Παρόντες:

• Αντρέας Φακοντής, πρόεδρος    
• Σκεύη Κούτρα Κουκουμά    
• Μάριος Μαυρίδης    
• Μαριέλλα Αριστείδου    
• Μαρίνος Μουσιούττας    　
• Άγγελος Βότσης
• Ηλίας Μυριάνθους
• Γιώργος Περδίκης
• Λίνος Παπαγιάννης

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε αριθμό συνεδριάσεών της, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μεταξύ 31ης Ιανουαρίου και 14ης Μαρτίου 2017. Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων αυτών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Τμήματος Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, o Εθνικός Συντονιστής ΙΜΙ του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, εκπρόσωποι του Υπουργείου Υγείας, της Αστυνομίας Κύπρου, του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, του Τμήματος Οδικών Μεταφορών και του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου (ΑΝΑΔ), του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού (ΚΟΤ), του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού (ΚΟΑ), του Επιστημονικού και Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), της Παγκύπριας Συντεχνίας Νοσηλευτών (ΠΑΣΥΝΟ), του Συμβουλίου Εγγραφής Εργοθεραπευτών, του Παγκύπριου Συνδέσμου Νοσηλευτών και Μαιών, του Συμβουλίου Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και Τεχνικών Έργων, του Συμβουλίου Εγγραφής Κομμωτών και Κουρέων Κύπρου, του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, του Συμβουλίου Εγγραφής Λειτουργών Κηδειών και Ταριχευτών, του Συμβουλίου Εγγραφής Φυσικοθεραπευτών, του Ιατρικού Συμβουλίου Κύπρου, του Συμβουλίου Νοσηλευτικής και Μαιευτικής, του Συμβουλίου Εγγραφής Οπτικών, του Συμβουλίου Εγγραφής Επαγγελματιών Ψυχολόγων, του Συμβουλίου Εγγραφής Αισθητικών, της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (ΟΣΕΟΚ), των εργοδοτικών οργανώσεων ΟΕΒ και ΚΕΒΕ και των συνδικαλιστικών οργανώσεων ΠΕΟ, ΣΕΚ και ΔΕΟΚ.

Το Συμβούλιο Εγγραφής Επαγγελματιών Κοινωνικών Λειτουργών, το Συμβούλιο Εγγραφής Επιστημόνων Τροφίμων, Τεχνολόγων Τροφίμων και Διαιτολόγων, το Συμβούλιο Εγγραφής Φυσικών Ιατρικής, το Συμβούλιο Εγγραφής Ψυχολόγων, το Συμβούλιο Φαρμακευτικής, το Συμβούλιο Εγγραφής Κλινικών Εργαστηρίων, το Συμβούλιο Εγγραφής Οδοντοτεχνιτών, το Συμβούλιο Εγγραφής Χειροπρακτών, το Συμβούλιο Εγγραφής Χημικών, το Συμβούλιο Εγγραφής Γεωπόνων, το Νομικό Συμβούλιο, το Συμβούλιο Εγγραφής Τεχνολόγων, Ακτινολόγων και Τεχνολόγων Ακτινοθεραπευτών, το Συμβούλιο Εγγραφής Ποδολόγων και το Συμβούλιο Εγγραφής Εμπορικών Αντιπροσώπων, παρ’ όλο που κλήθηκαν, δεν εκπροσωπήθηκαν στις συνεδριάσεις της επιτροπής.

