Αναφορές στην Ολομέλεια της Βουλής, στην Επιστημονική Ημερίδα Διοικητικού Δικαίου, στην Ευρωπαϊκή Ημέρα των Δικαιωμάτων των Ασθενών, στην επέτειο του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών στην Ελλάδα και στην επέτειο της γενοκτονίας του αρμενικού έθνους - Συνεδρία ολομέλειας 18 Απριλίου 2024

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Στις 3 Απριλίου 2024 το Ίδρυμα Κοινοβουλευτισμού και Συμμετοχικής Δημοκρατίας της Βουλής των Αντιπροσώπων μαζί με την Ακαδημία της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας συνδιοργάνωσαν με επιτυχία επιστημονική ημερίδα διοικητικού δικαίου, την πρώτη από μία σειρά εκδηλώσεων, με τις οποίες το Ίδρυμα της Βουλής στο πλαίσιο των καταστατικών του στόχων προτίθεται να συνεισφέρει στον δημόσιο διάλογο επί σημαντικών θεμάτων νομικού, αλλά και ευρύτερου ενδιαφέροντος.  Αντικείμενο της ημερίδας αποτέλεσε το ζήτημα της διά νόμου επέκτασης της δικαιοδοσίας του Διοικητικού Δικαστηρίου στην Κύπρο σε διοικητικές διαφορές ουσίας και της μη συμμόρφωσης της διοίκησης στις αποφάσεις διοικητικού δικαίου και στο πλαίσιο αυτό εισηγητές εξ Ελλάδος κατέθεσαν την εμπειρία της ελληνικής έννομης τάξης.

Τα κυριότερα συμπεράσματα της ημερίδας αναμένεται ότι θα αποτελέσουν τη βάση της νομοπαραγωγικής διαδικασίας της πολιτείας για τη διά νόμου επέκταση και στην κυπριακή έννομη τάξη της δικαιοδοσίας του Διοικητικού Δικαστηρίου σε διοικητικές διαφορές ουσίας. 

Η έναρξη των δράσεων και εκδηλώσεων του ιδρύματος της Βουλής σηματοδοτεί το όραμα προώθησης κατά συντεταγμένο τρόπο της εμβάθυνσης των σχέσεων της Βουλής με την κοινωνία των πολιτών και την ακαδημαϊκή κοινότητα.  Από την πλευρά μου δεν έχω παρά να καλέσω όλες τις κοινοβουλευτικές πλευρές να στηρίξουν τον νέο αυτό θεσμό, ο οποίος κατά το πρότυπο ξένων κοινοβουλίων αναμένεται να συμβάλει στην εξωστρέφεια της Βουλής.

Σήμερα τιμάται επίσης η Ευρωπαϊκή Ημέρα των Δικαιωμάτων των Ασθενών, που καθιερώθηκε από το διεθνές Δίκτυο Ενεργών Πολιτών σε συνεργασία με φορείς ασθενών και οργανώσεις πολιτών να εορτάζεται κάθε χρόνο στις 18 Απριλίου.  Η ημέρα αυτή λειτουργεί ως υπενθύμιση της ύψιστης σημασίας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, καθώς και των θεμελιωδών αρχών που πρέπει να διέπουν τα συστήματα υγείας των χωρών της Ευρώπης, ο σεβασμός, η αξιοπρέπεια και η αταλάντευτη υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ασθενών.

Στο επίκεντρο της Ευρωπαϊκής Ημέρας για τα Δικαιώματα των Ασθενών βρίσκεται η αναγνώριση ότι κάθε άτομο, ανεξάρτητα από το υπόβαθρό του, αξίζει ισότιμη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη υψηλής ποιότητας. Είναι μια μέρα που μας υπενθυμίζει την κοινή ευθύνη να προασπίζουμε και να προστατεύουμε τα δικαιώματα των ασθενών, να διασφαλίσουμε ότι οι φωνές τους ακούγονται, οι επιλογές τους γίνονται σεβαστές και η αξιοπρέπειά τους διατηρείται. Πάντοτε πρέπει να θυμόμαστε ότι ο ασθενής δεν είναι παθητικός αποδέκτης, αλλά συμμετέχει ενεργά στην περίθαλψή του.

Καθώς γιορτάζουμε αυτή την ημέρα, ας δεσμευτούμε εκ νέου για την προώθηση της υγειονομικής περίθαλψης με επίκεντρο τον ασθενή, όπου τα δικαιώματα, οι ανάγκες και η ευημερία των ασθενών βρίσκονται στην πρώτη γραμμή κάθε απόφασης και δράσης. Ας εργαστούμε μαζί, για να δημιουργήσουμε ένα μέλλον όπου η υγειονομική περίθαλψη δεν θα είναι απλώς μια υπηρεσία αλλά μια συνεργασία βασισμένη στις αρχές του σεβασμού των δικαιωμάτων των ασθενών και μιας κοινής δέσμευσης για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων υγείας για όλους.

