωση που υπό κρίση είναι υπαξιωματικός του ναυτικού ή της αεροπορίας.

8. Την εισαγωγή νέων διαβαθμίσεων κρίσεων των υπαξιωματικών σε σχέση με τις ισχύουσες διαβαθμίσεις κρίσεων, καθώς και μετρήσιμων κριτηρίων για την αντικειμενική κρίση τους, ώστε να ανελίσσονται οι καταλληλότεροι σε αξία, γνώσεις και επιδόσεις. Η εφαρμογή της εν λόγω πρόνοιας προτείνεται να τεθεί σε ισχύ επτά έτη μετά την έναρξη της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών.

9. Την εισαγωγή του φυσιολογικού βάρους ως κριτηρίου για τις κρίσεις των υπαξιωματικών.

10. Την εισαγωγή προνοιών με τις οποίες παρέχεται η δυνατότητα ανέλιξης μόνιμων υπαξιωματικών σε αξιωματικούς κατόπιν διεξαγωγής γραπτών εξετάσεων. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους αφυπηρέτησης ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο τερματισμού της υπηρεσίας όλων των υπαξιωματικών μη αποφοίτων ΑΣΣΥ που έχουν διοριστεί πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών. Δικαίωμα συμμετοχής στις σχετικές εξετάσεις έχουν υπαξιωματικοί βαθμού επιλοχία ή αρχιλοχία με δεκαεπτά τουλάχιστον έτη υπηρεσίας στο στρατό ως υπαξιωματικοί, καθώς και οι υπηρετούντες ως ανθυπασπιστές κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των υπό συζήτηση κανονισμών.

11. Τον τερματισμό της υπηρεσίας υπαξιωματικού, σε περίπτωση που κρίνεται ως “παραμένων στον ίδιο βαθμό”, εφόσον έχει και άλλες όμοιες κρίσεις στο βαθμό του ή σε προηγούμενο βαθμό, καθώς και τον τερματισμό της υπηρεσίας υπαξιωματικού ο οποίος, σύμφωνα με γνωμάτευση αρμόδιου ιατροσυμβουλίου, είναι εξαρτημένος από παράνομες εξαρτησιογόνες ουσίες.

12. Την απονομή στους αφυπηρετούντες υπαξιωματικούς, καθώς και σε αυτούς που αποβιώνουν κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους τιμητικού βαθμού, ο οποίος δε θα συνεπιφέρει οποιαδήποτε μεταβολή στα συνταξιοδοτικά τους ωφελήματα.

13. Την εισαγωγή μεταβατικών διατάξεων οι οποίες μεταξύ άλλων προβλέπουν την κατά προτεραιότητα πρόσληψη ως μόνιμων υπαξιωματικών των πενήντα δύο εθελοντριών υπαξιωματικών που υπηρετούν στο Στρατό της Δημοκρατίας κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των υπό συζήτηση κανονισμών.

14. Την παροχή δυνατότητας σε υπαξιωματικούς να κριθούν με την ανώτατη διαβάθμιση κρίσης, εάν με τις βαθμολογίες που είχαν μέχρι την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών εξασφάλιζαν την ανώτατη διαβάθμιση κρίσης με βάση τους υπό κατάργηση περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμούς.

Στο στάδιο της συζήτησης των προνοιών των κανονισμών από την επιτροπή ο Υπουργός Άμυνας, ο Αρχηγός και ο Υπαρχηγός της Εθνικής Φρουράς, καθώς και οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου Άμυνας, του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών και της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας επεξήγησαν τις πρόνοιές τους και απάντησαν σε επιμέρους ερωτήσεις των μελών της επιτροπής.

Κατά τη συζήτηση των κανονισμών την επιτροπή απασχόλησαν ιδιαίτερα οι πρόνοιές τους που αφορούν τα πιο κάτω:

1. Τον ανώτατο βαθμό ανέλιξης των υπαξιωματικών μη αποφοίτων των ΑΣΣΥ, των υπαξιωματικών ελαφράς υπηρεσίας και των υπαξιωματικών υπηρεσίας γραφείου.

2. Τον ανώτατο βαθμό ανέλιξης των υπαξιωματικών αποφοίτων ΑΣΣΥ, καθώς και τη δυνατότητά τους να διορίζονται ως αξιωματικοί.

3. Την αρχαιότητα μεταξύ ομοιόβαθμων υπαξιωματικών.