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, η Παγκύπρια Συντεχνία Κυβερνητικών Ιατρών (ΠΑΣΥΚΙ), το Οδοντιατρικό Συμβούλιο Κύπρου, το Συμβούλιο Εγγραφής Ιατρικών Επισκεπτών, το Συμβούλιο Εγγραφής Λογοπαθολόγων, το Κτηνιατρικό Συμβούλιο και ο Σύνδεσμος Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου, παρ’ όλο που κλήθηκαν, δεν εκπροσωπήθηκαν στις συνεδρίες της επιτροπής, αλλά απέστειλαν σχετικά υπομνήματα. Ειδικότερα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως πληροφόρησε γραπτώς την επιτροπή ότι δεν έχει οποιαδήποτε σχόλια για τις πρόνοιες του νομοσχεδίου όσον αφορά το δικηγορικό επάγγελμα. Η ΠΑΣΥΚΙ εξέφρασε μεταξύ άλλων τη θέση ότι το νομοσχέδιο δεν αφορά τις αρμοδιότητές της, καθώς και το αίτημά της όπως συμμετέχει στη μετέπειτα προσαρμογή των σχετικών σχεδίων υπηρεσίας, σε περίπτωση που αυτά τροποποιηθούν ή αντικατασταθούν σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που προτείνονται με το υπό εξέταση νομοσχέδιο. Το Οδοντιατρικό Συμβούλιο Κύπρου, το Συμβούλιο Εγγραφής Λογοπαθολόγων και το Κτηνιατρικό Συμβούλιο συμφώνησαν με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου όπως προτείνονται από την εκτελεστική εξουσία. Το Συμβούλιο Εγγραφής Ιατρικών Επισκεπτών και ο Σύνδεσμος Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου με αντίστοιχα υπομνήματα εξέφρασαν αδυναμία να τοποθετηθούν επί των προνοιών του νομοσχεδίου, λόγω του περιορισμένου χρονικού περιθωρίου που παρασχέθηκε για τη μελέτη του νομοσχεδίου, που οφειλόταν στην ανάγκη άμεσης εξέτασής του από την επιτροπή, λόγω των υποχρεώσεων της Δημοκρατίας που απορρέουν από την ιδιότητά της ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ταυτόχρονα, ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί επί των προτεινόμενων ρυθμίσεων σε ευθετότερο χρόνο, αφού, όπως ανέφερε, παρ’ όλο που με την προτεινόμενη νομοθεσία γίνεται μεταφορά ευρωπαϊκής Οδηγίας στο εθνικό νομοθετικό πλαίσιο, αυτές είναι πιθανό να βρίσκονται σε αντίθεση με άλλες διατάξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας που ήδη διέπει το συγκεκριμένο επάγγελμα.

Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση του περί Αναγνώρισης των Επαγγελματικών Προσόντων Νόμου, ώστε να επιτευχθεί εναρμόνιση της προαναφερθείσας υφιστάμενης εθνικής νομοθεσίας με το κοινοτικό κεκτημένο και πιο συγκεκριμένα με την Οδηγία 2013/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Νοεμβρίου 2013 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 σχετικά με τη διοικητική συνεργασία μέσω του συστήματος πληροφόρησης της εσωτερικής αγοράς (“Κανονισμός IMI”).

Ειδικότερα, με το υπό αναφορά νομοσχέδιο προτείνονται ρυθμίσεις που αφορούν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Την εισαγωγή του θεσμού της ευρωπαϊκής επαγγελματικής ταυτότητας, δηλαδή ενός ηλεκτρονικού πιστοποιητικού με το οποίο αποδεικνύεται είτε ότι ο επαγγελματίας πληρεί τις προϋποθέσεις για την παροχή υπηρεσιών στη Δημοκρατία, σε προσωρινή και περιστασιακή βάση, είτε η αναγνώριση των επαγγελματικών του προσόντων για σκοπούς εγκατάστασης στη Δημοκρατία. Πιο συγκεκριμένα, η εν λόγω ταυτότητα θα εκδίδεται μέσω μιας απλοποιημένης διαδικασίας εγγραφής και αδειοδότησης που θα διενεργείται μέσω του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (ΙΜΙ) και θα χρησιμοποιείται κυρίως μεταξύ των αρμόδιων αρχών του κράτους μέλους εγκατάστασης και του κράτους μέλους υποδοχής του επαγγελματία.

2. Την εισαγωγή του θεσμού της μερικής πρόσβασης σ’ ένα επάγγελμα.

3. Την αναγνώριση της επαγγελματικής πρακτικής άσκησης σε άλλο κράτος μέλος.

4. Την εισαγωγή μηχανισμού προειδοποίησης μέσω του συστήματος πληροφόρησης ΙΜΙ, σε περίπτωση επιβολής ποινών σε επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης ανηλίκων.

5. Τη διασφάλιση συνθηκών διαφάνειας μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών στα θέματα που αφορούν πρόσβαση στα νομοθετικά ρυθμισμένα επαγγέλματα.

6. Τον ορισμό του Τμήματος Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ως του Κέντρου Υποστήριξης, για σκοπούς εφαρμογής των προτεινόμενων ρυθμίσεων, με αρμοδιότητα την παροχή υποστήριξης στους πολίτες, καθώς και στα κέντρα υποστήριξης των άλλων κρατών μελών σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών που αφορούν μεταξύ άλλων την εθνική νομοθεσία που διέπει τα επαγγέλματα και τους κανόνες δεοντολογίας.

