Παρόντες:

• Ζαχαρίας Κουλίας, πρόεδρος    
• Ειρήνη Χαραλαμπίδου    
• Αννίτα Δημητρίου    
• Γεώργιος Γεωργίου    
• Ανδρέας Κυπριανού    
• Στέφανος Στεφάνου    　
• Σκεύη Κούτρα Κουκουμά
• Γεώργιος Προκοπίου
• Παύλος Μυλωνάς
• Γιώργος Περδίκης
• Λίνος Παπαγιάννης

 

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών εξέτασε την πιο πάνω απόφαση σε δύο συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν την 21η Ιουνίου και στις 29 Σεπτεμβρίου 2016. Στην πρώτη συνεδρία της επιτροπής κλήθηκαν και παρευρέθηκαν η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας, ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας και εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών. Σημειώνεται ότι με την εν λόγω απόφαση της Βουλής τίθεται προς έγκριση ο τελικός απολογισμός για το έτος 2015 όπως αυτός παρουσιάζεται στη δημοσιονομική έκθεση για το έτος 2015.

Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Γενικός Λογιστής της Δημοκρατίας ως ο καθ’ ύλην αρμόδιος διευθύνει και επιβλέπει κάθε λογιστική εργασία η οποία είναι σχετική με τα χρηματικά διαθέσιμα και το λοιπό ενεργητικό της Δημοκρατίας και επίσης αποδέχεται και διενεργεί κάθε πληρωμή χρημάτων που αφορά την Κυπριακή Δημοκρατία. Επίσης, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 81 του συντάγματος, η δημοσιονομική έκθεση, που αποτελεί τον τελικό απολογισμό εκάστου οικονομικού έτους, κατατίθεται εντός τριών μηνών από τη λήξη του έτους αυτού στη Βουλή των Αντιπροσώπων για έγκριση.

Στα πλαίσια της εξέτασης της πιο πάνω δημοσιονομικής έκθεσης η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας ανέφερε ενημερωτικά μεταξύ άλλων ενώπιον της επιτροπής ότι η δημοσιονομική έκθεση για το έτος 2015, η οποία κατατέθηκε ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων εντός των χρονικών πλαισίων που καθορίζει το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφορά τον τελικό απολογισμό των οικονομικών συναλλαγών του δημόσιου τομέα για το έτος 2015.

Σύμφωνα με την υπό επισκόπηση έκθεση, το περιεχόμενο της δημοσιονομικής έκθεσης καθορίζεται στο άρθρο 78 του περί Δημοσιονομικής Ευθύνης και Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου και περιλαμβάνει παρουσίαση των εσόδων και των δαπανών που είχαν περιληφθεί στον κρατικό προϋπολογισμό σε σύγκριση με τα πραγματικά έσοδα και τις δαπάνες που αναγνωρίστηκαν κατά το ίδιο οικονομικό έτος, λαμβάνοντας υπόψη και τους συμπληρωματικούς προϋπολογισμούς και τις τυχόν μεταφορές πιστώσεων. Πέραν του τελικού απολογισμού, η δημοσιονομική έκθεση περιλαμβάνει οποιαδήποτε άλλα θέματα καθορίζονται από το Γενικό Λογιστή της Δημοκρατίας. Περαιτέρω, σύμφωνα και με τη σχετική εισηγητική έκθεση που συνοδεύει τη δημοσιονομική έκθεση για το 2015, αυτή αποτελείται από το Μέρος Α´, που αφορά τον τελικό απολογισμό και άλλες οικονομικές καταστάσεις, και από το Μέρος Β´, που περιλαμβάνει αναλυτικές καταστάσεις για τις οικονομικές συναλλαγές που αφορούν στην υλοποίηση του προϋπολογισμού με αναλυτικά δελτία εσόδων και δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωματικών πιστώσεων κατά τη διάρκεια του έτους, και καλύπτει τα υπουργεία και τις ανεξάρτητες υπηρεσίες του κράτους.

