Παρόντες:

• Αντρέας Καυκαλιάς, πρόεδρος    
• Μιχάλης Γιωργάλλας    
• Ονούφριος Κουλλά    
• Ευθύμιος Δίπλαρος    
• Δημήτρης Δημητρίου    　
• Νίκος Κέττηρος
• Χρίστος Ορφανίδης
• Ηλίας Μυριάνθους
• Χαράλαμπος Θεοπέμπτου

 

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Γεωργίας και Φυσικών Πόρων μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε αριθμό συνεδριάσεών της, που πραγματοποιήθηκαν το διάστημα μεταξύ 4 Οκτωβρίου 2016 και 2 Μαΐου 2017. Στα πλαίσια των συνεδριάσεων αυτών κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών και των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών του ίδιου υπουργείου, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη του ίδιου υπουργείου, των Υγειονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ), του ΚΕΒΕ, της Παγκύπριας Οργάνωσης Ποιμνιοτρόφων, του Παγκύπριου Οργανισμού Αγελαδοτρόφων (ΠΟΑ) Δημόσια Λτδ και των αγροτικών οργανώσεων ΕΚΑ, “Παναγροτικός Σύνδεσμος” και “Ευρωαγροτικός”. Η Παγκύπρια Οργάνωση Αιγοπροβατοτρόφων και οι αγροτικές οργανώσεις ΠΕΚ και “Νέα Αγροτική Κίνηση”, παρ’ όλο που κλήθηκαν, δεν κατέστη δυνατό να εκπροσωπηθούν στις συνεδρίες της επιτροπής.

H Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών, παρ’ όλο που δεν εκπροσωπήθηκε στις συνεδρίες της επιτροπής, απέστειλε γραπτή επιστολή, ημερομηνίας 21ης Νοεμβρίου 2016, στην οποία αναφέρεται ότι η εν λόγω υπηρεσία δεν έχει εμπλοκή αναφορικά με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο, καθώς δεν υπάρχουν εν ενεργεία συνεργατικές εταιρείες ή συνεργατικοί οργανισμοί οι οποίοι να ασχολούνται με την εμπορία γάλακτος ή άλλη συναφή δραστηριότητα.

Σκοπός του προτεινόμενου νόμου είναι η θέσπιση νομοθεσίας, ώστε να καθοριστούν τα αναγκαία συμπληρωματικά μέτρα που πρέπει να εφαρμόζει η Δημοκρατία στα πλαίσια της αποτελεσματικότερης εφαρμογής της πράξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ.1234/2007 του Συμβουλίου», και ειδικότερα για την εφαρμογή των διατάξεων του εν λόγω Κανονισμού που αφορούν τις συμβατικές σχέσεις στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων.

Ειδικότερα, με το νομοσχέδιο, όπως αυτό αρχικά κατατέθηκε στη Βουλή, μεταξύ άλλων ρυθμίζονται τα ακόλουθα:

1. Καθίσταται υποχρεωτική η σύναψη γραπτών συμβάσεων για κάθε παράδοση νωπού γάλακτος από παραγωγό σε οργάνωση παραγωγών ή από οργάνωση παραγωγών σε πρώτο αγοραστή και καθορίζεται ότι οι εν λόγω συμβάσεις πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπει ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και ότι συμβάσεις αυτές, όταν αφορούν παράδοση νωπού γάλακτος από οργάνωση παραγωγών σε πρώτο αγοραστή, πρέπει να κοινοποιούνται στην αρμόδια αρχή.

2. Καθορίζονται οι εξουσίες και τα καθήκοντα της αρμόδιας αρχής και των επιθεωρητών.

3. Καθορίζονται οι διοικητικές κυρώσεις και οι ποινές που θα επιβάλλονται στους παραγωγούς για παραβάσεις των προνοιών του προτεινόμενου νόμου και των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

4. Παρέχεται η εξουσία στον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος να εκδίδει διατάγματα για τη ρύθμιση μεταξύ άλλων:

α. της διαδικασίας συλλογής πληροφοριών για τις συμβάσεις στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων,

β. της αναγνώρισης των πρώτων αγοραστών και των διαδικασιών συλλογής πληροφοριών από αυτούς και

γ. των υποχρεώσεων των παραγωγών, των επεξεργαστών και των συλλεκτών-μεταφορέων νωπού γάλακτος.