7. Την παραχώρηση εξουσίας στο Υπουργικό Συμβούλιο να ορίζει εθνικό συντονιστή των δραστηριοτήτων των αρμόδιων αρχών με επιπρόσθετες αρμοδιότητες που αφορούν την εφαρμογή του προτεινόμενου νόμου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στη Βουλή από την εκτελεστική εξουσία, η μεταφορά των προνοιών της προαναφερθείσας Οδηγίας θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι τις 18 Ιανουαρίου 2016. Για να επιτευχθεί πλήρης εναρμόνιση του εθνικού νομοθετικού πλαισίου με την προαναφερθείσα Οδηγία, απαιτείται να γίνουν πρόσθετες τροποποιήσεις στις ειδικότερες νομοθεσίες που διέπουν τη λειτουργία συγκεκριμένων επαγγελμάτων τα οποία στην Κύπρο ρυθμίζονται νομοθετικά, όπως είναι το επάγγελμα του ιατρού, του φαρμακοποιού και του αρχιτέκτονα. Σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο, το οποίο αποτελεί το νόμο πλαίσιο για σκοπούς της εναρμόνισης με την υπό αναφορά Οδηγία, κατατέθηκε στη Βουλή στις 20 Ιανουαρίου 2017, ενώ οι πλείστες από τις προρρηθείσες ειδικότερες νομοθεσίες δεν έχουν ακόμη κατατεθεί.

Σε σχέση με τα πιο πάνω και στα πλαίσια της συζήτησης που διεξήχθη σε μεταγενέστερο στάδιο στα πλαίσια της εξέτασης του νομοσχεδίου από την επιτροπή, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας ενημέρωσε την επιτροπή ότι έχει ήδη παρέλθει και το τελευταίο στάδιο της διαδικασίας παράβασης και συνεπώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύναται να παραπέμψει τη Δημοκρατία στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επιβολή προστίμου. Αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα κατάθεσης στη Βουλή των υπόλοιπων τροποποιήσεων που απαιτείται να γίνουν στην εθνική νομοθεσία, προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης εναρμόνιση με την υπό αναφορά Οδηγία, η ίδια εκπρόσωπος ενημέρωσε την επιτροπή ότι ορισμένα από αυτά είναι έτοιμα για κατάθεση στη Βουλή, ενώ κάποια άλλα βρίσκονται στο στάδιο του νομοτεχνικού ελέγχου. Ωστόσο, όπως η ίδια δήλωσε στην επιτροπή, η ψήφιση του προτεινόμενου νομοσχεδίου σε νόμο, ο οποίος αποτελεί το νόμο πλαίσιο για τις υπόλοιπες σχετικές νομοθεσίες που προωθούνται, είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση της παρούσας κατάστασης με δεδομένη τη διαδικασία παράβασης, το οποίο πρέπει η Βουλή να προωθήσει αμέσως.

Για το ίδιο θέμα το Υπουργείο Υγείας, με σχετική επιστολή του, ημερομηνίας 7 Φεβρουαρίου 2017, πληροφόρησε την επιτροπή ότι έχει διαμορφώσει και προωθεί στη Βουλή επτά νομοθετήματα για σκοπούς εναρμόνισης με την πιο πάνω Οδηγία. Τα νομοθετήματα αυτά, σύμφωνα με την ίδια επιστολή, βρίσκονται σε διάφορα στάδια επεξεργασίας, ενώ ορισμένα από αυτά βρίσκονται ενώπιον του Ιατρικού Συμβουλίου για συζήτηση και απόψεις.

Υπό το φως των πιο πάνω, η επιτροπή προχώρησε κατά προτεραιότητα με τη συζήτηση των υπό εξέταση ρυθμίσεων του νομοσχεδίου. Ωστόσο, εξαιτίας της μεγάλης έκτασης του νομοσχεδίου και του περιορισμένου χρόνου που είχε στη διάθεσή της για την εξέτασή του, λόγω του κινδύνου επιβολής σοβαρών κυρώσεων στη Δημοκρατία εξαιτίας της καθυστέρησης που παρατηρήθηκε στην εναρμόνιση του εθνικού δικαίου και που οφείλεται στην καθυστέρηση της κατάθεσης του νομοσχεδίου από την εκτελεστική εξουσία στη Βουλή, αυτό έχει τύχει μόνο ορισμένων διασαφηνίσεων και του άκρως απαραίτητου νομοτεχνικού ελέγχου και συναφώς προωθείται προς ψήφιση κατά κύριο λόγο στη μορφή που έχει κατατεθεί από την εκτελεστική εξουσία.

Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε επί των προτεινόμενων ρυθμίσεων στην επιτροπή ο εκπρόσωπος του Τμήματος Εργασίας, αφού ανέλυσε τις κυριότερες τροποποιήσεις που εισηγείται η εκτελεστική εξουσία με το νομοσχέδιο, διευκρίνισε μεταξύ άλλων ότι στο παρόν στάδιο μόνο δύο επαγγέλματα βρίσκονται ενταγμένα στο μηχανισμό προειδοποίησης. Περαιτέρω, επισήμανε ότι για ορισμένα άλλα επαγγέλματα έχει αρχίσει και συνεχίζεται, σε δοκιμαστική βάση, η εφαρμογή των διατάξεων που προτείνονται με ικανοποιητικά αποτελέσματα και συμμετοχή.

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, ο οποίος, με βάση σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, αποτελεί σήμερα τον Εθνικό Συντονιστή ΙΜΙ, καθώς το συγκεκριμένο σύστημα πληροφόρησης λειτουργεί ήδη και για άλλα ζητήματα, αφού εξήγησε τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος ΙΜΙ και τη χρήση του, διευκρίνισε ότι δε συντρέχει λόγος ανησυχίας για ζητήματα που αφορούν προσωπικά δεδομένα καθότι η πρόσβαση στα δεδομένα για διάφορους χρήστες περιορίζεται ή διευρύνεται ανάλογα με τις αρμοδιότητες του καθενός.

Ο εκπρόσωπος της ΑΝΑΔ, τόσο προφορικά ενώπιον της επιτροπής όσο και με σχετικό υπόμνημα, επισήμανε ότι στα πλαίσια του Συστήματος Επαγγελματικών Προσόντων, ενός μηχανισμού αξιολόγησης και πιστοποίησης επαγγελματικών προσόντων που λειτουργεί η ΑΝΑΔ, ο οργανισμός θα μπορούσε να αναλάβει τη διενέργεια της δοκιμασίας επάρκειας που απαιτείται για τους σκοπούς του προτεινόμενου νόμου.

Η αναπληρώτρια διευθύντρια του ΚΟΤ, με επιστολή της, συμφώνησε με το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, υπό την επιφύλαξη ότι αυτό δε συγκρούεται με τις διατάξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας που άπτεται των διατάξεων της αδειοδότησης των ξεναγών.

Ορισμένοι εκπρόσωποι συμβουλίων εγγραφής επαγγελματιών εξέφρασαν ανησυχία, επιφυλάξεις και, σε ορισμένες περιπτώσεις, διαφωνία σε σχέση με ορισμένα ζητήματα που ρυθμίζει το νομοσχέδιο, όπως η ανεπαρκής σε ορισμένες περιπτώσεις νομοθετική ρύθμιση των επαγγελμάτων τους, η επάρκεια όσον αφορά τη γλώσσα για τους επαγγελματίες που θα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην Κύπρο, η πρακτική εφαρμογή και ο έλεγχος καθόσον αφορά την παραχώρηση της δυνατότητας μερικής πρόσβασης στα επαγγέλματα που εμπίπτουν στις προτεινόμενες ρυθμίσεις και τέλος η αδυναμία ορισμένων συμβουλίων εγγραφής να επιτελέσουν τον ρόλο που τους ανατίθεται με τις προτεινόμενες διατάξεις, λόγω έλλειψης των απαιτούμενων πόρων και κυρίως λόγω του χρόνου που απαιτείται για τη διεκπεραίωση των σχετικών εργασιών.

Οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών και των συνδικαλιστικών οργανώσεων συμφώνησαν με τις ρυθμίσεις όπως αυτές προτείνονται από την εκτελεστική εξουσία. Περαιτέρω, ο εκπρόσωπος της ΣΕΚ κατέθεσε σχετικό υπόμνημα στο οποίο συμπεριλαμβάνονται ορισμένες εισηγήσεις που άπτονται ζητημάτων διασαφήνισης όσον αφορά ορισμένες έννοιες και όρους του νομοσχεδίου.

Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κατά πλειοψηφία του προέδρου και των μελών της βουλευτών των κοινοβουλευτικών ομάδων ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, του Δημοκρατικού Συναγερμού και του Δημοκρατικού Κόμματος, καθώς και των μελών της βουλευτών του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ και του Εθνικού Λαϊκού Μετώπου, εισηγείται στη Βουλή την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο όπως αυτό διαμορφώθηκε από την επιτροπή σύμφωνα με τα προρρηθέντα.

Το μέλος της επιτροπής βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί επί του προτεινόμενου σχεδίου νόμου κατά τη συζήτησή του ενώπιον της ολομέλειας του σώματος.

23 Μαρτίου 2017