Αγαπητές συναδέλφισσες, αγαπητοί συνάδελφοι,

Θα ήθελα επίσης προ ημερησίας διατάξεως να αναφερθώ στη θλιβερή επέτειο της 21ης Απριλίου 1967. Το πραξικόπημα των συνταγματαρχών κατέλυσε τη δημοκρατία στην Ελλάδα και βύθισε τη χώρα στο σκοτάδι της δικτατορίας. Η καταπάτηση θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων, οι διώξεις πολιτικών αντιπάλων, η καταδίκη αθώων πολιτών, καθώς και οι μέχρι θανάτου βασανισμοί των αντιφρονούντων συνθέτουν το κλίμα καταπίεσης και φόβου που άφησε ανεξίτηλα τα σημάδια του στην ελληνική κοινωνία. Αποκορύφωμα της δράσης της χούντας υπήρξε η τραγωδία του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974. 

Δεν ξεχνούμε την επέτειο του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών στην Ελλάδα, αφενός για να τιμήσουμε τη μνήμη των θυμάτων της χούντας και τις θυσίες που έγιναν προς αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα που τη γέννησε, αφετέρου για να θυμόμαστε τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε βάρος της δημοκρατίας και να γρηγορούμε απέναντι σε κάθε μορφή αυταρχισμού. Σε αυτό το πλαίσιο και με στόχο την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, η Βουλή των Αντιπροσώπων ενθαρρύνει την εμπλοκή των πολιτών στην πολιτική ζωή του τόπου και την ενδυνάμωση του ρόλου και της φωνής τους στη λήψη αποφάσεων, ώστε μέσα από τη σύμπλευση, τη συνεργασία και την ενότητα να διασφαλίσουμε την ευημερία του λαού μας και την επανένωση της χώρας μας.  

Τέλος, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αναφορά θα κάνουμε στην 24η Απριλίου, που σηματοδοτεί τη μαύρη επέτειο της γενοκτονίας των Αρμενίων, ενός από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια της σύγχρονης ανθρώπινης ιστορίας.  Η γενοκτονία των Αρμενίων ήταν μια συστηματική εκστρατεία εξόντωσης που ξεκίνησε η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά του αρμενικού πληθυσμού από τα τέλη του 19ου αιώνα και η οποία κορυφώθηκε, ως γνωστό, το 1915. Κατά τη διάρκεια αρκετών ετών, εκατομμύρια Αρμένιοι εκτοπίστηκαν βίαια, υποβλήθηκαν σε κακουχίες και σφαγιάστηκαν, σε μια αδυσώπητη προσπάθεια να εξαλειφθεί η ύπαρξή τους.  Οι συνέπειες αυτής της γενοκτονίας ήταν τρομερές και εκτεταμένες. Πέρα από τις τεράστιες απώλειες ζωών, άφησε ανεξίτηλα τα σημάδια της στον αρμενικό λαό, τα οποία συνεχίζουν να στοιχειώνουν γενιές Αρμενίων μέχρι σήμερα. Οικογένειες διαλύθηκαν, κοινότητες αποδεκατίστηκαν και μια πλούσια πολιτιστική κληρονομιά πλήγηκε ανεπανόρθωτα.

Δυστυχώς, η τραγωδία της γενοκτονίας των Αρμενίων επιτείνεται ακόμη περισσότερο με την άρνηση της Τουρκίας να την αναγνωρίσει. Για περισσότερο από έναν αιώνα οι επιζώντες και οι απόγονοί τους αντιμετώπισαν όχι μόνο το τραύμα του παρελθόντος τους, αλλά και την αναξιοπρέπεια της άρνησης του πόνου τους και της σιωπής των φωνών τους. Η άρνηση όχι μόνο διαιωνίζει την αδικία, αλλά υπονομεύει επίσης τις προσπάθειες για την πρόληψη μελλοντικών φρικαλεοτήτων και την προώθηση της συμφιλίωσης.

Η Κυπριακή Δημοκρατία πάντοτε παρείχε ενεργό στήριξη στην Αρμενία και τον αρμενικό λαό. Ήταν η δεύτερη μόλις χώρα στον κόσμο και η πρώτη στην Ευρώπη που το 1975 αναγνώρισε τη γενοκτονία των Αρμενίων. Η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει ορίσει την 24η Απριλίου ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων, έχει εγκρίνει τρία ψηφίσματα που καταδικάζουν τη γενοκτονία και το 2015, με την τροποποίηση του περί της Καταπολέμησης Ορισμένων Μορφών και Εκδηλώσεων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας μέσω του Ποινικού Δικαίου Νόμου, ουσιαστικά ποινικοποίησε την άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων.  Τιμώντας τη μνήμη των θυμάτων της γενοκτονίας των Αρμενίων, δεσμευόμαστε να αγωνιστούμε για έναν κόσμο όπου κυριαρχούν η ειρήνη και η δικαιοσύνη, έναν κόσμο όπου οι φρικαλεότητες του παρελθόντος δεν θα επαναληφθούν ποτέ.

Κλείνοντας, σας καλώ να τηρήσουμε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων.

(Τήρηση μονόλεπτης σιγής)