Στα πλαίσια της εξέτασης του νομοσχεδίου από την επιτροπή οι εκπρόσωποι του Τμήματος Γεωργίας ανέφεραν ότι με το νομοσχέδιο ενισχύεται ο μηχανισμός ελέγχου που πρέπει να εφαρμόζει η Δημοκρατία στα πλαίσια της αποτελεσματικότερης εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013. Περαιτέρω, οι ίδιοι υποστήριξαν ότι η προτεινόμενη υποχρέωση για σύναψη γραπτής σύμβασης για παραδόσεις νωπού γάλακτος θα συμβάλει αποτελεσματικά στον έλεγχο που διενεργεί η αρμόδια αρχή αναφορικά με τις ποσότητες νωπού γάλακτος που διακινούνται στην αγορά. Επιπρόσθετα, οι ίδιοι εκπρόσωποι επισήμαναν ότι, στα πλαίσια αποτελεσματικότερου ελέγχου των ποσοτήτων νωπού γάλακτος που διακινούνται στην αγορά και στη βάση των υποχρεώσεων της Δημοκρατίας που προκύπτουν από τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, η αρμόδια αρχή αποστέλλει μηνιαία στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφορικά με τις ποσότητες νωπού γάλακτος που παραδίδονται στους πρώτους αγοραστές.

Ο εκπρόσωπος του Παγκύπριου Οργανισμού Αγελαδοτρόφων (ΠΟΑ) Δημόσια Λτδ υποστήριξε ότι η προτεινόμενη υποχρέωση για σύναψη συμβάσεων δε θα καλύπτει όλο το φάσμα της αγοράς νωπού γάλακτος, καθώς, όπως ο ίδιος ανέφερε, στο παρόν στάδιο δεν υφίσταται αναγνωρισμένη οργάνωση παραγωγών η οποία να δραστηριοποιείται στην Κύπρο στον τομέα του γάλακτος και η οποία να πληρεί τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Ωστόσο, ο ίδιος επισήμανε ότι όλα τα μέλη του ΠΟΑ προχωρούν στη σύναψη των σχετικών συμβάσεων και ακολούθως ο οργανισμός παρέχει τη σχετική πληροφόρηση στην αρμόδια αρχή. Περαιτέρω, εισηγήθηκε να προβλεφθεί ρητά στο νομοσχέδιο ότι απαγορεύεται οποιαδήποτε παράδοση νωπού γάλακτος χωρίς τη σύναψη γραπτής σύμβασης.

Οι εκπρόσωποι της Παγκύπριας Οργάνωσης Ποιμνιοτρόφων και της αγροτικής οργάνωσης ΕΚΑ υποστήριξαν ότι η σύναψη συμβάσεων πρέπει να είναι υποχρεωτική και για παραδόσεις νωπού γάλακτος από μεμονωμένους παραγωγούς σε πρώτους αγοραστές. Επιπλέον, οι ίδιοι εξέφρασαν την άποψη ότι η εκτελεστική εξουσία παράλληλα με την προώθηση του νομοσχεδίου πρέπει να προωθήσει την παροχή κινήτρων για τη δημιουργία οργανώσεων παραγωγών.

Οι εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων “Παναγροτικός Σύνδεσμος” και “Ευρωαγροτικός” συμφώνησαν με την υπό συζήτηση υποχρέωση για τη σύναψη συμβάσεων όπως αυτή προτείνεται στο εν λόγω νομοσχέδιο, δηλαδή χωρίς να εκτείνεται η υποχρέωση αυτή στις παραδόσεις νωπού γάλακτος από μεμονωμένους παραγωγούς νωπού γάλακτος σε πρώτους αγοραστές. Περαιτέρω, οι ίδιοι εκπρόσωποι υποστήριξαν ότι η εκτελεστική εξουσία παράλληλα με την προώθηση του υπό συζήτηση νομοσχεδίου πρέπει να προωθήσει την παροχή κινήτρων για τη δημιουργία οργανώσεων παραγωγών.