Ειδικότερα, στο Μέρος Α΄, που αφορά τον τελικό απολογισμό, περιλαμβάνονται καταστάσεις υλοποίησης του προϋπολογισμού, πίνακες υλοποίησης του προϋπολογισμού κατά δραστηριότητα, ανά υπουργείο, ανεξάρτητη υπηρεσία ή γραφείο, πίνακες σύγκρισης πραγματικών αποτελεσμάτων και προϋπολογισμού δαπανών, καθώς και πίνακες υλοποίησης του προϋπολογισμού ανά κατηγορία λογαριασμών. Επιπρόσθετα, στο μέρος αυτό της δημοσιονομικής έκθεσης περιλαμβάνονται αναλυτικές καταστάσεις εισπράξεων και πληρωμών, καθώς και καταστάσεις συγκεφαλαίωσης εσόδων και δαπανών και αναλυτικό δελτίο υπερβάσεων του προϋπολογισμού. Σ’ αυτό περιλαμβάνονται επίσης καταστάσεις για το δανεισμό, τα μεταβιβάσιμα γραμμάτια, τα δάνεια για συγχρηματοδοτούμενα έργα, τις εγγυήσεις που παρέχει το κράτος, τα δάνεια που παραχωρήθηκαν από το δημόσιο ταμείο και τα γραμμάτια του δημοσίου. Τα καθυστερημένα έσοδα, οι επενδύσεις, οι εκκρεμείς οφειλές και άλλα οικονομικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στις οικονομικές καταστάσεις αναλύονται και σε άλλες καταστάσεις της δημοσιονομικής έκθεσης που αφορούν το μέρος αυτό. Επίσης, παρουσιάζονται οι συνδρομές ή η συμμετοχή του κράτους σε διεθνείς οργανισμούς.

Περαιτέρω, σύμφωνα με το περιεχόμενο της εν λόγω δημοσιονομικής έκθεσης, καθώς και με τα συμπληρωματικά στοιχεία που τη συνοδεύουν, προκύπτουν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Το πλεόνασμα που προέκυψε από λειτουργικές και επενδυτικές δραστηριότητες από τις οικονομικές πράξεις που έγιναν το 2015 ανήλθε στα €129 εκατομ. σε σύγκριση με πλεόνασμα ύψους €488 εκατομ. το 2014, ενώ είχε προϋπολογιστεί έλλειμμα ύψους €373 εκατομ. Μετά τη συμπερίληψη και των καθαρών πληρωμών για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους παρουσιάζεται έλλειμμα για το 2015 ύψους €416 εκατομ. σε σύγκριση με πλεόνασμα ύψους €40 εκατομ. το 2014. Λαμβάνοντας υπόψη και τις αναλήψεις και αποπληρωμές δανείων που έγιναν κατά τη διάρκεια του 2015, προέκυψε έλλειμμα ύψους €160 εκατομ. σε σύγκριση με πλεόνασμα ύψους €240 εκατομ. το 2014, ενώ είχε αρχικά προϋπολογιστεί έλλειμμα ύψους €750 εκατομ.

2. Η μείωση του πλεονάσματος από λειτουργικές και επενδυτικές δραστηριότητες του έτους 2015 στα €129 εκατομ. από €488 εκατομ., που ανήλθε το 2014, οφείλεται κυρίως στους πιο κάτω λόγους:

α. Αύξηση των συνδρομών και των εξόδων για αγορά μετοχών που ανήλθε στα €178 εκατομ. το 2015 σε σύγκριση με €34 εκατομ. το 2014, που αφορούν κυρίως την κάλυψη κεφαλαιουχικών αναγκών της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας.

β. Αύξηση των κοινωνικών παροχών στα €822 εκατομ. το 2015 σε σύγκριση με €790 εκατομ. το 2014.

γ. Μείωση των λειτουργικών εσόδων στα €5.819 εκατομ. το 2015 σε σύγκριση με €5.938 εκατομ. το 2014.