4. Τον καθοριζόμενο στους κανονισμούς χρόνο διοίκησης που απαιτείται να έχουν συμπληρώσει οι υπαξιωματικοί, για να δικαιούνται κρίση από το Συμβούλιο Κρίσεων.

5. Την ανέλιξη σε αξιωματικούς των υπαξιωματικών αποφοίτων ΑΣΣΥ οι οποίοι είχαν διοριστεί μέχρι το 2005 πέραν του ποσοστού του 20%, που καθορίζεται στους κανονισμούς.

Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών συμφώνησαν με τις πρόνοιες των κανονισμών.

Σημειώνεται ότι με επιστολή του ο Σύνδεσμος Υπαξιωματικών Κυπριακού Στρατού ενημέρωσε την επιτροπή ότι υιοθετεί τους σκοπούς και τις επιδιώξεις των κανονισμών.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, αποφάσισε να επιφέρει στο κείμενο των κανονισμών μεταξύ άλλων τις πιο κάτω τροποποιήσεις:

1. Διαμόρφωσε την πρόνοιά του με την οποία παρέχεται η δυνατότητα στον Υπουργό Άμυνας, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, για την κάλυψη εξειδικευμένων, επιτακτικών και άμεσων υπηρεσιακών αναγκών, να μετατάσσει υπαξιωματικούς που κατέχουν τα απαιτούμενα ακαδημαϊκά προσόντα και εξειδικευμένες γνώσεις από τον κλάδο, το όπλο, το σώμα ή το κοινό σώμα που ανήκουν σε άλλο κλάδο, όπλο, σώμα ή κοινό σώμα, με τη συναίνεση του υπαξιωματικού στον οποίο αφορά η απόφαση, έτσι ώστε οποιαδήποτε απόφαση του υπουργού για μετάταξη υπαξιωματικού να γίνεται έπειτα από αιτιολογημένη εισήγηση του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς.

2. Διαμόρφωσε την πρόνοιά του με την οποία καθορίζεται η αρχαιότητα μεταξύ ομοιόβαθμων υπαξιωματικών των τριών κλάδων και των κοινών σωμάτων που έχουν τις ίδιες ημερομηνίες προαγωγής ή και διορισμού, έτσι ώστε οι διοικητικοί και νοσηλευτές υπαξιωματικοί του υγειονομικού να είναι αρχαιότεροι των υπαξιωματικών των υπόλοιπων κοινών σωμάτων που προβλέπονται στους κανονισμούς.

3. Διαμόρφωσε την πρόνοιά του σύμφωνα με την οποία ο ανώτατος βαθμός ανέλιξης των υπαξιωματικών ελαφράς υπηρεσίας είναι ο βαθμός του ανθυπασπιστή Β΄, έτσι ώστε ο ανώτατος βαθμός ανέλιξής τους να είναι ο βαθμός του ανθυπασπιστή Γ΄ . Περαιτέρω, πρόσθεσε πρόνοια με την οποία ο ανώτατος βαθμός ανέλιξης των υπαξιωματικών υπηρεσίας γραφείου είναι ο βαθμός του ανθυπασπιστή Β΄.

4. Διαμόρφωσε την πρόνοιά του με την οποία καθορίζονται τα χρόνια παραμονής που απαιτείται να έχει υπαξιωματικός στο βαθμό του λοχία, για να δικαιούται κρίση, έτσι ώστε τα προτεινόμενα στους κανονισμούς χρόνια παραμονής να ισχύουν μόνο για τους υπαξιωματικούς αποφοίτους ΑΣΣΥ, και πρόσθεσε πρόνοια σύμφωνα με την οποία ο ελάχιστος χρόνος παραμονής για τους υπόλοιπους υπαξιωματικούς στο βαθμό του λοχία και τα συνολικά έτη υπηρεσίας που απαιτείται να έχουν οι εν λόγω υπαξιωματικοί στους επόμενους βαθμούς, για να δικαιούνται κρίση, να είναι αυξημένος κατά δύο έτη.

5. Διαμόρφωσε την πρόνοιά του σύμφωνα με την οποία ο χρόνος κατά τον οποίο υπαξιωματικός ασκεί διοίκηση σε θέση που προβλέπεται ως θέση διοίκησης υπαξιωματικού ανώτερου του βαθμού του λογίζεται ως χρόνος διοίκησης για το βαθμό τον οποίο κατέχει, έτσι ώστε ο επιπλέον χρόνος διοίκησης που τυχόν ασκεί στην εν λόγω θέση μετά τη συμπλήρωση του απαιτούμενου χρόνου διοίκησης για το βαθμό που κατέχει να λογίζεται κατά το ήμισυ ως χρόνος διοίκησης στον επόμενο βαθμό από αυτόν που κατέχει.