Στο αρχικό στάδιο της εξέτασης του νομοσχέδιου μέλη της επιτροπής εξέφρασαν επιφυλάξεις και προβληματισμό μεταξύ άλλων για τα ακόλουθα:

1. Την εκτίμηση ότι η προτεινόμενη υποχρέωση για τη σύναψη σύμβασης δε θα συμβάλει στον αποτελεσματικό έλεγχο των ποσοτήτων νωπού γάλακτος που διακινούνται στην αγορά, αφού στο παρόν στάδιο δεν υφίσταται αναγνωρισμένη οργάνωση παραγωγών η οποία να δραστηριοποιείται στην Κύπρο στον τομέα του γάλακτος και η οποία να πληρεί τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Συναφώς, τα ίδια μέλη ζήτησαν από το Τμήμα Γεωργίας να εξετάσει το ενδεχόμενο η σύναψη σύμβασης να καταστεί υποχρεωτική και για παραδόσεις νωπού γάλακτος από μεμονωμένους παραγωγούς νωπού γάλακτος σε πρώτους αγοραστές.

2. Την ευρύτητα της εξουσίας που παρέχεται στον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος να εκδίδει διατάγματα τα οποία δύναται να ρυθμίζουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Συναφώς, λόγω του γεγονότος ότι τα διατάγματα δεν τυγχάνουν έγκρισης από τη Βουλή, τα ίδια μέλη υποστήριξαν ότι η σχετική δυνατότητα του υπουργού για την έκδοση διαταγμάτων πρέπει να περιοριστεί στη ρύθμιση τεχνικών θεμάτων και γι’ αυτό ζήτησαν από το Τμήμα Γεωργίας να εξετάσει το ενδεχόμενο κάποια από τα θέματα που προτείνεται να ρυθμίζονται με διατάγματα είτε να ρυθμιστούν με την εισαγωγή σχετικών ρυθμίσεων στον προτεινόμενο νόμο είτε με κανονισμούς που θα εκδίδονται δυνάμει αυτού.

Σχολιάζοντας τους πιο πάνω προβληματισμούς μελών της επιτροπής, οι εκπρόσωποι του Τμήματος Γεωργίας ανέφεραν τα ακόλουθα:

1. O Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 παρέχει τη διακριτική ευχέρεια στα κράτη μέλη να καθορίσουν τα ίδια σε ποιες περιπτώσεις η σύναψη συμβάσεων για παραδόσεις νωπού γάλακτος θα είναι υποχρεωτική και σε ποιες θα είναι δυνητική. Συναφώς, το τμήμα έκρινε ότι στο παρόν στάδιο δεν ενδείκνυται η υποχρεωτική σύναψη συμβάσεων για παράδοση νωπού γάλακτος μεμονωμένων παραγωγών σε πρώτους αγοραστές, καθώς η πλειονότητα των μεμονωμένων παραγωγών διαθέτει μικρές ποσότητες νωπού γάλακτος και ως εκ τούτου θα έχουν μειωμένη διαπραγματευτική δύναμη για εξασφάλιση δίκαιης τιμής πώλησης. Παράλληλα, οι ίδιοι εκπρόσωποι δήλωσαν ότι ήδη ετοιμάζεται νομοσχέδιο για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία των οργανώσεων παραγωγών και τον επανακαθορισμό των σχετικών κριτηρίων για τη δημιουργία τέτοιων οργανώσεων και αναμένεται ότι οι ρυθμίσεις που προωθούνται με το υπό επεξεργασία νομοσχέδιο θα συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή του προτεινόμενου νόμου.

2. Τα θέματα που προτείνεται να ρυθμίζονται με διατάγματα του υπουργού κρίνονται από το τμήμα ως τεχνικής φύσεως ζητήματα και ως εκ τούτου δεν υφίσταται ανάγκη οποιασδήποτε τροποποίησης των σχετικών προνοιών του νομοσχεδίου.