3. Τα έσοδα από λειτουργικές και επενδυτικές δραστηριότητες ανήλθαν στα €5.821 εκατομ. (2014: €5.940 εκατομ.) σε σύγκριση με τα προϋπολογισθέντα, που ήταν €5.905 εκατομ. (2014: €5.625 εκατομ.), δηλαδή σημειώθηκε ποσοστό υλοποίησης 99% (2014: 106%). Τα έσοδα ήταν μειωμένα κατά 2% σε σχέση με το 2014 και προέρχονταν κυρίως από έμμεσους φόρους (2015: €2.693 εκατομ., 2014: €2.658 εκατομ.), από άμεσους φόρους (2015: €2.152 εκατομ., 2014: €2.216 εκατομ.) και από άλλα έσοδα (2015: €974 εκατομ., 2014: €1.064 εκατομ.).

Περαιτέρω, σημειώνεται ότι οι εισπράξεις από τους έμμεσους φόρους αυξήθηκαν κατά €35 εκατομ. σε σχέση με το 2014. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στα αυξημένα έσοδα φόρου κατανάλωσης πετρελαιοειδών και στα αυξημένα τέλη μεταβιβάσεων και υποθηκών. Τα έσοδα από το φόρο προστιθέμενης αξίας συνεχίζουν να αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των έμμεσων φόρων (2015: €1.691 εκατομ., 2014: €1.689 εκατομ.).

Οι εισπράξεις των άμεσων φόρων μειώθηκαν κατά €64 εκατομ. σε σχέση με το 2014 (2015: €2.152 εκατομ., 2014: €2.216 εκατομ.). Η μεταβολή οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση των εισπράξεων άμεσων φορολογιών και επηρεάζεται αντίστροφα από την αύξηση στις εισπράξεις εταιρικού φόρου.

Στα υπόλοιπα έσοδα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων έσοδα από προσφορά υπηρεσιών και πώληση αγαθών ύψους €217 εκατομ. (2014: €252 εκατομ.), χορηγίες που λαμβάνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ύψους €92 εκατομ. (2014: €125 εκατομ.), μέρισμα από την Κεντρική Τράπεζα ύψους €133 εκατομ. (2014: €181 εκατομ.) και δικαιώματα διαχείρισης αερολιμένων ύψους €61 εκατομ. (2014: €40 εκατομ.). Επίσης, κατά το 2015 λήφθηκαν μερίσματα ύψους €67 εκατομ. (2014: €56 εκατομ.) από οργανισμούς δημόσιου δικαίου (2015: Cyta, €52 εκατομ. και Αρχή Λιμένων Κύπρου, €15 εκατομ., 2014: Cyta, €31 εκατομ. και Αρχή Λιμένων Κύπρου, €25 εκατομ.).

4. Οι δαπάνες για λειτουργικές και επενδυτικές δραστηριότητες ανήλθαν στα €5.692 εκατομ. (2014: €5.452 εκατομ.) σε σύγκριση με τις προϋπολογισθείσες, που ήταν €6.278 εκατομ. (2014: €6.059 εκατομ.), δηλαδή σημειώθηκε ποσοστό υλοποίησης 91% (2014: 90%). Σημειώνεται ότι οι δαπάνες ήταν υψηλότερες κατά 4%, κυρίως λόγω της αύξησης στα ποσά των μεταβιβάσεων (2015: €2.000 εκατομ., 2014: €1.843 εκατομ.), η οποία οφείλεται στις πληρωμές του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος καθ’ όλη τη διάρκεια του 2015, που ανήλθε στα €221 εκατομ. σε σχέση με το 2014 (€2 εκατομ.) για το οποίο οι εν λόγω πληρωμές αφορούσαν μόνο δύο μήνες και μικρό αριθμό δικαιούχων.

5. Οι μεταβιβάσεις ανήλθαν κατά το έτος 2015 στα €2.000 εκατομ. (2014: €1.843 εκατομ.) και αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία δαπανών του κράτους. Αφορούν κυρίως χορηγίες και συνεισφορές του κράτους σε διάφορους οργανισμούς, στις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης και σε φυσικά πρόσωπα. Οι κοινωνικές παροχές αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία μεταβιβάσεων και ανήλθαν κατά το έτος 2015 στα €822 εκατομ. σε σύγκριση με €790 εκατομ. το 2014. Οι σημαντικότερες κοινωνικές παροχές ήταν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (2015: €221 εκατομ., 2014: €2 εκατομ.), τα δημόσια βοηθήματα (2015: €0,01 εκατομ., 2014: €173 εκατομ.), το επίδομα τέκνου (2015: €107 εκατομ., 2014: €119 εκατομ.), η χορηγία σε συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα (2015: €57 εκατομ., 2014: €75 εκατομ.), η κοινωνική σύνταξη (2015: €68 εκατομ., 2014: €67 εκατομ.) και η φοιτητική χορηγία (2015: €52 εκατομ., 2014: €49 εκατομ.).