6. Διαμόρφωσε την πρόνοιά του σύμφωνα με την οποία, σε περίπτωση που υπαξιωματικός που κρίθηκε από το Συμβούλιο Κρίσεων θεωρεί ότι αδικείται, δύναται εντός δέκα εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία της έγγραφης πληροφόρησης για την κρίση του να προσφύγει στο Συμβούλιο Επανακρίσεων, έτσι ώστε ο εν λόγω υπαξιωματικός να μπορεί να προσφύγει εντός χρονικού διαστήματος δεκαπέντε εργάσιμων ημερών.

Περαιτέρω, διαμόρφωσε την πρόνοιά του σύμφωνα με την οποία το Συμβούλιο Επανακρίσεων συνέρχεται εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία λήξεως της προθεσμίας εντός της οποίας δύναται να προσφύγει υπαξιωματικός, έτσι ώστε το Συμβούλιο Επανακρίσεων να συνέρχεται μετά την παρέλευση των τεσσάρων εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία λήξεως της εν λόγω προθεσμίας.

7. Απάλειψε την πρόνοιά του σύμφωνα με την οποία υπαξιωματικοί οι οποίοι δεν είναι απόφοιτοι ΑΣΣΥ και υπηρετούν στο βαθμό του ανθυπασπιστή κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των προτεινόμενων κανονισμών δικαιούνται να συμμετέχουν στις γραπτές εξετάσεις που προνοούνται στους κανονισμούς για σκοπούς διορισμού τους ως αξιωματικοί, έτσι ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στις εν λόγω εξετάσεις μόνο οι απόφοιτοι ΑΣΣΥ.

8. Διαμόρφωσε την πρόνοιά του με την οποία καθορίζεται η διαδικασία διεξαγωγής γραπτών εξετάσεων στις οποίες παρακάθηνται οι υπαξιωματικοί για διορισμό ως αξιωματικοί, έτσι ώστε η όλη διαδικασία να καταστεί ακόμη πιο αντικειμενική και αμερόληπτη.

9. Πρόσθεσε πρόνοια σύμφωνα με την οποία η ισχύς των προνοιών των κανονισμών που καθορίζουν τη διαδικασία ανέλιξης των υπαξιωματικών σε αξιωματικούς να αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 2018.

10. Πρόσθεσε πρόνοιες με τις οποίες οι προθεσμίες που καθορίζονται στους κανονισμούς για σκοπούς διεξαγωγής της διαδικασίας κρίσεων υπαξιωματικών για το έτος 2017 συντέμνονται.

11. Πρόσθεσε πρόνοια σύμφωνα με την οποία ο αριθμός των κενών θέσεων ανθυπολοχαγών που δύναται να πληρωθούν κατά τα επτά έτη που έπονται της ημερομηνίας έναρξης της ισχύος των παρόντων κανονισμών καθορίζεται σε ποσοστό 25% των αναμενομένων να αποφοιτήσουν από τα ΑΣΕΙ κατά το έτος διορισμού τους, εκ του οποίου το 10% τουλάχιστον προέρχεται από υπαξιωματικούς αποφοίτους ΑΣΣΥ οι οποίοι είχαν δικαίωμα να συμμετέχουν στη διαδικασία διορισμού αξιωματικών μέχρι το 2005.

Πέραν των πιο πάνω, η επιτροπή ενσωμάτωσε ορισμένες βελτιώσεις στο κείμενο των κανονισμών, τις οποίες εισηγήθηκε το Υπουργείο Άμυνας.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας, αφού ενσωμάτωσε στο κείμενο των κανονισμών τις πιο πάνω αποφάσεις της, διατύπωσε τις πιο κάτω θέσεις:

1. Ο πρόεδρος της επιτροπής βουλευτής του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ δήλωσε πως, παρά τις επιφυλάξεις που διατηρεί για το ενδεχόμενο οι προτεινόμενοι νέοι βαθμοί ανθυπασπιστών Α΄, Β΄ και Γ΄ να δημιουργήσουν στο μέλλον νέα προβλήματα στασιμότητας στην ανέλιξη των υπαξιωματικών, για να μην αδικηθούν οι υπαξιωματικοί οι οποίοι είναι καθηλωμένοι επί σειράν ετών στους ίδιους βαθμούς, με όλα τα συνεπακόλουθα προβλήματα στην επιχειρησιακή λειτουργία του στρατεύματος και την καταλυτική αρνητική επίδραση στο φρόνημα των στελεχών, υιοθετεί τις πρόνοιες των κανονισμών. Περαιτέρω, ο πρόεδρος της επιτροπής, εκφράζοντας την έντονη δυσφορία του για το γεγονός ότι οι υπό συζήτηση κανονισμοί κατατέθηκαν στη Βουλή με υπερβολική καθυστέρηση, χωρίς να τύχουν ενδελεχούς μελέτης από το Υπουργείο Άμυνας και από το Υπουργείο Οικονομικών σε σχέση με τις οικονομικές επιπτώσεις που η υιοθέτηση των προτεινόμενων νέων βαθμών συνεπιφέρει, επισημαίνει ότι προβλήματα που ενδεχομένως να προκύψουν στο μέλλον από τη δημιουργία των νέων βαθμών ανθυπασπιστών θα είναι απόρροια των βεβιασμένων ενεργειών των Υπουργείων Άμυνας και Οικονομικών, για τα οποία σημειώνει ότι η επιτροπή ουδεμίαν ευθύνη θα φέρει.

2. Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού δήλωσαν ότι υιοθετούν τους σκοπούς και τις επιδιώξεις των κανονισμών, γιατί με την έγκρισή τους επιλύονται τα προβλήματα ανέλιξης των υπαξιωματικών που παρατηρούνται επί σειράν ετών.

3. Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές των κοινοβουλευτικών ομάδων ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις και του Δημοκρατικού Κόμματος, το μέλος της επιτροπής βουλευτής της Αλληλεγγύης, καθώς και το μέλος της επιτροπής ανεξάρτητος βουλευτής κ. Παύλος Μυλωνάς, εκφράζοντας την έντονη δυσφορία τους για το γεγονός ότι το Υπουργείο Άμυνας κατέθεσε στη Βουλή τους κανονισμούς με υπερβολική καθυστέρηση και ως εκ τούτου τα περιθώρια που παρασχέθηκαν στην επιτροπή για ενδελεχή μελέτη τους ήταν ασφυκτικά στενά, επισημαίνουν ότι εκ των πραγμάτων δεν είχαν άλλη επιλογή από την έγκρισή τους, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στασιμότητας στην ανέλιξη των υπαξιωματικών σε ανώτερους βαθμούς, η οποία παρατηρείται επί σειράν ετών, με όλα τα συνεπακόλουθα προβλήματα στην επιχειρησιακή λειτουργία του στρατεύματος. Παράλληλα, τα πιο πάνω μέλη της επιτροπής επισημαίνουν ότι οι κανονισμοί κατατέθηκαν στη Βουλή βεβιασμένα, χωρίς να τύχουν προηγουμένως ενδελεχούς μελέτης από το Υπουργείο Άμυνας, για καθαρά προεκλογικούς σκοπούς.

Πέραν των πιο πάνω, η επιτροπή σημειώνει ότι, παρ’ όλο που για την εξέταση των υπό συζήτηση κανονισμών πραγματοποίησε εκτεταμένες και επίπονες συνεδρίες, εκ των πραγμάτων αυτές δεν ήταν αρκούντως ικανοποιητικές για την ενδελεχή μελέτη τους, γι’ αυτό καλεί το Υπουργείο Άμυνας όπως στο μέλλον καταθέτει έγκαιρα στη Βουλή οποιαδήποτε νομοθετήματα και ιδιαίτερα αυτά τα οποία ως εκ της φύσεώς τους χρήζουν μελέτης, της οποίας η ολοκλήρωση απαιτεί μεγαλύτερη χρονική διάρκεια.

Παράλληλα, η επιτροπή καλεί την εκτελεστική εξουσία να καταθέσει στη Βουλή κανονισμούς για τροποποίηση των κανονισμών που διέπουν τους αξιωματικούς, σε σχέση με τις πρόνοιές τους που αφορούν μεταξύ άλλων τις επετηρίδες των αξιωματικών, καθώς και τις κλίμακες βαθμολογίας τους, κατ’ αναλογίαν των ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στους υπό συζήτηση κανονισμούς.

Υπό το φως των πιο πάνω, η επιτροπή υιοθετεί τους σκοπούς και τις επιδιώξεις των κανονισμών όπως αυτοί έχουν διαμορφωθεί και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την έγκρισή τους.

6 Δεκεμβρίου 2017