Η επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη όλα τα πιο πάνω, ζήτησε από το Τμήμα Γεωργίας να εξετάσει κατά πόσο θα ήταν ορθότερο ο προτεινόμενος νόμος να ψηφιστεί ταυτόχρονα με το νομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί αναφορικά με τη λειτουργία των οργανώσεων παραγωγών. Επιπρόσθετα, η επιτροπή κάλεσε το Τμήμα Γεωργίας να διαβουλευτεί περαιτέρω με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με σκοπό την επανεξέταση των ζητημάτων που εγέρθηκαν ενώπιόν της, και να την ενημερώσει για την όποια κατάληξη των διαβουλεύσεων.

Το Τμήμα Γεωργίας, ανταποκρινόμενο στις πιο πάνω εισηγήσεις της επιτροπής, επανήλθε σε μεταγενέστερη συνεδρία αυτής, επισημαίνοντας ότι εμμένει στις αρχικές του θέσεις, καθώς και στην ανάγκη προώθησης του υπό συζήτηση νομοσχέδιου στο παρόν στάδιο. Παράλληλα, υπέβαλε στην επιτροπή αναθεωρημένο κείμενο του νομοσχέδιου, στο οποίο επέφερε τροποποιήσεις επιμέρους προνοιών του με σκοπό τη διασαφήνιση και βελτίωσή τους από νομοτεχνικής άποψης.

Στο στάδιο της εξέτασης του αναθεωρημένου κειμένου του νομοσχεδίου οι εκπρόσωποι του Τμήματος Γεωργίας διευκρίνισαν στην επιτροπή ότι η προώθηση του προτεινόμενου νόμου δεν εξυπηρετεί να συνδεθεί με την προώθηση του νομοσχεδίου που αναμένεται να κατατεθεί αναφορικά με τη λειτουργία των οργανώσεων παραγωγών, επισημαίνοντας παράλληλα ότι πρόθεση της εκτελεστικής εξουσίας είναι η παραχώρηση των κατάλληλων κινήτρων, έτσι ώστε οι παραγωγοί να προχωρήσουν στη δημιουργία οργανώσεων παραγωγών.

Περαιτέρω, στο στάδιο αυτό απασχόλησαν την επιτροπή μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Η αναγκαιότητα να καθοριστεί συγκεκριμένη χρονική προθεσμία για την έκδοση απόφασης επί ιεραρχικής προσφυγής από τον υπουργό.

2. Η αναγκαιότητα ρύθμισης επιμέρους ζητημάτων αναφορικά με τα ποινικά αδικήματα και τις διαδικασίες επιβολής διοικητικού προστίμου.

Επανεξετάζοντας τους προβληματισμούς που εκφράστηκαν ενώπιον της επιτροπής, το Τμήμα Γεωργίας σε συνεννόηση με τη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας προέβη σε εκ νέου αναθεώρηση του κειμένου του νομοσχεδίου και υπέβαλε στην επιτροπή δεύτερο αναθεωρημένο κείμενό του, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Τροποποίηση της πρόνοιάς που αφορά τη δυνατότητα του υπουργού για έκδοση διαταγμάτων, ώστε η δυνατότητα αυτή να περιοριστεί κατά το δυνατόν στη ρύθμιση τεχνικών θεμάτων.

2. Τροποποίηση της πρόνοιας που αφορά την έκδοση απόφασης επί ιεραρχικής προσφυγής, έτσι ώστε ο υπουργός να εκδίδει και να κοινοποιεί εντός δεκαπέντε ημερών από την ημερομηνία λήψης της προσφυγής την απόφασή του στον προσφεύγοντα.

3. Διαμόρφωση επιμέρους προνοιών του αναφορικά με τα ποινικά αδικήματα και τις διαδικασίες επιβολής διοικητικού προστίμου.

Σημειώνεται ότι η επιτροπή επέφερε στο κείμενο του δεύτερου αναθεωρημένου κειμένου του νομοσχεδίου επιμέρους τροποποιήσεις για σκοπούς περαιτέρω διασαφήνισης των προνοιών του και βελτίωσής του από νομοτεχνικής άποψης.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφιση του υπό αναφορά νομοσχεδίου σε νόμο όπως αυτό έχει τελικά διαμορφωθεί.

　

　

17 Μαΐου 2017