6. Οι δαπάνες προσωπικού ανήλθαν κατά το έτος 2015 στα €1.794 εκατομ. (2014: €1.826 εκατομ.), σημειώνοντας μείωση 1,8%. Το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών προσωπικού αφορά το προσωπικό του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (34%), ενώ το δεύτερο μεγαλύτερο αφορά αυτό του Υπουργείου Υγείας (15%).

7. Τα κρατικά έσοδα ανήλθαν σε ποσό ύψους €9.252 εκατομ. το 2015 σε σύγκριση με ποσό ύψους €8.261 εκατομ. το 2014, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 12%, ενώ τα προϋπολογισθέντα έσοδα ανήλθαν στο ποσό των €9.488 εκατομ. το 2015 σε σύγκριση με το ποσό των €7.946 εκατομ. το 2014, σημειώθηκε δηλαδή ποσοστό υλοποίησης των εσόδων ύψους 98% το 2015 σε σύγκριση με ποσοστό ύψους υλοποίησης 104% το 2014. Ειδικότερα, τα έσοδα/εισπράξεις του έτους 2015 προέρχονταν κυρίως από έμμεσους φόρους κατά 46% σε σύγκριση με ποσοστό ύψους 45% το 2014, από άμεσους φόρους κατά 37% σε σύγκριση με το ίδιο ποσοστό το 2014 και από άλλα έσοδα κατά 17% σε σύγκριση με ποσοστό ύψους 18% το 2014. Οι λειτουργικές δαπάνες ανήλθαν κατά το έτος 2015 στα €851 εκατομ. (2014: €832 εκατομ.), σημειώνοντας αύξηση 2%.

8. Οι κρατικές δαπάνες ανήλθαν σε ποσό ύψους €9.412 εκατομ. το 2015 σε σύγκριση με ποσό ύψους €8.022 εκατομ. το 2014, μειώθηκαν δηλαδή κατά 17%, ενώ οι προϋπολογισθείσες δαπάνες ανήλθαν στα €10.238 εκατομ. το 2015 σε σύγκριση με το ποσό των €8.952 εκατομ. το 2014, σημειώθηκε δηλαδή ποσοστό υλοποίησης των δαπανών ύψους 92% το 2015 σε σύγκριση με ποσοστό ύψους 90% το 2014. Ειδικότερα, οι δαπάνες/πληρωμές του έτους 2015 προέρχονταν κυρίως από μεταβιβάσεις κατά 35% σε σύγκριση με ποσοστό ύψους 34% το 2014, από δαπάνες προσωπικού κατά 32% σε σύγκριση με ποσοστό ύψους 33% το 2014, από λειτουργικές δαπάνες κατά 15% σε σύγκριση με το ίδιο ποσοστό ύψους 15% το 2014, από συντάξεις και φιλοδωρήματα κατά 11% σε σύγκριση με το ίδιο ποσοστό ύψους 11% το 2014 και από κεφαλαιουχικές δαπάνες κατά 5% σε σύγκριση με το ίδιο ποσοστό ύψους 6% το 2014.

9. Οι εισπράξεις από χρηματοδοτικές δραστηριότητες κατά το έτος 2015 ανήλθαν στα €3.412 εκατομ. (2014: €2.290 εκατομ.), ενώ οι πληρωμές ανήλθαν στα €3.156 εκατομ. (2014: €2.090 εκατομ.). Το μεγαλύτερο μέρος τον εισπράξεων αφορά εκταμιεύσεις των δανείων που λήφθηκαν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στα πλαίσια της Συμφωνίας Διευκόλυνσης Χρηματοδοτικής Στήριξης που υπογράφηκε το 2013 με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης.

10. Ο προϋπολογισμός για το έτος 2015 προνοούσε δαπάνες συνολικού ύψους €9.195 εκατομ. (2014: €7.712 εκατομ.). Κατά τη διάρκεια του έτους εγκρίθηκαν συμπληρωματικές πιστώσεις, ύψους €1.043 εκατομ. (2014: €1.240 εκατομ.), που προήλθαν από συμπληρωματικούς προϋπολογισμούς, ύψους €226 εκατομ. (2014: €159 εκατομ.), και πρόσθετες πιστώσεις από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας, ύψους €817 εκατομ. (2014: €1.081 εκατομ.), οι οποίες δεν απαιτούν κατάθεση συμπληρωματικών προϋπολογισμών. Κατά συνέπεια, οι συνολικές εγκριθείσες δαπάνες ανήλθαν για το 2015 στο ποσό των €10.238 εκατομ. σε σύγκριση με το ποσό των €8.952 εκατομ. το 2014.

11. Τα καθυστερημένα έσοδα σημείωσαν αύξηση από €2.020 εκατομ. την 31η Δεκεμβρίου 2014 σε €2.173 εκατομ. στο τέλος του 2015, δηλαδή αύξηση κατά 7,5%, και αφορούσαν κυρίως ποσό ύψους €1.743 εκατομ. στο Τμήμα Φορολογίας σε σύγκριση με ποσό ύψους €1.579 εκατομ. το 2014 και ποσό ύψους €131 εκατομ. στο Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων σε σύγκριση με ποσό ύψους €190 εκατομ. το 2014. Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια του έτους 2015 οι διαγραφές καθυστερημένων εσόδων του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων ανήλθαν στα €63 εκατομ. Από το 2014 το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας δημοσιεύει κατάλογο με τις διαγραφές που έγιναν από την Τεχνική Επιτροπή Διαγραφής Μη Εισπράξιμων Δημοσίων Χρημάτων, Αξιών και Υλικών, σύμφωνα με τις πρόνοιες των περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και περί του Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμων. Ειδικότερα, η εν λόγω Τεχνική Επιτροπή Διαγραφής προέβη το 2015 σε διαγραφές συνολικού ποσού ύψους €64,6 εκατομ. σε σύγκριση με συνολικό ποσό ύψους €12,3 εκατομ. το 2014.

12. Το ύψος των εκκρεμουσών οφειλών την 31η Δεκεμβρίου 2015 ήταν €7,5 εκατομ. σε σύγκριση με €3,9 εκατομ. την 31η Δεκεμβρίου 2014, σημειώνοντας αύξηση κατά 92%. Επιπλέον, οι οφειλές του κράτους για επιστροφές φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) την 31η Δεκεμβρίου 2015 ανέρχονταν στα €95 εκατομ. (31η Δεκεμβρίου 2014: €117 εκατομ.) και οι οφειλόμενες αποζημιώσεις για απαλλοτριώσεις την 31η Δεκεμβρίου 2015 ανέρχονταν στα €340 εκατομ. (31η Δεκεμβρίου 2014: €408 εκατομ.).

13. Το συνολικό ύψος του δανεισμού την 31η Δεκεμβρίου 2015 ανήλθε στα €26.538 εκατομ. σε σύγκριση με €26.448 εκατομ. την 31η Δεκεμβρίου 2014, από τα οποία τα €14.459 εκατομ. αφορούσαν δάνεια εξωτερικού (2014: €12.892 εκατομ.). Στα πλαίσια της Συμφωνίας Διευκόλυνσης Χρηματοδοτικής Στήριξης, η οποία υπογράφηκε με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας το 2013, η Κυπριακή Δημοκρατία θα λάμβανε δανειοδότηση συνολικού ύψους €8.968 εκατομ. από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και περίπου €1.000 εκατομ. από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2015 εκταμιεύτηκαν €6.300 εκατομ. από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και €882 εκατομ. από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

14. Το συνολικό ύψος των κρατικών εγγυήσεων που εκκρεμούσαν την 31η Δεκεμβρίου 2015 ήταν €2.913 εκατομ. σε σύγκριση με €3.025 εκατομ. την 31η Δεκεμβρίου 2014, σημειώνοντας μείωση κατά 3,7%.

15. Το ύψος των δανείων προς τρίτους το οποίο εκκρεμούσε την 31η Δεκεμβρίου 2015 ανερχόταν στα €1.018 εκατομ. σε σύγκριση με €858 εκατομ. την 31η Δεκεμβρίου 2014, σημειώνοντας αύξηση κατά 19%.

Επιπρόσθετα, η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας δήλωσε μεταξύ άλλων ενώπιον της επιτροπής ότι μέσω του αναβαθμισμένου νομικού πλαισίου που ισχύει από το 2014 το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας έχει προχωρήσει στις ακόλουθες δράσεις:

1. Δημοσιοποίηση οικονομικών συναλλαγών:

Εφαρμόζοντας τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας στα πλαίσια της ενίσχυσης της διαφάνειας το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας προχώρησε στις 10 Ιουνίου 2016 στη δημοσιοποίηση των οικονομικών συναλλαγών των οικονομικών φορέων και των ειδικών ταμείων που αφορούν ποσά πέραν των €5.000 για το έτος 2015. Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι η διαφάνεια στις οικονομικές συναλλαγές του κράτους επιτρέπει στον πολίτη να καθιστά τις κρατικές υπηρεσίες περισσότερο υπόλογες.

2. Κυβερνητικές εγγυήσεις:

Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 3 Ιουνίου 2015, ανατέθηκε στο Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας η αρμοδιότητα της διαχείρισης και παρακολούθησης των κυβερνητικών εγγυήσεων, της αξιολόγησης νέων αιτημάτων για παραχώρηση εγγυήσεων και η ετοιμασία εκθέσεων αξιολόγησης των πιστωτικών κινδύνων που προκύπτουν από τις κυβερνητικές εγγυήσεις. Επιπρόσθετα, έχει ετοιμαστεί από το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας έκθεση αξιολόγησης των πιστωτικών κινδύνων που απορρέουν από το Χαρτοφυλάκιο των Κυβερνητικών Εγγυήσεων που εκκρεμούσαν κατά την 31η Δεκεμβρίου 2015, συνολικού ύψους €2.913 εκατομ.

3. Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις γενικής κυβέρνησης:

Η ετοιμασία για πρώτη φορά των οικονομικών καταστάσεων του κράτους, οι οποίες θα ενοποιούν τις εξελεγμένες οικονομικές καταστάσεις όλων των οργανισμών της γενικής κυβέρνησης, βρίσκεται σε εξέλιξη. Η γενική κυβέρνηση περιλαμβάνει όλα τα υπουργεία και τις ανεξάρτητες υπηρεσίες του κρατικού προϋπολογισμού, είκοσι έναν οργανισμούς δημόσιου δικαίου, είκοσι ειδικά ταμεία (περιλαμβανομένου του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων), τριάντα δήμους, τριακόσιες σαράντα εννέα κοινότητες και τριακόσιες εβδομήντα μία σχολικές εφορίες. Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του κράτους θα υποβληθούν στη Βουλή των Αντιπροσώπων μετά τον έλεγχό τους από το Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας.

Τέλος, η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας, αναφερόμενη στον εκσυγχρονισμό της λογιστικής και χρηματοοικονομικής διαχείρισης του κράτους, δήλωσε ότι το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, ανταποκρινόμενο στις πρωτόγνωρες συνθήκες που δημιουργήθηκαν με την οικονομική κρίση, έχει αναλάβει πρωτοβουλία για προσφορά αναβαθμισμένης χρηματοοικονομικής πληροφόρησης σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, η οποία αναμένεται ότι θα βοηθήσει ουσιαστικά τόσο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων όσο και στη λογοδοσία στο δημόσιο. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν συσταθεί ομάδες εργασίας οι οποίες μελετούν και υλοποιούν τα εξής:

1. Την εφαρμογή ενός συστήματος διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων (σύστημα ERP), το οποίο θα περιλαμβάνει αριθμό εφαρμογών λογισμικού που υποστηρίζουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και λειτουργιών πέραν των λογιστικών και αποτελεί ένα εργαλείο ελέγχου, παρακολούθησης και συντονισμού των εργασιών με οριζόντια εφαρμογή σε ολόκληρο τον κρατικό τομέα. Το σύστημα αυτό θα παρέχει πιο αξιόπιστη και πλήρη εικόνα για υποστήριξη της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και θα λειτουργεί υποστηρικτικά τόσο στη διοικητική μεταρρύθμιση όσο και στη μεταρρύθμιση της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών.

2. Τη μετάβαση στη λογιστική βάση των δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων, η οποία θα παρέχει μεταξύ άλλων τη δυνατότητα στο κράτος να παρακολουθεί και να αξιοποιεί καλύτερα τα περιουσιακά του στοιχεία, να γνωρίζει άμεσα τους χρεώστες και τους πιστωτές του, εξέλιξη που θα υποβοηθήσει το στόχο της καλύτερης εισπραξιμότητας των οφειλόμενων ποσών στο δημόσιο. Παράλληλα, θα μπορεί να γίνεται καλύτερη και πιο έγκαιρη διαχείριση των κινδύνων με την παροχή όλης της οικονομικής πληροφόρησης που αφορά ενδεχόμενες υποχρεώσεις.

3. Την επισκόπηση και αξιολόγηση των αρμοδιοτήτων και δραστηριοτήτων του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων, ώστε να επικεντρωθούν στο μέγιστο δυνατό σε εργασίες που δημιουργούν αξία για το κράτος και για τον πολίτη.

Η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας δήλωσε επίσης ότι τα οφέλη για το κράτος από τις πιο πάνω εξελίξεις αναμένεται να είναι τεράστια, καθότι θα ενισχυθούν οι δυνατότητες όλων των υπουργείων και τμημάτων για βελτίωση της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών και γενικότερα του τρόπου εργασίας και λήψης αποφάσεων, καθώς και της οικονομικής πληροφόρησης που προσφέρεται.

Εν κατακλείδι, ειδικότερα σε ό,τι αφορά το σκέλος των δαπανών του κράτους, η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας δήλωσε ενώπιον της επιτροπής ότι η Κυπριακή Δημοκρατία κατά το υπό εξέταση έτος κατέβαλε προς τα Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως συνεισφορά από ίδιους πόρους ΦΠΑ και από ίδιους πόρους ως ποσοστό του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος συνολικό ποσό ύψους €217,6 εκατομ. Την ίδια στιγμή έλαβε ως χορηγία από την Ευρωπαϊκή Ένωση ποσό που ανερχόταν μόλις στα €92 εκατομ.

Περαιτέρω, η ίδια αξιωματούχος δήλωσε ότι το συνολικό ύψος του δανεισμού την 31η Δεκεμβρίου 2015 ανήλθε στα €26,5 δις, για το οποίο το κράτος κατέβαλε για εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους τόκους συνολικού ύψους €545 εκατομ.

Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις προχώρησαν στις εξής επισημάνσεις ως προς τη δημοσιονομική πολιτική που ακολουθήθηκε το 2015:

1. Αναλυτικά, οι πραγματικές δαπάνες για κοινωνικές παροχές το 2015 ήταν €820 εκατομ., €80 εκατομ. λιγότερα από το εγκεκριμένο κονδύλι στον προϋπολογισμό του έτους. Παρουσιάζεται συνεπώς μια περαιτέρω περικοπή στις πραγματικές δαπάνες για τις κοινωνικές παροχές από την κυβέρνηση, η οποία πρέπει να επεξηγηθεί δεόντως ως προς την αδυναμία πλήρους υλοποίησης και χρήσης του εν λόγω κονδυλίου.

2. Η υλοποίηση των αναπτυξιακών δαπανών παρέμεινε χαμηλή και το έτος 2015, αφού έφτασε μόλις στο 74% των εγκεκριμένων δαπανών. Το συνολικό ποσό πραγματικής δαπάνης ναι μεν παρουσιάζεται αυξημένο σε σχέση με το 2014, ωστόσο αυτό οφείλεται στη στήριξη της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας με €175 εκατομ. Ως εκ τούτου, οι πραγματικές επενδυτικές δαπάνες είναι μειωμένες σε σχέση με το 2014 και δεν ξεπερνούν τα €300 εκατομ. σε σχέση με €340 εκατομ. το 2014. Εξίσου σημαντική είναι η διαφορά σε σχέση με το εγκεκριμένο κονδύλι για επενδυτικές δραστηριότητες, που έφθανε στα €569 εκατομ.

3. Πρέπει να τονιστεί επίσης η καταβολή μερίσματος προς το κράτος από οργανισμούς δημόσιου δικαίου ύψους €67 εκατομ., €11 εκατομ. περισσότερα από το αντίστοιχο περσινό. Το γεγονός ότι οι δημόσιοι οργανισμοί καταφέρνουν να δίνουν στο κράτος κάθε χρόνο ένα πολύ σημαντικό ποσό εν μέσω εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών για την οικονομία ενισχύει την ανάγκη διατήρησης του δημόσιου χαρακτήρα τους.

4. Αξιοσημείωτη είναι και η συνεχής αύξηση της δαπάνης για αγορά συμβουλευτικών υπηρεσιών, η οποία καταδεικνύει μια τάση από πλευράς κυβέρνησης απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και εισαγωγής ενός νέου καθεστώτος εργασίας. Συγκεκριμένα, η συνολική δαπάνη για το 2015 ήταν €61,4 εκατομ. σε σχέση με €53 εκατομ. το 2014 και με δεδομένο ότι οι υπόλοιπες λειτουργικές δαπάνες παρέμειναν στα επίπεδα του 2014.

5. Στις δαπάνες υγείας συνεχίζεται η μείωση των προηγούμενων ετών. Η συνολική δαπάνη το 2015 έφθασε στα €488 εκατομ. σε σύγκριση με €501 εκατομ. το 2014 και €562 εκατομ. το 2013. Αυτό εξηγεί την τραγική κατάσταση που παρουσιάζει η δημόσια υγεία ως αποτέλεσμα της πολιτικής σκληρής λιτότητας που ακολουθεί η κυβέρνηση.

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών, αφού έλαβε υπόψη όλα τα στοιχεία που κατατέθηκαν ενώπιόν της για εκπλήρωση της συνταγματικής υποχρέωσής της που πηγάζει από το άρθρο 81.2 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί κατά τη συζήτηση του τελικού απολογισμού στην ολομέλεια του σώματος. Στη βάση των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών υποβάλλει στην ολομέλεια της Βουλής την παρούσα έκθεσή της για την έγκριση της σχετικής απόφασης που αφορά τον τελικό απολογισμό όπως αυτός παρουσιάζεται στη δημοσιονομική έκθεση για το έτος 2015.

　　

5 Οκτωβρίου 2016

　

　

Απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων

ΕΠΕΙΔΗ, σύμφωνα με το άρθρο 81.2 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, προνοείται ότι εντός τριών μηνών από της λήξεως του οικονομικού έτους κατατίθεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων για έγκριση ο τελικός απολογισμός.

ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ η δημοσιονομική έκθεση που αποτελεί τον τελικό απολογισμό για το έτος 2015 κατατέθηκε εντός των χρονικών πλαισίων που καθορίζει το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ η δημοσιονομική έκθεση για το έτος 2015 αντικατοπτρίζει τα πραγματικά έσοδα και τις πραγματικές δαπάνες που αναφέρονται στο λογαριασμό εισπράξεων και πληρωμών που διενεργήθηκαν κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους 2015.

ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ η δημοσιονομική έκθεση για το έτος 2015 παρουσιάζει τις πραγματικές οικονομικές καταστάσεις και τις καταστάσεις που αφορούν την υλοποίηση του προϋπολογισμού για το έτος 2015.

ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ, σύμφωνα με το άρθρο 81.2 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο υπό αναφορά τελικός απολογισμός πρέπει να υποβληθεί για έγκριση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Για όλους αυτούς τους λόγους η Βουλή των Αντιπροσώπων με την απόφασή της αυτή εγκρίνει τον τελικό απολογισμό για το έτος 2015 όπως αυτός παρουσιάζεται στη δημοσιονομική έκθεση για το έτος 2015.

　

5 Οκτωβρίου 2016